T24 - Pakistan'ın 34 yaşındaki ilk kadın Dışişleri Bakanı Hina Rabbani Khar, gittiği her ülkede cinsiyetinin, yaşının ya da kıyafetinin ön plana çıkarılmasını eleştirerek, "Siyasette kadın olmanın bedelini ödüyorum. Cinsiyetime, kıyafetime değil kafamın içindekilere bakılmasını beklerim" dedi.
Khar, köktendinci terör tehdidi için "Pakistan'ın her gün yüz yüze yaşadığımız gerçeği' diyen Khar, radikal İslamcı akımlarla mücadele için Türkiye'den beklentilerini de Cumhuriyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Utku Çakırözer'e açıkladı...
Pakistan Dışişleri Bakanı Khar: Kadını güçlendirmek için yoksulluğu yenmeliyiz
Pakistan’ın ilk kadın Dışişleri Bakanı Hina Rabbani Khar resmi ziyaret için dün Ankara’daydı. Ziyareti Suriye’deki gelişmelerin gölgesinde kaldı. Temasları sonrasında yaptığımız görüşmede, Tunus, Mısır ve Libya’dan sonra Suriye’de yaşanan tarihi gelişmeler yüzünden ilginin o yöne kaymasının doğal olduğunu belirtti. Ardından, “Türkiye ve Pakistan’ı bu ülkelerden ayıran temel özellik nedir biliyor musunuz?” diye sorduktan sonra yanıtını yine kendisi verdi:
“Siyasi istikrar. İki ülke de demokratik değerlere sahip olduğu için, saydığınız ülkelerde yaşanan süreçler bizim ülkelerimzde yaşanamaz. Türkiye ile ilişkilerimizin güçlü olmasında, karşılıklı sevgi hislerimizin yanısıra, bölgemiz ve dünyadaki gelişmelere aynı mercekten bakıyor olmamızın da payı var”
Bin Ladin bir istihbarat zaafıydı
Türkiye ve Pakistan terör tehdidiyle karşı karşıya iki ülke. Biz ayrılıkçı terör, onlar radikal İslami terörle karşı tarşıya. 11 Eylül saldırılarının sorumlusu El Kaide lideri Usame Bin Ladin’in, tüm dünya onu ararken yıllar boyu Pakistan’da yaşadığı ortaya çıktı. “Bir istihbarat zaafı yaşadık” dedikten sonra şöyle devam etti:
“Ama sadece bizim değil tüm dünyanın istihbarat zaafı. Herkes arıyordu. Bilenler de bize söylemek yerine tek taraflı müdahaleyi seçtiler”
Türkiye ve Pakistan’ın terörün kullandığı alanı daraltma mücadelesi verdiğini belirten Khar, “Ancak bazen dış güçlerin etkisi bu alanın daraltılmasına değil daha da genişlemesine yol açıyor” sözleriyle terörün arkasındaki dış desteğe dikkat çekti.
Köktendinciliğe karşı ilk hedef yoksulluk
İslam’ın radikal yorumundan doğan köktendinci akımlar Pakistan’ın karşı karşıya olduğu en önhemli tehdit konumunda.
“Elimizde sihirli formülümüz yok” diyen Pakistan’lı bakan sözlerini şöyle sürdürdü:
“Radikal islamla mücadelede en büyük öncelik insanlarımızın ekonomik olarak güçlenmesi ve yoksulluğun yok edilmesidir. Köktendinci görüşlerin eline düşenlere mutlaka ulaşmalı, onları eğitmeliyiz. Bir intihar komandosu, sadece kendisinin değil anne ve babasının da cennte gideceği gibi bir büyük yalana inandırılıyorsa ona erişip eğitmemiz lazım. Bu da bir gecede olamaz”
Medreselere Türk modeli disiplin
Bu çerçevede, İslami akımlarla mücadelede Türkiye’nin tecrübelerinden yararlanmak istediklerini belirten Khar, “Cuma fetvalarında Pakistan’da her caminin imamı kendi başına buyruk konuşuyor. Buna çeki düzen verip kontrol edilmesi lazım. Bir de medrese sistemimizi reforme etmek istiyoruz. Türkiye din okullarının reforme edilmesinde çok başarılı bir örnek. Tecrübenizden yararlanmak isteriz” dedi.
Cinsiyetime değil düşünceme bakın
Khar’ın Türkiye ziyaretinde de, daha önce gittiği Hindistan’da olduğu gibi genç (34 yaşında) ve kadın olması ön plana çıktı. Bundan rahatsız olmadığını belirterek, “Siyasette kadın olmanın bedeli bu. Bir erkek siyasetçinin ne giydiğine, ne taktığına bakılmıyor. Zamanla bunlar arka planda kalacak, yaşıma, cinsiyetime takılmak yerine kafamdaki fikirlere önem vermeye başlayacaklardır” diyor.
Katılımda anahtar: Kadın kotası
Pakistan’da kadınların siyasi hayata ve iş yaşamına katılımı konusunda ‘kotaların’ çok yararlı sonuçlar verdiğini belirtiyor:
“Pakistan’da parlamentoda yüzde 22, yerel yönetimlerde yüzde 33, kamu sektöründe ise yüzde 10 kadın kotası var. Kotanın kötü bir fikir olmadığı düşüncesindeyim. Tek dikkat edilmesi gereken nokta, kotayı dolduracak isimlerin gerçekten o alanda yetkin isimler arasından seçilmesi meselesidir”
Kadın ekonomiyle güçlenir
Kotanın orta ve yüksek gelir seviyesindeki kadınların temsilini kolaylaştırdığını ancak kırsal kesimlerden dar gelirli kadınların önünü açmaya yetmediğini belirten Khar, “O kesimlerden hiç tamsil yok. Onlara yapılacak en büyük ve en acil yardım, kendi ayakları üzerinde duracak ekonomik imkanları sağlamaktır. Bu yapıldıktan sonra, siyasette de iş hayatandı da katılım doğal olarak gelecektir”
Türkiye’de yüz yüze olduğumuz kadına uygulanan şiddet, Pakistan’ın da ortak sorunu. Khar’ın çözüm yaklaşımı yine ekonomik kalkınmadan geçiyor:
“Tüm toplumsal değişimler kalkınma ve refah seviyesinin artmasıyla sağlanır. Pakistan’da 7 milyon aileye yardım yapıyoruz. Ama yardımları erkeklere değil kadınlara veriyoruz ki aile içinde ona olan saygı ve bağlılık daha da artsın.”
Ölüm riski Pakistan’ın gerçeği
Ziyaretinin suikast sonucu yaşamını yitiren Pakistan’ın ilk kadın başbakanı Benazir Bhutto ile kıyaslandığını belirterek, “Sonunuzun aynı olma olasılığı hiç korkutmuyor mu?” sorusunu yönelttiğimde çok net yanıt veriyor:
“Bu tür tehlike ve tehditler Pakistan’da yaşamanın gerçekleri. Siyasette olsa da olmasa da her Pakistanl’lı her gün bu tür tehditlerle yüz yüze. Bunlardan korkacak olsak, çalışmamamazı lazım. Bu da bizim ülkemiz için gösterdiğimiz fedakarlık..”