Gündem
BBC Türkçe

Kızılay iştirakinin Ahbap’a çadır satması tartışmaları ile ilgili neler biliniyor?

27 Şubat 2023 00:33

Kahramanmaraş depremlerinin ilk günlerinde Kızılay iştirakinin, deposundaki çadırları para karşılığı Ahbap Derneği'ne sattığı ortaya çıktı. Derneğin kurucusu Haluk Levent, “Kızılay Çadır ve Tekstil A.Ş ile anlaşmanın ardından 2050 tane çadırın deprem bölgesine gönderildiğini” açıkladı. Kızılay Çadır ve Tekstil A.Ş’nin çadırları deprem bölgesine göndermek yerine satması tepki topladı. Bunun üzerine bir açıklama yapan Kızılay Başkanı Kerem Kınık, Ahbap ve Kızılay’ın işbirliğinin “ahlaki, akılcı ve yasal” olduğunu savundu.

İddia ilk olarak Cumhuriyet gazetesi yazarı Murat Ağırel tarafından gündeme getirildi.

Murat Ağırel dün yayımlanan haberinde, “Kızılay, depremin üçüncü gününde Ahbap’a 46 milyon TL'lik çadır satışı yaptı” iddiasını ortaya koydu.

İddiaları Kızılay’a sorduğunu kaydeden Ağırel, Kızılay’dan “Çadır üretiminin devamını sağlamak için ham madde bedelinin kabul edildiği” yanıtını aldığını yazdı.

Ağırel Kızılay’a, "Kızılay 6 Şubat tarihinde ne kadar çadıra sahipti? Kaç çadır dağıttı? Ahbap adlı kuruluşa çadır sattı mı? Satış miktarı kaç adet ve tutar nedir? Başka kurumlara çadır satışı gerçekleşti mi? Kızılay hangi vakıf ve derneklere erzak yardımı yaptı? Miktarı ne kadardır? Kızılay çadır fabrikasında ve konteyner fabrikasında kaç adet stok vardı? Bu stoklar nerelere dağıtıldı?” sorularını yönelttiğini belirtti.

Ağırel, haberinde Kızılay’dan aldığı yanıtı da paylaştı.

Buna göre Kızılay, Türkiye Afet Müdahale Planını (TAMP) kapsamında barınma konusunda “destek kuruluş” niteliğinde olduğunu belirtti, “Kızılay, TAMP’ın kendisine yüklediği destek kuruluş niteliğinden kaynaklı olarak kendi stoklarında afet öncesi 40 bin adet kadar çadır tutmaktaydı. Daha sonra temin ettikleri ve bağlantılarından gelenlerle birlikte afet sonrası 54 bin adet çadırı AFAD emrine vermiştir. Bu çadırların tamamı AFAD koordinasyonunda afet bölgesinde dağıtılmıştır” dedi.

Habere göre Kızılay’ın açıklaması şöyle devam etti:

“Kızılay Çadır ve Tekstil hem Kızılay’a (boşalan bu stokların yerine konulması için) hem AFAD’a (AFAD, sadece Kızılay’ın üretimine bağlı olmayıp, özel sektörden de barınma üniteleri tedarik etmektedir) hem de BM kuruluşları ve insani yardım kuruluşlarına çadır imal edip teslim etmektedir.

“Ahbap Derneği de bağışçılarından temin ettiği kaynakla bölgede yaşanan barınma ihtiyacına destek olmaya karar vermiş, bu noktada Kızılay’dan temin ettiği çadır kapasitesini AFAD’ın göstermiş olduğu noktalara sevk etmiştir. Kızılay bu süreci afetzedelerin barınma ihtiyacının bir an önce çözülmesi açısından değerlendirmiştir. Çadır üretiminin devamını sağlamak için de ham madde bedelini kabul etmiştir.“

Haluk Levent: Kızılay Çadır ve Tekstil A.Ş’den 2050 çadır aldık

6 Şubat’taki depremlerin ardından bölgeye çadır gönderebilmek için çeşitli firmalarla iletişime geçtiklerini söyleyen Levent, firmaların en erken 1 hafta içerisinde çadır gönderebilecek durumda olduklarını, bunun üzerine Kızılay iştiraki Kızılay Çadır ve Tekstil A.Ş ile iletişime geçtiklerini ve şirketten çadır aldıklarını açıkladı:

“O tarihte iletişime geçtiğimiz firmalarda hemen o sabah deprem bölgesine gönderebileceğimiz çadırlar yoktu. En erken 1 hafta içinde yetiştireceklerdi.

“Arkadaşlarımız, Kızılay’ın iştirakinde olan Kızılay Çadır ve Tekstil A.Ş ile görüşme gerçekleştirdiler. Ellerinde 2050 adet olduğunu öğrendiğimiz çadırların sözleşmesini hemen yaptık ve ertesi sabah 2050 tane çadırı deprem bölgesine gönderdik.”

Levent, Erzincan’dan 8 tır ile 1232 adet çadırın Adıyaman ve Kahramanmaraş’a; Ankara'dan da 8 tır ile 918 adet çadırın Hatay’a gönderilmek üzere 10 Şubat'ta yüklendiğini ve aynı gece dağıtıldığını kaydetti.

