İsrail'de Binyamin Netanyahu hükümetinin, yargının yetkilerini kısıtlayan yasal düzenlemelerine karşı "sivil itaatsizlik günü" kapsamında kitlesel protestolar gerçekleştirildi.
Hükümet, tartışmalı yargı düzenlemesini Meclis'ten geçirme noktasında adım adım ilerlerken, bunu "yargıya müdahale" olarak değerlendiren grupların ülke genelinde 12 haftayı geride bırakan eylemleri de artıyor. Göstericiler, daha önce çağrıları yapılan bugünkü eylem çerçevesinde başta Tel Aviv olmak üzere ülke genelinde ana arterlerde ve kent meydanlarında gruplar halinde gün boyunca farklı protestolar için toplandı. Tel Aviv’deki göstericiler, ellerinde İsrail bayraklarıyla “Demokrasi” ve hükümete hitaben "Utanın" sloganları attı.
İsrail polisi kentte gösterilerin odak noktası haline gelen Kaplan Caddesi'ne çıkan yolları trafiğe kapatırken göstericiler de Tel Aviv kent merkezinde bazı kavşaklarda toplanarak trafiği durdurdu. Trafikte bekleyen bazı sürücüler tepki, bazıları da göstericilere destek amacıyla korna çaldı.
Kaplan Caddesi'nden kentin ana arteri Ayalon Otoyolu'na çıkan yollarda demir bariyerlerle önlem alan polis ve göstericiler arasında arbede yaşandı. Göstericilere atlı birliklerle güç kullanarak müdahale eden polis, Ayalon Otoyolu çevresindeki noktalarda TOMA konuşlandırdı. Polis engellerini aşmayı başaran bir grup, Ayalon Otoyolu'nu çift yönlü trafiğe kapatınca polis, bu gruba müdahale etti. Polis ilerleyen saatlerde Ayalon Otoyolu'nu trafiğe açtı.
Kaplan Caddesi yakınlarında göstericiler, dibinde "Davud Yıldızı" bulunan büyük bir kum saati maketinin üzerine "İsrail hükümeti için vakit doluyor" yazdı.
En az 100 kişi gözaltına alındı
İsrail polisi, ülke genelinde aralarında protesto hareketinin liderlerinin de yer aldığı en az 100 kişiyi gözaltına aldığını açıkladı. Gösterici kılığına girmiş sivil polislerin protestocuları gözaltına alırken devreye girdiği görüldü.
Göstericiler, ülke genelinde birçok noktada İsrail hükümetinin yargı düzenlemesini eleştiren pankart, afiş, maket ve basit heykeller hazırladı.
İsrail basınında yer alan görüntülerde, sahil ve kuzey kentlerinde göstericilerin bazı ana yollar ve kavşakları kapattığı görüldü.
İsrail'de Netanyahu'nun iktidar koalisyonunda yer alan bakan ve milletvekillerinin evlerinin çevresinde de çok sayıda protesto gösterisi düzenlendi.
Petah Tikva kentinde iktidar ortağı aşırı sağcı Yahudi Gücü Partisi'nin etkinliği çevresinde düzenlenen protestoda, polislerin eski Kamu Güvenlik Bakanı Omer Bar-Lev'i tartakladığı kameralara yansıdı.
Ultra Ortodoks Yahudilerin mahallesinde protesto
Yaklaşık 3 bin gösterici, akşam saatlerinde Ramat Gan kentindeki Ultra Ortodoks (Haredi) Yahudilerin yaşadığı Beni Barak mahallesinden geçen bir yürüyüş düzenledi. İsrail polisi çevrede geniş güvenlik önlemi aldı, ana caddeye çıkan yolları kapattı.
Bazı Ultra Ortodoks Yahudiler, protestocularla sözlü sataşmaya girdi. Göstericiler, Haredi mahallesinde yürürken bazı binalardan protestoculara doğru havai fişek atıldı. Bazı noktalarda, Ultra Ortodoks Yahudilerle, göstericiler arasında arbede çıktı, polis müdahale etti.
Tel Aviv, Hayfa, Batı Kudüs ve Netanya gibi büyük kentler başta olmak üzere, ülke çapında onlarca noktada farklı meslek grupları ve sivil toplum örgütlerinin akşam saatlerine kadar gösterileri devam etti.
İsrail'deki tartışmalı yargı düzenlemesi
Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak'ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandıran, yargının, hakimlerin seçimi üzerindeki etkisini azaltan bir “yargı reformu” planladıklarını duyurmuştu.
Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının bazı yetkilerini Meclis'e devretmeye yönelik hamleleri, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı mekanizması arasında gerilime yol açmıştı.
Ülkedeki en yüksek yargı makamı olarak görev yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Meclis'in çıkardığı kanunları, anayasa taslağı olarak kabul edilen "temel yasalara" aykırılık gerekçesiyle bozma yetkisine sahip.
Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkemenin, Meclis'in çıkardığı kanunları bozma yetkisinin büyük ölçüde elinden alınacağını belirtmişti.
Hükümetin yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olmasını öngören yargı düzenlemesi, İsrail içinde ve uluslararası alanda yargının yetkilerini kısıtladığı gerekçesiyle yoğun şekilde eleştirilmişti.
Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'un, taraflara "iç savaş" uyarısı yaparak sunduğu alternatif tasarı da iktidar tarafından reddedilmişti.
Öte yandan devam eden tartışma ve tepkilere rağmen "yargı reformu" kapsamındaki "başbakanın görevden alınmasını zorlaştıran" yasa tasarısı bugün Meclis'ten geçmişti. (AA)
