İyi Parti Kalkınma Politikaları Başkanı Ümit Özlale, doların 13,56 liranın üstüne çıkması halinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) öz kaynaklarının eksiye düşeceğini belirterek, “Döviz kuru böyle giderse 2022 başında TCMB, Türk Ticaret Kanunu'na göre borca batık bir şirket olarak değerlendirilecek ve Merkez Bankası literatürüne göre de teknik olarak iflas etmiş olacak" dedi.
Ümit Özlale, yaptığı açıklamada, döviz kurundaki yükselişe ve bu yükselişin TCMB'nin öz kaynaklarına yaptığı etkiye dikkat çekti. Özlale, şunları söyledi:
"Kur böyle giderse Merkez Bankası borca batık bir şirket olarak değerlendirilecek"
"Döviz kuru böyle giderse 2022 başında TCMB, Türk Ticaret Kanunu'na göre borca batık bir şirket olarak değerlendirilecek ve Merkez Bankası literatürüne göre de teknik olarak iflas etmiş olacak. Bildiğiniz gibi TCMB, anonim şirket. Uzun zamandır da en fazla kurumlar vergisi veren şirketlerin başında geliyor. Yine bildiğiniz gibi TCMB yönetimi, son senelerde döviz rezervlerini eritmede sınır tanımıyor.
"Şöyle ifade edelim: Mevcut durumda TCMB'nin net rezervleri -43 milyar dolar seviyesinde. O zaman da aklımıza şu soru geliyor: Bu berbat rezerv yönetimi ve son dönemlerdeki kur artışı TCMB bilançosunu nasıl etkiledi? 19 Kasım 2021 itibariyle swap yükümlülüklerinden kaynaklı kur farkını bilançoya eklediğimizde, yabancı para (YP) cinsinden aktif ve pasif farkı 138 milyar TL'ye düşüyor. Yani büyük bir sorun yok gibi. 19 Kasım'da dolar kuru 11,05 TL'ydi, bugün ise 13,43 TL. Kaba bir hesapla dolar 13,56 TL seviyesinde olursa ki an meselesi, aktif pasif farkı sıfırlanıyor. Bunun üstünde bir kur artışında ise MB'nin öz kaynakları eksiye düşüyor.
"Peki öz kaynakların eksiye düşmesi ne demek? Türk Ticaret Kanunu (TTK) 376. maddeye göre; öz kaynakları eksiye düşen bir şirket, borca batık bir şirket olarak nitelendiriliyor. Yani kur 13,56'nın üstüne çıkarsa bu ülkenin Merkez Bankası, yine bu ülkenin Ticaret Kanunu'na göre borca batık bir şirket konumuna geliyor.
"Yedek akçe nerede? 2019'da 'damat bakan' yedi"
"Şimdi, Selvi Boylum Al Yazmalım filminden esinlenerek soralım: ‘Yedek akçe neydi? Yedek akçe ihtiyattı, garantiydi.' Peki tam da Merkez Bankası zarar ettiğinde onu kapatmak için kullanılacak olan yedek akçe nerede? 2019'da Damat Bakan yedi. Damat Bakan nerede? Paris'te. Peki sonuç ne? Teknik olarak iflas eden, borca batık bir şirket haline gelen Merkez Bankası. Bu ülkenin en önemli kurumlarından birinin itibarını biraz daha kaybetmiş olması.
"İşe utanmakla başlayabilirsiniz"
Ünlü yönetmen Bergman'a sormuşlar; ‘Bu dünyayı ne kurtaracak' diye, ‘Utanmak' demiş. Biz de diyoruz ki giderayak da olsa bu ülkeye bir faydanızın dokunmasını istiyorsanız işe utanmakla başlayabilirsiniz.”
