Yaklaşık iki hafta önce göreve başlayan aşırı sağcı İtalya’nın Kardeşleri (FdI) Partisi liderliğindeki hükümet, bu süre içinde Akdeniz’de göçmenleri kurtaran dört sivil toplum kuruluşu gemisine liman açmayı reddetti.
1000’den fazla göçmenle günlerce denizde bekletilen yardım gemilerinden ikisinin geçen hafta sonunda, birinin de bugün limana yanaşmasına onay verildi, ancak gemilerdeki göçmenlerin tamamının karaya çıkmasına izin verilmedi.
Sınır Tanımayan Doktorlar örgütü tarafından işletilen, Norveç bandıralı Geo Barents gemisinin kurtardığı 572 göçmenden 357’sinin İtalya’ya girişine izin verilirken 215 kişi gemide mahsur bırakıldı. Yaklaşık iki haftadır denizde olan bu kişilerden üçü dün akşamüstü karaya ulaşmak umuduyla gemiden denize atladı.
Bu kişilerden biri gemiye geri dönerken Suriyeli oldukları belirtilen iki kişi yüzerek Catania Limanı'nda rıhtıma ulaştı. Bölgedeki gazetecilerin bildirdiğine göre sığınma başvurusu yapmak isteyen bu iki kişi geceyi rıhtımda geçirdi.
Yardım gemisini işleten Sınır Tanımayan Doktorlar örgütü de gemide kalan kişilerin yardım çığlıklarının duyulduğu görüntüleri sosyal medyada yayımladı.
Geo Barents’in yanı sıra, Humanity 1 isimli bir yardım gemisi daha geçen hafta sonunda Catania limanına yanaşabilmişti. Ancak bu gemideki göçmenlerin de tamamı İtalya tarafından kabul edilmemiş, 179 kişiden 35’i gemide mahsur bırakılmıştı.
89 göçmen taşıyan Rise Above gemisi de günler sonra bu sabah Calabria bölgesinde limana yanaşabildi ve gemidekiler karaya çıktı. 17 gündür denizde olan Ocean Viking gemisindeki 234 kişi ise halen güvenli liman açılmasını bekliyor.
Hükümetin göçmenleri kurtaran yardım gemilerine güvenli liman açmaması muhalefetin ve hak örgütlerinin tepkisini çekiyor. Catania’da bir grup vatandaş da limanda toplanarak göçmenlerin karaya inmesine izin verilmesi çağrısıyla gösteri yaptı.
'Köle ticareti dili'
İtalya İçişleri Bakanı Matteo Piantedosi, göçmenler hakkında kullandığı ifadeler nedeniyle de tepki çekti. Bakan Piantedosi, gemilerden inerek İtalya topraklarına çıkmasına izin verilmeyen göçmenler için "Artık yük" dedi, "seçmeli" olarak karaya inebileceklerini söyledi.
İtalya basınındaki haberlere göre limana yanaşmasına izin verilen gemilerde resmi yetkililer "seçme" yaparak "hassas durumda" olduklarına kanaat getirdiklerinin gemiden inmesine onay verdi, sağlık durumu "iyi" bulunan yetişkin erkeklerin ülkeye girişine izin verilmedi.
Hak örgütleri ise sığınma taleplerinin böyle gelişigüzel koşullarda yapılamayacağını, başvuruların karaya çıktıktan sonra detaylı olarak değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.
Göçmenlere yapılan muamele ve Bakan Piantedosi'nin kullandığı dil muhalefetin de tepkisiyle karşılaştı. Merkez soldaki Demokratik Parti lideri Enrico Letta sosyal medyada paylaştığı mesajında "Artık yük ve seçmeli karaya çıkarma. Catania’daki insanlık ilkeleri ve uluslararası kurallara aykırı, kabul edilemez tercihler için kabul edilemez bir dil" dedi.
Yeşiller-Sol ittifakından milletvekili Aboubakar Soumahoro da, Başbakan Giorgia Meloni ile ittifak ortakları Lig lideri Matteo Salvini ve Haydi İtalya lideri Silvio Berlusconi'yi suçladı ve "Denizden kurtarılan kişilerin temel haklarını keyfi ve yasal dayanaktan yoksun biçimde reddediyorlar ve özgürlüklerini kısıtlıyorlar" dedi.
Gazeteci-yazar Roberto Saviano da "Piantedosi "artık yük" ifadesini derhal geri almalıdır. Bu köle ticareti dilidir" diye tepki gösterdi.
İtalya hükümetiyle çekişme yaşayan yardım gemilerinden Humanity 1'i işleten SOS Humanity örgütü, hükümetin uygulamalarının uluslararası hukuku ihlal ettiği gerekçesiyle yasal işlem başlatacaklarını açıklamıştı.
Öte yandan hükümet sivil toplum kuruluşlarının gemilerini bloke etmeye çalışırken, bu gemilerle ülkeye giren göçmen oranının düşük olduğu belirtiliyor. Düşünce kuruluşu İtalyan Uluslararası Siyasi Araştırmalar Enstitüsü’nden (ISPI) Matteo Villa’nın yayımladığı verilere göre 20 Ekim’den bu yana sivil toplum kuruluşlarına ait gemiler denizde yaklaşık 1000 kişiyi kurtarırken aynı dönemde İtalya’ya deniz yoluyla ulaşan göçmen sayısı 11 bin civarındaydı.
Uluslararası Göç Örgütü verilerine göre İtalya’ya bu yıl başından itibaren deniz yoluyla ulaşan toplam göçmen sayısı ise yaklaşık 85 bin oldu.
