İstanbul, 11 Haziran (DHA) – İş Yatırım\'ın, GSYH verilerinin açıklanmasının ardından paylaştığı analizde, ikinci çeyrek büyümesinin izleyeceği patikanın daha önemli olduğunu vurguladı ve büyümede ivme kaybının başladığına dikkat çekildi.
Analizde, yılın ikinci yarısında büyümedeki seyrin daha olumsuz olacağı öngörülen analizde son faiz artışının ardından 2018 büyüme tahmininin yüzde 5.5’ten yüzde 4.0’e indirildiği bir kez daha hatırlatıldı ve şu değerlendirme yapıldı:
“İlk çeyrek büyümesindeki güçlü seyir piyasalar açısından şaşırtıcı değildi. Önemli olan ikinci çeyrek itibariyle büyümenin izleyeceği patika. Öncü göstergler ikinci çeyrekte büyümede ivme kaybının başladığına ve bu kaybın Mayıs itibariyle hız kazandığına işaret ediyor. Ek olarak Merkez Bankası’nın Nisan ayı itibariyle politika faizinde yaptığı 500 baz puanlık artışla finansal koşullardaki sıkılaşmanın kayda değer oranda artacağını düşünüyoruz.
“Liradaki değer kaybı ve güçlü baz etkisi de hesaba katıldığında yılın ikinci yarısında büyümedeki seyrin daha olumsuz olacağı kanısındayız. Nitekim son faiz artışı sonrasında 2018 büyüme tahminimizi yüzde 5.5’ten yüzde 4.0’a indirdik. İktisadi faaliyetin seyrine dair öncü veri sayısı arttıkça büyüme görüşümüz daha da netleşecektir.
“Türkiye ekonomisi 2018’nin ilk çeyreğinde yıllık yüzde 7.4 büyüyerek yüzde 8.0’lik tahminimizle yüzde 7.0’lik piyasa tahmininin arasında geldi. Öte yandan, takvim etkisinden arındırılmış yıllık büyüme yüzde 7.2 olurken, takvim ve mevsimsellikten arındırılmış çeyreklik büyüme 2.0 ile toparlanmanın sürdüğüne işaret etti. 2017’nin dördüncü çeyreğinde büyüme yüzde 1.7 olmuştu.
“Harcama bileşenlerine göre ilk çeyrekte yıllık yüzde 11.0 büyüme ve 6.7 puanlık katkı ile bir kez daha özel tüketim öne çıktı. Tüketimin alt detaylarında tüm kalemlerin büyümeye destek verdiğini, dayanıklı mal tüketimi haricindeki diğer tüm kalemlerin de geçen yılının son çeyreğine göre daha yüksek bir yıllık büyümeyi yakaladığı görülüyor.
“Büyümeye katkıda öne çıkan diğer grup yüzde 9.7’lik yıllık büyüme ve 2.8 puan katkı ile yatırımlar oldu. Geçen yılın son çeyreğindeki ivme kaybı ardından yatırımların tekrar hız kazanması iyi haber. Yatırımdaki canlanmada inşaat ve makine-teçhizat gruplarının katkısı var. Ancak yeni seride özel-kamu yatırımları ayrımını göremediğimizi bir kez daha hatırlatmakta fayda var. Son çeyrekte büyümeye katkıda öne çıkan diğer kalem de yüzde 3.4’lük büyüme ve 0.5 puanlık katkı ile kamu harcamaları oldu.
“Kamu harcamalarında önceki çeyreğe göre kısmı bir ivme kaybı var. Son olarak dış ticaret cephesinde, iç talepteki güçlü seyrin yansıması ile ithalatın yıllık bazda yüzde 15.6’lık büyüme ile manşetten 3.7 puan çaldı. Öte yandan ihracattaki cılız seyir sadece 0,1 puanlık katkı sağladı. Tüm bu gelişmeler ile net ihracatın büyümeye katkısı -3.6 puana kadar geriledi.
“Üretim tarafında (katkılar ikinci sayfadaki tabloda) tüm sektörlerin büyümeye pozitif katkı verdiğini görülüyor. Önceki çeyrekle kıyaslandığında imalat, finans-sigorta faaliyetleri ve hizmetler sektörlerindeki canlanma dikkat çekiyor. İmalat sektörü katkısındaki artış iyi haber. Madalyonun diğer yüzünde ise tarım, bilgi iletişim ve kamu yönetimi sektörlerinde ivme kaybı söz konusu.
“Özetle, iç tüketimden gelen güçlü destekle yılın ilk çeyreğinde büyüme güçlü seyrine devam etti. Tüketim haricindeki diğer kalemlere bakıldığında yatırım katkısının artması iyi haber. Ancak alt kırılımı olmadığı için yatırımlarda özel sektör katkısı hakkında net fikre sahip değiliz. Öte yandan iç talepteki güçlü seyrin yansıması ithalatta net şekilde etkisini gösteriyor. Ayrıca ihracatın katkısında da önemli bir düşüş söz konusu. Son iki çeyrektir net ihracattan büyümeye negatif katkı geliyor.”
