İşte altı muhalefet liderinin masasındaki anayasa taslağı

6’lı masanın uzun süredir üzerinde çalıştığı ve 28 Kasım’da Ankara Bilkent Otel’de yapacağı toplantı ile duyuracağı “Anayasa Taslağı”nın önemli maddelerine ulaşıldı. Edinilen bilgilere göre, mevcut anayasadaki 100 civarındaki madde değiştirilecek.

Cumhuriyet’ten Sertaç Eş imzalı habere göre, laikliği düzenleyen 24. madde üzerinde çapılan çalışmalarda “dokunulmaması” yönündeki görüş ağırlık kazandı. Ancak bu maddeye ilişkin son karar liderlere bırakıldı.

Anayasa değişiklikleriyle özgürlüklerin kısıtlanmasını öngören maddeler yeniden düzenleniyor. Bu kapsamda, toplanma ve gösteri yapma özgürlüğü, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğünün önündeki engeller kaldırılıyor.

Cumhurbaşkanının yetkileri bu taslakta önemli ölçüde kısıtlanıyor.

Taslakta cumhurbaşkanının Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı üye atamalarındaki yetkisi kaldırılıyor. Atama yetkisinin yalnızca Türkiye Barolar Birliği kontenjanından gelen üyelerin ataması ile sınırlandırılıyor.

Hâkimler Kurulu ve Savcılar Kurulu üyelerinin atanma yetkileri Meclis’e veriliyor.

Meclis’te yapılacak seçimler de “kısıtlı belirleyicilerin inisiyatifine” bırakılmıyor. Çoklu aday arasından seçim yapılması kuralı getiriliyor, katılım artırılıyor.

Ayrıca Yükseköğretim Kurulu (YÖK) kaldırılıyor. Yerine bilimsel, idari ve mali özerkliği getirilmiş üniversiteler arasında eşgüdümü sağlamayı hedefleyen bir kurul düşünülüyor.

Öte yandan koalisyonlar konusunda iktidarın elinden bu kozun alınması için anayasada önlem getiriliyor. Buna göre anayasaya “Yapıcı kurucu güvensizlik oyu” işleniyor. Buna göre hükümetin kurulması süreci kolay, devrilme süreci ise zorlaştırılıyor.

Hükümet hakkında gensoru verebilmek için yeni hükümetin nasıl kurulacağı konusunun garanti edilmesi kuralı getiriliyor. İspanya, Almanya, Belçika gibi ülkelerde uygulanan bu yöntem, taslakta da yer alacak.

Mevcut Hakimler ve Savcılar Kurulu; Hâkimler Kurulu ve Savcılar Kurulu olarak ikiye bölünecek. Hâkimler Kurulu’na adalet bakanı ve yardımcısının katılımı olmayacak. Bakan ve yardımcısı Savcılar Kurulu’nda yer alacak. Ayrıca yargının savunma kurumu da anayasada güçlendirilmiş bir şekilde yer alacak.