Dünyaca ünlü fotoğrafçı Steve McCurry'nin 30 ülkeden okuyan insan fotoğrafları yeni bir kitapta toplandı. Bu fotoğraflar kitabın gücünü bir kez daha gösteriyor.
adıyla yayımlanan ve dünyanın birçok ülkesinden okuyan insan fotoğrafları içeren kitabın önsözünü yazan Paul Theroux, "Okurlar ne yalnızdır ne de sıkılırlar; çünkü okumak aydınlatan bir sığınaktır" diyor. Theroux okuyan insanın yüzünde her zaman bir aydınlık görülebileceğini söylüyor.
Gerçekten de bu aydınlığın ister İtalya'da bir müzedeki kadının ister Kabil'deki bir sokak satıcısının kitaba eğdiği başına yansıdığını her fotoğrafta görüyorsunuz.
40 yıldır fotoğraf çeken Magnum fotoğrafçısı McCurry bu süre içinde kitap okuyan insanların fotoğraflarını da çekti. McCurry bir Macar fotoğrafçıdan esinlenmişti.
"Efsanevi fotoğrafçı André Kertész'i 30'lu yaşlarımda New York'a taşındıktan sonra tanıdım" diyor McCurry kitabında. "Onun en ilginç çalışmaları arasında okuyan insan fotoğraflarıdır. 50 yıllık bir süreçte çekilmiş ve 1971 basımı Okumak Üzerine adlı bir kitapta yayınlanan fotoğraflar bunlar." McCurry yeni kitabının "Kertész'in yeteneğine, etkisine ve zekasına hürmeti" olarak tanımlıyor.
McCurry bu fotoğrafları çekerken okuyan bu insanlar kitaplarına dalmış, çekimden haberleri bile olmamıştı. Ünlü İsviçreli şair, romancı ve ressam Hermann Hesse 1920'de yazdığı "Kitap Okuma Üzerine" başlıklı makalesinde şöyle tarif ediyordu okuma anını:
"Hayal gücümüz ve bağlantı kurma becerimiz doruğa ulaştığı saatte artık kağıt üzerindeki basılı şeyi okumuyor, okuduklarımızdan bize ulaşan ilhamlar ve dürtüler ırmağında yüzüyoruzdur."
Brain Pickings bloğunda Maria Popova ise kitabın ve okumanın farklı kişiler için anlamını anlatıyor:
Hermann Hesse Kitabın Büyüsü başlıklı denemesinde şöyle diyordu:
"İnsanın doğadan hediye olarak almadan kendi beyniyle yarattığı birçok dünya arasında kitapların dünyası en yücesidir. Sözcükler olmadan, kitaplar yazılmadan tarih de olmaz insanlık kavramı da. İnsan küçük bir alana, bir eve ya da bir odaya insan ruhunun tarihini sığdırıp onu kendine mal etmek istiyorsa bunu ancak kitaplar yoluyla yapabilir."
McCurry'nin kitabına önsöz yazan Theroux kitabın büyüsünü şu sözlerle ifade ediyor:
"Kurgu roman okumanın en büyük cazibelerinden biri okurun kitaptaki karakterlerin iç dünyasını kendi aile üyeleri ve arkadaşlarınınkinden çok daha iyi tanımasıdır. Okumanın yoğunluğu okumayan bir insana anlatılamaz; kurmaca karakterlerin insana gerçek gelmesi, örnek, trajik, komik ve erişilebilir olması bundandır… İyi kitaplar insanı büyüler, onu bazen örnek dünyalara, bazen de Orwell'in 1984'ü gibi distopyaya götürür."
Theroux'a göre McCurry'nin fotoğrafları "bu yazılanların görsel kanıtıdır. Okurun kendinden geçmiş hali, aydınlanmış bakışları, yalnızlık kavramı, rahat duruş ve zevki keşfetme duygusu".
Bu fotoğraflar ayrıca dünyanın her yerinde birçok insanın kitabı akıllı telefona tercih ettiğini hatırlatıyor. Daha 1930'da, "Kitabın gelecekte ortadan kalkmasından korkmamalıyız. Tersine, başka icatlarla eğlence ve eğitim ihtiyacı daha çok karşılandığında kitap daha fazla itibar ve otorite kazanacak. Kitap ve yazının ölümsüz bir işlevi olduğu kabul edilecek" diyordu Hesse.
"İnsanlığın bir tarihinin olması ve kendi bilincinde olmaya devam etmesi ancak bu yolla mümkündür."
