Kolbastı çılgınlığı

İnternet sitelerindeki kolbastı videoları ayda yaklaşık 10 milyon kez tıklanıyor, dans kurslarına kolbastı öğrenmek için başvuranların sayısı gittikçe artıyor. Kolbastı çılgınlığıyla birlikte tartışmalar da giderek kızışıyor

Kolbastı paylaşılamıyor - VİDEO

İzlenme rekorları kıran kolbastı - VİDEO

Popülerliği ülke sınırlarını aşan kolbastı çılgınlığı, bilimsel tartışmaların da konusu oldu. İstanbul’da düzenlenen konferansta ise bu ilgi çekici dans ve müziğin kökeni, "Kolbastı mı Hoptek mi" gibi merak edilen konulara değinildi. Trabzon Eğitim Kültür Derneği’nin düzenlediği Dünden Bugüne Kolbastı panelinde kolbastı oyununu İstanbul Teknik Üniversitesi Devlet Konservatuvarı akademisyenleri tartıştı.

Suçluların polisle çatışmasını anlatılıyor

İTÜ Müzikoloji Bölümü Öğretim Görevlisi Süleyman Şenel, kolbastı türkülerinin yasaklara karşı gelerek, suç işleyen ya da herhangi bir olayla bağlantılı olarak aranan, ihbar edilen kişi ya da grupların güvenlik kuvvetleriyle yaptıkları çatışmaları anlatan ezgiler olduğunu söyledi. Şenel, çoğunlukla ölüm ile sonuçlanmış çatışmaların meçhul halk sanatkârları tarafından ölünün ağzından aktadıldığı bu ezgilerin, tarih boyunca vicdanının yansıması olarak geniş kesimlere yayıldığını anlattı.

Bugünkü dans yanlış

Tarihçi-Yazar Ayhan Yüksel ise kolbastının popüler olmasıyla Giresun ve Trabzon arasında "Kolbastı bizimdir" kavgası çıktığını hatırlatarak, katılımcılara, değişik yörelerden kolbastı türkülerini dinletti. Yüksel, daha sonra şunları söyledi:
"Buyurun ayırın bakalım. Giresun mu? Trabzon mu? Mümkün değil. Kolbastının tarihiyle ilgili bilgisi olmayanlar ’Kolbastı bizimdir’ kavgası yapıyor. Asıl kolbastı oyunuyla bugün oynandığı iddia edilen kolbastı aynı şey değildir. Kolbastı da yerlerde sürünmek, kanat çırpmak yoktur. Bugün oynanan tamamen yeni bir versiyondur. İstediğiniz gibi oynayın. Ama benim kolbastıma dokunmayın."

Asıl adı Hoptek

Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin yöre folkloruna katkıda bulunmadığı şikâyetiyle başlayan Trabzonlu Türk Halk Müziği Sanatçısı İbrahim Can da oyuna "Kolbastı" denmesinin yanlış olduğunu savunarak, oyunun adının "Faroz kesmesi" ya da "Hoptek" olduğunu iddia etti.

Sahalardan fileye sıçradı

Kolbastı konusunda Türkiye’deki bir numaralı grup Karadeniz Teknik Üniversitesi Karadeniz Uşakları Kolbastı Ekibi gösteriden gösteriye koşuyor. Bedük’ün klibinde, Ülker’in reklamında da başrolde yer alıyorlar. Trabzonspor her maçtan sonra sahada galibiyetini kolbastı ile kutluyor. Bu arada kolbastı şov, sahalardan “fileye” de sıçradı. Trabzon Bayan Voleybol Takımı, geçtiğimiz günlerde elde ettikleri galibiyeti kolbastıyla kutladı. Bu modaya çevik kuvvet de uydu. Çukurova Üniversitesi’nde düzenlenen Nevruz şenliklerinde bir çevik kuvvet polisi kendini tutamayıp öğrencilerle kolbastı oynadı.

Kolbastı için kim ne dedi?

Hoptek, kolbastı veya Faroz kesmesi olarak adlandırılan bu dansı Giresunlular “Bize ait” diye sahiplenirken, Trabzonlular “Kolbastı Trabzon’un damarlarından çıktı” diye isyan ediyorlar. Adnan Şenses’in “Bu bir Roman dansı” demesiyle ise taraflar iyice çileden çıktı...

“90’larda bu dansa batılı figürler katıldı”

Tolga Han (Tolga Han Dans Okulu)
-Hoptek kurslarımıza bir ay içinde 150 kişi müracaat etti. Her yaş grubundan insan geliyor. En çok kadınlar, işadamları, öğrenciler ilgi gösteriyor.
-90’lı yıllarda Karadenizli gurbetçi gençler bu dansa batılı figürleri de katmışlar, dans daha güncel ve modern bir hal almış. Adına da “Hoptek” koymuşlar. Hip hop’un “hop”unu almışlar. “Tek” de, tek tek zıpladıkları için kullanılmış. Dans olarak bunun dünyada yaygınlaşması için adının daha akılda kalıcı olması açısından biz “kolbastı” yerine “hoptek”i tercih ediyoruz.