Kızılay Başkanı Kınık: Ahbap ve Kızılay işbirliği ahlaki, akılcı ve yasaldır

Kızılay Başkanı Kerem Kınık, tartışmaların ardından Twitter'dan yaptığı açıklamada, Kızılay Çadır ve Tekstil’in Kızılay’ın TAMP çerçevesinde belirlenen asgari çadır stok seviyesini garanti etmekle yükümlü olduğunu ve kamu ile uluslararası kuruluşların taleplerini ürettiğini, satışlardan elde ettiği gelirleri Kızılay’a aktardığını, Kızılay’ın da afetler için gerekli olan çadır ve insani yardım malzemelerini ürettirerek depoladığını ve ihtiyaç anında vatandaşlara ücretsiz dağıttığını açıkladı.

Kınık açıklamalarını şöyle sürdürdü:

“Ahbap Derneği de Kızılay’ın yurt dışı bir kuruluş için ürettiği logosuz 2050 çadırı afetin ilk günlerinde Kızılay Çadır ve Tekstil AŞ’den maliyetine tedarik ederek AFAD’ın gösterdiği yere sevkedip depremzedelerin hizmetine sunmuştur.

“Kızılay Çadır ve Tekstil AŞ’de Ahbap derneğinden aldığı kaynağı çadır hammadde tedariği için ayırmış ve üretilecek çadırları da Kızılay aracılığı ile ücretsiz olarak depremzedelerin istifadesi için planlamıştır.”

Ahbap ve Kızılay’ın işbirliğinin “ahlaki, akılcı ve yasal” olduğunu savunan Kınık, deprem bölgesinde kurulan çadırlar hakkında şu bilgileri verdi:

Tepkiler ne oldu?

Kızılay iştirakinin çadırları bölgeye göndermek yerine bir derneğe satmasına tepki gösterenlerin yanı sıra Ahbap Derneği’nin Kızılay’dan çadır almasını eleştirenler de oldu.

Levent eleştirilere, “Biz o akşam herkes can derdinde soğuktan donarken ‘Bu çadırları satın almalı mıyız ya da almamalı mıyız?’ lüksüne sahip değildik olamazdık da. Ve satın alıp bölgeye gönderdik. Yaptığımız her işlem kanuni ve doğru” yanıtını verdi.

Levent’in Kızılay iştirakinden çadır satın alındığını doğrulamasının ardından gazeteci Murat Ağırel Twitter hesabından, “Burada mesele Ahbap’ın çadır alması değil Kızılay elindeki çadırı deprem bölgesine göndermek yerine neden satmakla uğraşıyor. Akıl alacak gibi değil. Bu kadar bağışı neden alıyorlar o zaman?” dedi.

CHP Sözcüsü Faik Öztrak, "Deprem yaralarını saran Kızılay'dan, deprem fırsatçılığı yapan Kızılay'a... Çürütmedik değer ve kurum bırakmadılar" açıklamasını yaptı.

Halkların Demokratik Partisi (HDP), "Halkımızı enkaz altında bırakan; ölüme, soğuğa, açlığa mahkûm eden iktidar ve denetimindeki Kızılay, böyle bir dönemde bile utanmadan çadır ticaretini savunuyor. Derdi halk değil rant olan Kızılay'ın konuya ilişkin açıklaması çürümüşlüğün vesikasıdır" mesajını paylaştı.

Türkiye İşçi Partisi (TİP) Kemal Kınık'ın fotoğrafı ve Kızılay etiketi ile "Kâr etme, istifa et!" yazısını paylaştı.

 

Gelecek Partisi lideri ve Eski Başbakan Ahmet Davutoğlu, "O çadırlar ücretsiz olarak bölge halkına ulaştırılmalıydı" dedi.

DEVA Partisi'nden Mustafa Yeneroğlu, "Yurt dışından çadır arıyoruz deprem ülkesinin stokunda yeterli çadır olmadığı için. Aslında bundan daha büyük rezalet olamaz ve sadece bu sebeple hükümetin istifa etmesi gerekirdi. Üzerine millet soğuktan donarken Kızılay'ın içerde çadır sattığı kimin aklına gelirdi?" ifadelerini kullandı.

CHP İzmir Milletvekili Tuncay Özkan Twitter hesabından, “Millet çadır için kuyruklarda beklerken, Kızılay elindeki çadırları satmakla meşgulmüş. Biz de bu vicdansızlığı not ettik!” ifadelerini kullandı.

CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, “Bunun hesabını millet soracak…” dedi ve Cumhuriyet savcılarını harekete geçmeye çağırdı.

CHP Parti Meclisi Üyesi Candan Yüceer, “Kızılay’ın depremzedeler çadır beklerken 2 bin 50 çadırı satmak için depolarında tuttuğu ortaya çıktı! 155 yıllık, milletimizin dişinden tırnağından artırdığını bağışladığı bir kurumu düşürdükleri hale bakın…” dedi.

Kızılay Çadır & Tekstil hakkında ne biliniyor?

Kızılay’ın internet sitesine göre, Kızılay Çadır & Tekstil bir Kızılay Yatırım iştiraki ve elde edilen gelirlerin tamamı Kızılay'a aktarılıyor ve insani yardım faaliyetlerinde kullanılıyor.

Sayfada, çadır dikim tesisinin afetlerden etkilenen insanlara barınma alanında da yardım edebilmek amacıyla, Kızılay tarafından 1954 yılında kurulduğu ve yıllar içinde büyüdüğü kaydediliyor.

 

Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir