Darbe girişimi sonrası Türk Silahlı Kuvvetleri'nin yeniden yapılanması kapsamında ‘sivil müsteşar’ modeli gündemde. Yeni modelde Kara, Hava ve Deniz komutanlıklarının atama süreci değişecek, komutanlıklarda müsteşarlar görev yapacak.
Milliyet'ten Kıvanç El'in haberine göre, KHK’lar ile yapılacak acil düzenlemelerin hemen ardından asker reformu gündeme getirilecek. Hükümet kaynaklarından edinilen bilgiye göre hükümetin Anayasa değişikliği sürecinde ele almayı hedeflediği köklü reform modeli, başkanlık sistemi modeli ile birlikte ele alınacak. Çeşitli ülkelerdeki silahlı kuvvetler sistemini incelemeye alan hükümet, komutanlık yapıları, komutanların atama süreçlerini ve sivil iradenin komutanlıklardaki etkinliğine dair farklı yapılarını değerlendiriyor.
Genelkurmay’ın MSB’ye bağlanması düşünülmezken başkanlık siteminin hayata geçirilmesi halinde karargâh bütünüyle Başkan’a bağlı olacak ve Milli Savunma Bakanlığı üzerinden yönetilecek. Başkanlık sisteminin hayata geçirilmemesi durumunda da atamaya dair yapıda değişiklik yapılacak. Bu süreçte YAŞ gibi atama süreçlerinin değiştirilmesinin masada olduğu belirtiliyor.
Müsteşarlık incelemede
Başkanlık sisteminin olduğu ABD ve benzeri ülkelerdeki askeri modelleri de değerlendirmeye alan hükümet, komutanlarla birlikte görev yapan Kara, Hava ve Deniz Kuvvetleri müsteşarlarının olduğu modelleri inceliyor. Silahlı kuvvetlerin komuta kademesinin tamamen sivil otorite kontrolü altında olduğu bu modelde atamalarda da bakanlık ve Başkan’ın tam yetkisi bulunuyor. Tüm çalışmalarda uzmanların, sivillerin yanı sıra komutanlıkların da görüşü alınacak.
Başbakan Binali Yıldırım, önceki gün katıldığı TV programında silahlı kuvvetlerin yeniden yapılandırılmasına dair bir soru üzerine şu yanıtı vermişti:
"Cesaret edemeyecekler"
“Mutlaka bunu yapacağız. Böyle bir ihtiyaç olduğu da anlaşılıyor. Bu yapı, maalesef Ergenekon, Balyoz gibi yapılar buradan çıktı. İhtilal üreten yapıların artık silahlı kuvvetler içinde yerinin olmaması lazım. Tehdit olmaktan mutlaka çıkarmak lazım. Bunun yolu da gereken reformların, yapısal değişikliklerin gerçekleştirilmesi ve bunun bir sisteminin, senaryosunun kurulması lazım. Öyle bir şey olacak ki darbeye teşebbüs etmeye bile cesaret edemeyecek. Komuta kademesindeki komutanlarla görüşeceğiz. Biz siyasi olarak neler yapılacağını biliyoruz. Benzer ülkelerdeki uygulamalar belli. Ordu-siyaset ilişkileri belli. Bunların hepsi gözden geçirilecek ve ülkemize en uygun yapılanmaya gidilecek. Belki olsa olsa kuvvet komutanlarının atanmasıyla ilgili düzenlemeler yapılabilir.”