“Hip-hop’un yerel versiyonu gibi”

Selen Özkan (Dancentrum)
-Yoğun istek üzerine horon programı başlattık. Kolbastı da horonun içindeki renklerden biri. Programımız üç ay sürecek.
-20-50 yaş arası özellikle Karadenizliler başvuruyor. “Karadenizliyim, kolbastı bilmem lazım” diyorlar. Temposu hızlı, hip hop ve street dance’in de sanki bir yerel versiyonu olduğu için gençlerin de hoşuna gidiyor.

“Dejenere bir stili var”

Mustafa Erdoğan (Anadolu Ateşi Genel Sanat Yönetmeni)
Neden birden bu kadar popüler olduğunu da anlamadım. Aslında bu dans Trabzon’un da değil. Çalınan müzik Trabzon’a ait değil. Giresun ve Orta Anadolu karışımı bir dans stili var. Biraz da lümpen kültür ürünü gibi bir şey. Çünkü bir Türk kent folkloru değil. Kişisel olarak bu dansı estetik de bulmuyorum. Dejenere bir stili var. Çok hoşlanmıyorum, repertuara almayacağım.

“Afrika’nın yerel danslarına benziyor”

Rigobert Song (Trabzonspor)
Kolbastı gerçekten çok ritmik bir dans. Özellikle Afrika’nın yerel danslarına benzediği için daha ilk günden itibaren kendimizi kolbastıya alıştırmakta zorlanmadık. Ayrıca kolbastının ritmi takımın kimliğiyle de birebir örtüşüyor. Bu da çok hoşuma gidiyor. Bu dans bizi tüm takım olarak cesaretlendiriyor. Dans, takım içerisinde doğaçlama olarak ortaya çıktı. Kolbastıyla birlikte sportif düzeydeki iddiamızı kültürel düzeye de yansıtmış olduk. Bu sayede artık kolbastı tüm Türkiye’de tanınıyor. Kolbastıyla birlikte takım olarak inancımızı her maçtan sonra tazelemiş oluyoruz.

“Kolbastı, Trabzon’un damarlarından çıktı”

Yrd. Doç. Dr. Engin Erşen (Karadeniz Teknik Üniversitesi Karadeniz Uşakları Kolbastı Ekibi Sanat Yönetmeni)
-Kolbastı, Trabzon’da başlayan ve dalga dalga bütün Türkiye’ye yayılan bir modaya dönüştü. Kolbastı Giresunlulara ait değil. Dansın dokusu Trabzon’un damarlarından çıkmıştır. 33 yıldır Karadeniz Teknik Üniversitesi’nde Dans ve Gösteri Sanatları Bölümü’nde hocayım, bu konuyu araştırıyorum. Dans, iki yıl önce Birinci Karadeniz Oyunları’na katılmamızla tanındı. Bugüne kadar 200 değişik ortamlarda oynadık. Son dört ayda 24 televizyon kanalına çıktık.
-Kolbastı 5’inci yüzyıldan beri oynanıyor. Doğayı anlatıyor. Yüksekte uçan bir kuşun pike yapmasını, kanat ve gövde hareketlerini, denizin dalgalarını yansıtır. Kolbastı enerjinin ve tutkunun dansıdır. Karşı cinse duyulan sevgiyi, kur yapmaları da görürsünüz.
-30’lu yıllarda “kolcular” vardı. Bunlar bir çeşit güvenlik memuruydu. Kaçak içki ya da sigara içilen yerlere baskınlar yaparlardı. “Kolbastı” lafı buradan geliyor. Bu mahalle sakinlerinin başkaldırmaları oyuna da yansımış.

Video sitelerinde patlama

“10 günde 100 bin kişi izliyor”

Mehmet Özen (www.timsah.com / Sorumlu editör)
-Sitemize bugüne kadar 137 kolbastı videosu yüklendi, bunlar yaklaşık 2,2 milyon kez izlendi. Bir kolbastı videosunu sitemize girdiğimiz andan itibaren o videoyu izleyen kişi sayısı 10 gün içerisinde 100 bine ulaşıyor.
-Dans, televizyonlarda moda olmadan önce bu videolarla yaygınlaştı. Televizyonlar sonradan uyandı. Biz keşfettik ve yaygınlaştırdık. Trabzon ve Giresun tartışması da artırdı ilgiyi.

“Hopteke özel bir site açtık”

Fırat Gönenç (www.vidivodo.com / Kurucu)
- 2008’in başlarında bizim sitemize amatör çekilmiş kolbastı videoları gelmeye başladı. İlgi giderek arttı ve dans bir fenomen haline geldi artık. Sadece bunun için bir video sitesi bile açtık. Adı Hoptek.tv.
-Bizde günde 3 buçuk-4 milyon, yani ayda yaklaşık 120 milyon video izleniyor. Bunların 10 milyonu kolbastı videoları. Her kesimden insan izliyor. Yoğun talep üzerine kolbastı öğreten bir video da koyacağız siteye. (Milliyet, Hürriyet)