Bülent Ecevit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa Sözen, Karadeniz’deki üç yunus türünün nesillerinin tehlikede olduğuna dikkat çekerek, “Yunusların çokça balık tükettiğini söylemek, kaçak olarak sıkça avlanan ve nesilleri tehlikede olan bu türlere çok büyük zarar verir. Daha da kötüsü insanların bunları öldürmesini meşrulaştırmaya neden olabilecek bir açıklamalar olur” dedi.
BEÜ Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa Sözen, Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN) listelesinde dünya çapında 160’dan fazla ülkeyle birlikte Türkiye’nin de nesli tehlikede olan türleri koruyacağını taahhüt ettiğini söyledi. Karadeniz’de Afalina (Tursiops truncatus), Phocoena phocoena (Liman yunusu) ve Delphinus delphis (Tırtak) türünde 3 yunus bulunduğunu anlatan Prof. Dr. Sözen, bilimsel verilere dayanmadan yapılan açıklamaların türlerin hayatını riske attığını söyledi.
Prof. Sözen, bu 3 yunus türünün nesli tehlikede olan yunus türleri olarak korunduğunu ifade ederek, bazı akademisyenlerin bilimsel verilere dayanmadan yunusların balıkları tükettiği için avlanması yönünde açıklamalar yaptığını ifade etti.
“70 kilo balık yiyen yunus türü yoktur”
Bilim camiasında ve akademisyenlerin elinde yunus sayılarının arttığını teyit eden tek bir bilimsel veri bulunmadığını ifade eden Prof. Dr. Sözen, şöyle konuştu:
“Tam aksine Karadeniz’de yaşayan 3 yunus türünün de IUCN listelerine göre nesilleri tehlikededir. Bu 3 türün de avlanması bütün Karadeniz’de ve Karadeniz’e kıyısı olan tüm ülkelerde yasaktır. Karadeniz’de yunusların çok fazla çoğaldığı ve insanların yemesi gereken balıkları tükettiğini, bu yüzden yunusların avlanması gerektiği yönündeki açıklamalar yaban hayatı yönetimi ve ekosistem işleyişi açısından tam bir faciadır. Yunuslar iddia edildiği gibi günde 70 kilo balık da yememektedir. Yunuslarda afalina türü 20 kilo kadar, liman yunusu 5-6 kilo kadar ve tırtak da 6-7 kg kadardır. Yani günde 70 kilo balık yiyen bir yunus türü yoktur. Kaldı ki yese ne olur? Bu onları öldürmek için bir gerekçe olamaz.”
Balıkları yedikleri için yunus avlamanın aynı mantıkla birçok hayvanın da avlanması anlamına geldiğini anlatan Prof. Dr. Sözen, bu tür açıklamaların telafisi mümkün olmayan sonuçlara yol açabileceğini söyleyerek, “Balıkları yedikleri için Yunusları avlamak gerekiyorsa yine balıkları yedileri için martıları da su samurlarını da avlamak gerekir, balıkçılları da avlamak gerekir, sumruları da avlamak gerekir, su yılanlarını da avlamak gerekir, su kaplumbağalarını da avlamak gerekir. Hatta bütün köpekbalıklarını, balinaları da avlamak gerekir. Yani kısaca deniz ekosistem dengesini yok etmek gerekir. Bu tür açıklamalar zaten balıkları yedikleri gerekçesiyle kaçak olarak sıkça avlanan ve nesilleri tehlikede olan bu türlere çok büyük zarar verir. Daha da kötüsü insanların bunları öldürmesini meşrulaştırmaya neden olabilecek bir açıklamadır. Vebali büyüktür” dedi.
