Önümüzdeki yıl uygulanacak asgari ücreti belirlemek için taraflar yarın üçüncü kez bir araya gelmeye hazırlanırken, Türk-İş'ten sonra işveren temsilcisi Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu'ndan da (TİSK) asgari ücret önerisi geldi. Bir TİSK yetkilisi, işverene sağlanan devlet desteğinin 100 liradan 200 liraya çıkarılması şartıyla asgari ücrete yüzde 12, yani bu yıl sonu beklenen enflasyon oranı kadar zammın makul olacağını söyledi.
Sözcü'den Erdoğan Süzer'in haberine göre işveren tarafı halen 2 bin 20 TL olan asgari ücretin 2020'de en fazla 2 bin 262 TL olmasını istiyor. Bu da ilave 100 lirası devletten olmak üzere 242 liralık artışa karşılık geliyor. Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, bir kişinin yaşam maliyeti olan 2 bin 578 liranın altındaki hiç bir teklifi kabul etmeyeceklerini açıklamıştı. Asgari ücret zammına yönelik görüşlerini paylaşan TİSK temsilcisi, önümüzdeki yıl asgari ücrete yüksek bir zam olmayacağını, bunun için önlerinde 3 kuvvetli neden bulunduğunu söyledi. TİSK temsilcisi, ‘3 kuvvetli neden' olarak ise; işsizliğin rekor düzeye ulaşması, yakın zamanda seçim olmaması ve kayıt dışılığın artmasını gösterdi.
TİSK temsilcisi, “2020 için kafanızdan geçen asgari ücret nedir? Örneğin, bu yıl sonu için tahmin edilen yüzde 12'lik Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) artışı kadar bir zamma nasıl bakıyorsunuz?” sorumuza, “Yüzde 12'lik bir zam, ancak devletin asgari ücrete sağladığı 100 liralık desteğin 200 liraya çıkarılması şartıyla makul karşılanabilir. Yani 2 bin 262 liralık bir asgari ücret 200 liralık destekle uygun olabilir. Devletin asgari ücrete desteği yıllardır hiç değişmedi, hep 100 lirada kaldı. Destek 200 liraya çıkarılmazsa yüzde 12 gibi bir zam işveren için de işsizler için de ülke için de iyi olmaz” dedi.
"Rekor düzeydeki işsizlik yeni rekorlar kırabilir"
TİSK temsilcisi, asgari ücrete yüksek zam yapılmasını engelleyecek nedenleri şöyle açıkladı:
"Asgari ücret beklentilerimizin üzerinde artarsa rekor düzeydeki işsizlik yeni rekorlar kırabilir. Özellikle Anadolu'daki işverenler bu ücretleri kaldıramaz ve ne yazık ki işsizler ordusuna yeni işsizler eklenir.
2015'ten bu yana iki genel, bir yerel, bir Cumhurbaşkanlığı seçimi ve bir halk oylaması olmak üzere neredeyse her yıl bir-iki seçim yapıldığı için asgari ücret TÜFE'nin çok üzerinde arttı. Yakın bir zamanda seçim yok. Bu nedenle de 2020'de yüksek zam beklemiyoruz. (2015 Aralık'tan Kasım 2019'a kadar olan dönemde asgari ücret artışı yüzde 102, TÜFE artışı yüzde 62.2 oldu) Kayıt dışı istihdam hızla artarken, zam makul seviyeyi aşarsa kayıt dışılık daha da artar, insanlar daha düşük ücretlere kayıt dışı çalışmak zorunda kalabilir. (Kayıt dışı istihdam son 1 yılda 2.1 puan artarak yüzde 36.1'e çıktı"
Asgari ücret desteği nedir?
TİSK'in yüzde 12'lik bir zam için 200 liraya çıkarılmasını şart koştuğu asgari ücret desteği, ilk olarak 2016 yılında yapılan yüzde 30'luk sürpriz zammın işverene yükünü hafifletmek için uygulandı. O dönemde 300 liralık zammın 100 lirasını devlet karşıladı. Sonraki yıllarda bu destek aynen devam etti. Halen 500 ve üzerinde işçi çalıştıran işverenlere işçi başına 100.8 TL, 500'ün altında işçi çalıştıranlara 150 TL asgari ücret desteği veriliyor.
Asgari ücret nasıl belirleniyor?
Asgari ücreti, yasa gereği 5'er işçi, işveren ve devlet temsilcisi olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Bu komisyonda, işveren tarafını TİSK, işçi tarafını ise en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için Türk-İş temsil ediyor.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
