Irak'ta Kerkük petrolünün ihracatına yeniden başlanması konusunda Bağdat ile Erbil arasında anlaşma sağlandı. Irak Petrol Bakanlığı sözcüsü Asım el Cihad, "Federal hükümet ve Irak'taki Kürt bölgesi, Kerkük'teki sahalardan Türkiye'deki Ceyhan limanına IKBY'nin boru hattı üzerinden petrol akışına bugünden itibaren yeniden başlanması için ön anlaşmaya vardı" açıklamasında bulundu.
Kerkük-Ceyhan hattındaki sevkiyat, Kerkük‘teki petrol sahalarına Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde (IKBY) düzenlenen bağımsızlık referandumuna misilleme olarak Ekim 2017’de Irak ordusu tarafından el koyulmasının ardından durmuştu. Bu durum, Türkiye ve uluslararası piyasalara günde 300 bin varillik petrol ihracatının kesilmesine ve bir yıl içinde yaklaşık 8 milyar dolarlık gelir kaybına neden olmuştu. Bağdat, gelir paylaşımı ve boru hattı kullanım ücreti konusunda Erbil ile anlaşmazlık yaşıyordu.
Geliri Bağdat toplayacak
Irak Petrol Bakanlığı, yeniden faaliyete geçen Kerkük-Ceyhan boru hattından ilk aşamada günde 50 bin ila 100 bin varil petrol ihracatı yapılacağını açıkladı. Bakanlık sözcüsü Cihad, petrol ihracatından sağlanan gelirin federal hükümet tarafından toplanacağını belirtti.
IKBY Kerkük'ü 2014 yılında IŞİD'in elinden aldıktan sonra Türkiye'ye günde yaklaşık 420 bin varil petrol ihraç etmeye başlamıştı. Bağdat'ın geçmişte Türkiye'ye petrol ihracatı için kullandığı bir başka boru hattı, IŞİD tarafından tahrip edilmişti. Federal hükümet, Kerkük-Ceyhan'a alternatif olarak bu boru hattının onarılmasını ya da yeni bir boru hattı inşa edilmesini değerlendiriyordu. Ancak uzmanlar bunun iki yıl alabileceğini belirtmişti.
2014-2016 yılları arasında Irak Petrol Bakanlığı yapan ve geçen ay Başbakanlık görevine başlayan Adil Abdulmehdi, Erbil ile olan yakın ilişkileriyle tanınıyor.
ABD'nin İran yaptırımlarının rolü
Boru hattının yeniden faaliyete geçmesinin, İran'a uyguladığı yaptırımlar nedeniyle bu ülkeyle petrol ticaretine yasak getiren ABD'yi de memnun etmesi bekleniyor.
ABD, yaptırımlar sebebiyle artabilecek petrol ihtiyacının, Kerkük-Ceyhan boru hattı üzerinden yapılacak sevkiyatla giderilmesini teşvik ediyordu. ABD yaptırımlardan 45 gün muafiyet tanıdığı Bağdat'ı bu nedenle bir an önce Erbil'le arasındaki anlaşmazlığı çözmeye davet ediyordu.
Kerkük, geçen yıl Irak ordusunun eline geçtikten sonra Bağdat yönetimi bölgedeki petrol sahalarından İran'a tankerlerle günde yaklaşık 30 bin varil ihracat yapıyordu.
DW,rtr,AFP,AP/CÖ,BK
© Deutsche Welle Türkçe