T24 Dış Haberler
İsrail Ulusal Güvenlik Danışmanı Tzachi Hanegbi, Pazartesi günü İsrail'in merkezindeki Reichman Üniversitesi'nde düzenlenen bir konferansta yaptığı açıklamada, İsrail'in Suudi Arabistan ile yapılacak bir anlaşmaya Filistin Yönetimi'ni de dahil etmek için çalıştığını söyledi.
Hareetz'in haberine göre; "Filistin'in, anlaşmanın önemli bir bileşeni olmasından yanayız" diyen Hanegbi, böyle bir katılımın "İsrail'in güvenliğine zarar verecek herhangi bir hamle olmaması" koşuluna bağlı olacağını da sözlerine ekledi.
Hanegbi ayrıca Filistinlilerle yapılan görüşmelerde İsrail'in Filistin Yönetimi'ne "Uluslararası Adalet Divanı'na başvurmaları halinde bunun pratik sonucunun Filistin Yönetimi ile güvenlik ve siyasi bağların derhal koparılması olacağını" söylediğini açıkladı.
Müzakerelerin bir parçası olarak Suudi Arabistan'a verilen Filistin taleplerine atıfta bulunan Hanegbi, "Onlarla hala güvenlik ve Batı Şeria'daki konularda sorumluluk alma konularında anlaşmaya varmaya çalışıyoruz" dedi.
TIKLAYIN | 7 soruda Suudi Arabistan-İsrail anlaşması: Hangi ülke, ne kazanç sağlayacak; bölgede dengeler nasıl değişecek?
Suudi Arabistan-İsrail anlaşması
ABD'nin öncülüğünde bir Suudi Arabistan-İsrail normalleşme anlaşması gündemde. Suudi Arabistan'ın ilk kez İsrail ile sıcak ilişkiler kurmasını sağlayacak anlaşmanın hazırlıkları kapsamında İsrail ve Suudi Arabistan birbirleriyle doğrudan değil ABD aracılığıyla görüşüyor.
Suudi Arabistan normalleşme anlaşmasıyla her şeyden önce İran'dan korunmak istiyor. Ülke, siyasi etkileri bakımından hala, 2019'da Suudi petrol üretim tesislerine yapılan ve hükümetin arkasında İran'ın olduğunu söylediği yıkıcı saldırıların etkisi altında.
Netanyahu, 2020'de ABD arabuluculuğunda imzalanan İbrahim Anlaşması'yla Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Fas'la bağlarını güçlendiren ülkesi için en büyük ödülün Suudi Arabistan'la derin bir ilişki kurmak olduğunu defalarca söyledi.
ABD için bu anlaşma, Çin'in Orta Doğu'da yükselen profiline karşı bir geri adım atma fırsatı anlamına geliyor. Anlaşma, önemli bir müttefik olan İsrail'in komşularıyla bütünleşmesine yardımcı olacak ve ABD'nin merkezi bir rol oynadığı İran karşıtı ittifakı güçlendirecek.
Filistin Yönetimi için ise eğer talepleri karşılanırsa İsrail'in saldırılarının biraz da olsa duraklatılması anlamına gelecek.
|
Filistin Yönetimi ile görüşülüyor
Hanegbi, Başbakan Binyamin Netanyahu adına Filistin Yönetimi'ndeki çeşitli unsurlarla temas halinde olduğunu ve bunun meyvelerini verdiğine inandığını da sözlerine ekledi.
Ayrıca İsrail'deki Filistin Yönetimi temsilcileriyle yapılan görüşmelerde, "bu kez fırsatı ellerinden kaçırmamalarını ve diyaloğa ortak olmalarını, başarısıyla ilgilenmelerini, başarısına katkıda bulunmalarını ve bundan fayda sağlamalarını" istediklerini belirtti.
ABD'nin Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Barbara Leaf, Pazar günü İsrail'e gitmişti. Leaf'in üst düzey hükümet yetkilileriyle normalleşme konusunu görüşmesi bekleniyor.
ABD'nin başlangıçta normalleşmeyi uzun vadeli olarak beklediğini ve gerçekleşmesi konusunda çok da umutlu olmadığını kaydeden Hanegbi, "Değerlendirmemiz, muhtemelen bir dizi konuda anlaşmaya varıldığı yönünde" dedi.
TIKLAYIN | Suudi Arabistan-İsrail anlaşması: Filistin Yönetimi anlaşma için şartlarını belirledi
'Filistin'e taviz' tepkilerine yanıt
Eski İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz da üniversitede bir konuşma yaptı ve Suudi Arabistan ile ilişkilerin normalleştirilmesinde Filistin'in rolüne değindi. Gantz, "Filistinlilere taviz vermekten bahsedenleri duyuyorum. Hepimize bekleyip taslağı görmemizi ve ancak o zaman bunların taviz mi yoksa İsrail'in güvenliğini ve ulusal ihtiyaçlarını gerçekten koruyan adımlar mı olduğu konusunda bir fikir sahibi olmamızı öneriyorum" dedi.
Gantz, "Suudi Arabistan ile yapılmakta olan anlaşma terörle mücadele konusunda da büyük bir fırsat içeriyor. Bu, uzun zaman önce inşa etmeye başladığımız bölgesel mimaride İran ekseninin de önünde bir zirve olabilir" dedi.
Filistinli yetkililer geçtiğimiz hafta Riyad'daydı
Geçtiğimiz hafta Filistinli üst düzey temsilciler İsrail'in normalleşmesini görüşmek üzere Riyad'da Suudi yetkililerle bir araya geldi.
Wall Street Journal'ın geçen ay Suudi Arabistan'ın normalleşme karşıtlığını yumuşatması karşılığında Filistinlilere mali yardımı yenileme önerisine ilişkin haberinin ardından Filistin Yönetimi, taleplerini minimize etme ve mali tazminat ya da Doğu Kudüs'te bir Suudi konsolosluğu açılmasıyla yetinme girişimini kesin bir dille reddetti.
TIKLAYIN | İsrail-Suudi Arabistan anlaşması: Filistin yönetimi, İsrail'den taleplerini Riyad'a gönderdi
Filistin Yönetimi; yerleşim yerlerindeki inşaatların dondurulmasını, Filistin bölgelerindeki C alanlarının geliştirilmesini ve Suudi barış girişiminin gelecekte herhangi bir siyasi çözüm için temel olarak kabul edilmesini talep ediyor.
