Sağlık

İşlenmiş gıdalar, beyin hücrelerini olumsuz etkiliyor

Nöroloji Uzmanı Dr. Bengi Bahar Demirbağ, beyin sağlığı hakkında bilgiler verdi.

02 Ağustos 2022 09:45

Alzheimer hastalarının beyninde nörofibriler ve amiloid plaklar saptandığını belirten Nöroloji Uzmanı Dr. Bengi Bahar Demirbağ, “Bu iki madde, nöron dediğimiz beyin hücresini yok eder. Bu maddelerin oluşumunda ise oksidatif maddeler (hazır ve işlenmiş gıdalar) rol oynar. Oksidatif gıdaların fazla tüketilmesi nedeniyle, insülin direncinin yol açtığı enerji metabolizmasındaki bozulma da beyin hücrelerini olumsuz etkiler” dedi.

İSÜ Medical Park Gaziosmanpaşa Hastanesi Nöroloji Kliniği’nden Uzm. Dr. Bengi Bahar Demirbağ, beyine faydalı ve zararlı besinler konusunda bilgilendirmelerde bulundu.

''İyi beslenme beyin fonksiyonlarının güçlenmesine katkı sağlar''

Beslenmenin önemine dikkat çeken Uzm. Dr. Demirbağ, “Beslenmenin kalp damar hastalıkları, obezite, diyabet, kanserdeki rolü çok iyi bilinmesine karşın beyin fonksiyonlarının iyileştirilmesi için beslenmenin düzenlenmesi oldukça yeni bir konudur ama artık brain food (beyin gıdası) veya mood food (ruh hâline iyi gelen yiyecekler) kavramları vardır” dedi.

''Hazır ve işlenmiş gıdalar, Alzheimer hastalığına neden olabilir''

Alzheimer hastalığının öğrenme, hafıza ve diğer bilişsel aktivitelerde ilerleyici kayıp ile karakterize bir hastalık olduğunu belirten Nöroloji Uzmanı Dr. Bengi Bahar Demirbağ, “Alzheimer hastalarının beyninde nörofibriler ve amiloid plaklar saptanmıştır. Bu iki madde nöron dediğimiz beyin hücresini yok eder, bu maddelerin oluşumunda oksidatif maddeler (hazır ve işlenmiş gıdaların yol açtığı maddeler) rol oynar. Oksidatif gıdaların fazla tüketilmesi nedeniyle insülin direncinin yol açtığı enerji metabolizmasındaki bozulma da beyin hücrelerini olumsuz etkiler” diye konuştu.

''Karbonhidrat değeri yüksek besinlere dikkat''

Besinlerin sadece ihtiyacımız olan enerjiyi karşılamakla kalmadığını, bilişsel fonksiyonlarımızı da etkilediğini söyleyen Uzm. Dr. Demirbağ, “Pasta, börek, tatlı gibi karbonhidrat değeri yüksek besinler; stres hormonları olan adrenalin ve epinefrinde dalgalanmaya yol açabilir. Koenzim Q10 ve Omega-3 barındıran balık ise nöronal hasarlanma ile savaşır” ifadelerini kullandı.

Bol sebze ve meyve tüketiminin serotonin sentezini artırdığının altını çizen Uzm. Dr. Demirbağ, şu bilgileri paylaştı:

“Serotonin, bir nörotransmitter görevi gören ve insan vücudu tarafından üretilebilen bir kimyasaldır. Beyin ve ruh sağlığımız için vazgeçilmez bir moleküldür. Kuruyemişlerden özellikle susam, kaju ve ceviz triptofandan zengin olduğu için serotonin sentezinde oldukça önemli rol oynar."

Hafızayı güçlendirmeye yardımcı 6 gıda

Uzm. Dr. Demirbağ, hafızayı güçlendiren besinleri ve vitaminleri ise şöyle sıraladı:

· “Balık.

·"Ceviz, badem, yer fıstığı

·"Kırmızı et, tavuk, yoğurt, yumurta

·"Bitter çikolata

·"Ananas, tarçın, havuç, yeşil ve siyah çay

·"D vitamini

·"E vitamini

·"Kırmızı meyveler.”

''Hazır paketli gıdalardan uzak durulmalı''

Alzheimer hastalığına yol açan sebeplere dikkat çeken Uzm. Dr. Demirbağ, “Ülkemizde son yıllarda Alzheimer hastalarının sayısı artarken, bu artışın bir nedeninin de sağlıklı beslenme alışkanlıklarından uzaklaşılıp endüstriyel olan işlenmiş ürünlere yönelimin ve tarım ürünlerinde pestisit (böcek ilacı) kullanımının artması olduğu düşünülmektedir. Son yıllarda yapılan çalışmalar; beyinde sinir dokularının iltihaplanması (kronik nöroenflamasyon) sonucu Alzheimer hastalığına yatkınlığın arttığını, bunun ana nedenlerinden birinin de yanlış beslenme olduğunu göstermiştir. Özellikle hazır ve paketli ürünler, kızartılmış yiyecekler Alzheimer hastalığını tetikleyebilir” açıklamasını yaptı.

Beyin fonksiyonlarının güçlenmesine yardımcı durumlara da değinen Uzm. Dr. Demirbağ, şunları söyledi:

“Yapılan çalışmalarda orta zincirli yağ asitlerinden zengin diyetin keton cisimlerini artırdığı, açlık ve tokluk metabolizmasında etkili olduğu, bağışıklık sistemini güçlendirdiği, insülin direncini düşürerek glukoz metabolizmasını etkilediği ve beyin fonksiyonlarında olumlu etkilerinin olduğu bulunmuştur. Orta zincirli yağ asitlerinin nöronlar için alternatif bir enerji kaynağı olarak görev yaptığı belirlenmiş ve klinik araştırmalardan elde edilen verilerde, apolipoprotein E4 geninde negatiflik rastlanan hafif-orta şiddet Alzheimer hastalarında MCT’nin bilişsel özellikleri iyileştirdiği görülmüştür. Sentetik olarak takviye edildiği gibi Hindistan cevizi, palm çekirdeği yağı gibi doğal besinlerde de bulunmaktadır. Günlük yaşamda bu besinlerin tüketimiyle orta zincirli yağ asitlerinin alımı artırılabilir.”

''Beynimiz, enerji kaynağı olarak karbonhidratları ve glikozu kullanır''

Beynimizin, enerji kaynağı olarak karbonhidratları ve glikozu kullandığını vurgulayan Uzm. Dr. Demirbağ, “Unlu mamuller, baklagiller, patates, tatlılar, şekerler, muz, elma, karbonhidrat bakımından zengin besinlerdir” dedi.