İsrailli arkeologlar, ülkenin kuzeyinde 12 bin yıllık Şaman mezarı buldu. Kudüs'teki İbrani Üniversitesi arkeologlarınca bulunan mezarın, tarihteki en eski Şaman mezarlarından biri olduğu belirtiliyor.
İbrani Üniversitesi tarafından yapılan açıklamada, Batı Celile bölgesindeki Hilazon Tachtit kasabası yakınlarındaki kazıda bulunan Şaman'ın kadın olduğu ifade edildi. Kadın Şaman'ın yaşadığı dönemde Natuf halkından büyük saygı gördüğünün, birlikte gömüldüğü "hediyelerden" anlaşıldığı kaydedildi. Mezarda, kaplumbağa, leopar, kartal, yaban domuzu gibi hayvanlara ait kalıntılar da bulundu.
Arkeolog Dr. Leore Grosman, Şamanların gömülme ritüellerinin, yaşamlarındaki rollerini yansıttığına işaret ederek, kabilenin, kadının bu hayvanların ruhlarıyla yakın ilişkide olduğuna inandığının düşünüldüğünü kaydetti. Kadının 45 yaşında ve ufak tefek olduğu, bel kemiğindeki bir asimetri nedeniyle büyük olasılıkla topalladığı ya da ayağını sürüyerek yürüdüğü ifade edildi.
Grosman'a göre kadın, mezarına alışılmışın dışında bir biçimde yerleştirilmiş. Sırtı, kalça kemiği ve sağ bacak kemiği, mezarın güney duvarına yaslanmış olarak yan yatırılmış. Bacakları ayrılmış ve dizlerinden içeri bükülmüş. Gömüldüğünde kadının başı, kalça kemiği ve kolları üzerine iri taşlar yerleştirilmiş.
Ceset çürüdüğünde bu taşlar ağırlıklarıyla altlarındaki kemiklerin yerlerinden oynamasına ve kalça kemiğinin omurgadan ayrılmasına yol açmış. Dr. Grosman, bu taşların ölünün vahşi hayvanlarca yenilmesini önlemek için konulmuş ya da kabilenin, şamanı ve ruhunu mezarda tutmak için başvurduğu bir çözüm olabileceği görüşünde.