Dünayda her yıl 14 milyon kişi kanser tanısı alıyor. 2025 yılında bu sayının 19.3 milyona ulaşacağı hesaplanıyor. Amerikan Kanser Araştırmaları Enstitüsü (AICR) kanseri önlemek için 10 maddelik bir öneride bulundu. Anadolu Sağlık Merkezi Onkolojik Bilimler Koordinatörü ve medikal onkoloji uzmanı Prof. Dr. Necdet Üskent, AICR'in önerilerini yorumladı.
Prof. Dr. Üskent şöyle anlattı:
1-) Kilonuzu sağlıklı bir aralıkta tutun ve yaş ilerledikçe kilo almamaya dikkat edin.
2-) Günlük hayatınızın bir parçası olarak fiziksel olarak aktif olun- daha çok yürüyün ve daha az oturun. Hareketli bir yaşam tarzı benimseyin.
Egzersiz yapın, kaslarınızı çalıştırın.
3-) Tam buğday ürünleri, tam tahıllı besinler, sebzeler, meyveler ve fasulye ve mercimek gibi bakliyatlar günlük beslenme rutininizin çoğunluğunu oluştursun. Sarı ve kırmızı renkli sebzeleri (biber, domates), soğan ve sarmısağı çok tüketin. Zeytinyağı kullanın.
4-) Kırmızı ve işlenmiş et tüketimini sınırlandırın: Kırmızı et tüketiminde abartıya kaçmayın. İşlenmiş et tüketmeyin, tüketiyorsanız da çok küçük porsiyonlarda olsun. Doğrudan yüksek ateşte, kısa sürede pişirilerek karbonlaşmış, yanmış ve kararmış etler nitrozamin gibi karsinojenleri içerebileceğinden tüketilmemeli. Düşük ısıda uzun sürede pişen etler (fırın, güveç), tercihen de beyaz eti daha fazla tüketin.
5-) Daha çok su için. Tatlandırılmamış içecekleri tercih edin. Meyve suları yerine, meyvenin kendisini yiyin.
6-) Yağ, nişasta ve şeker oranları yüksek olan işlenmiş ve hazır gıdaların tüketimini sınırlandırın. Bu tip hazır ve işlenmiş yiyecekleri azaltmak, hatta hiç tüketmemek kalori alımını azaltmanın yanı sıra sağlıklı bir kiloda kalmanıza da yardımcı olur.
7-) Alkol tüketimini sınırlandırın. Kanseri önlemek için en iyisi alkol almamak. Prof. Dr. Üskent, “Alkolü aşırı tüketmemeye özen gösterin” diyor.
8-) Mümkünse çocuğunuzu emzirin. Emzirmek hem çocuk hem anne için faydalı. Anne sütü çocuğunuzu pek çok hastalığa karşı koruduğu gibi sizin de meme kanser riskinizi azaltır.
9-) Kanser tanısı aldıysanız hekiminizin tavsiyelerine uyun. Tedavi konusunda doktorunuzla iyi bir işbirliği içerisinde olun.
10-) Kanseri önlemek amacıyla gıda takviyeleri kullanmayın. Doktorunuz önermedikçe ek gıda takviyeleriyle kanseri önlemeye çalışmayın.
Tuzu azalt hobi ve arkadaşı çoğalt
AICR yukarıdaki 10 maddenin yanı sıra sigara ve diğer tütün ürünleri ile güneşe yüksek dozda maruziyetten kaçınmanın da kanser riskini azaltabileceğini hatırlatıyor. Prof. Dr. Üskent, “Bu tavsiyelere uyulması ve ek olarak tuz, doymuş yağ ve transyağların tüketiminin azaltılmasıyla sadece kanser değil, pek çok hastalığa yakalanma riski de azalır. Ayrıca uykusuz kalmayın. Arkadaş çevrenizi canlı tutun. Sosyal ortamdan kopmayın. Müzik dinleyin. Yoga veya meditasyon yapın. Mutlaka bir hobiniz olsun (resim, fotoğraf, koleksiyon, spor, golf vs). Bunlar bağışıklık sisteminizi de güçlendirir” diyor.
