BBC Türkçe
İran 8 Ocak'ta başkent Tahran'da füzeyle vurduğu Ukrayna Uluslararası Havayolları'na ait yolcu uçağının kara kutusunu Fransa'ya gönderdiğini açıkladı.
Cuma günü gönderilen cihaz Pazartesi günü incelemeye alınacak.
Uçaktaki 176 kişi hayatını kaybetmişti.
Başlangıçta uçağı düşürmediklerini açıklayan İran, Batı ülkelerinin istihbarat servislerinin ellerinde bu yönde bilgiler olduğuna dair açıklamalarının ardından uçağı yanlışlıkla düşürdüklerini duyurmuştu.
Uçağın bir füze zannedildiğini açıklayan yetkililer, bunun bir kaza olduğunu duyurmuştu.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de olaydan "affedilemez bir kaza" olarak bahsetmişti.
Olay sırasında İran'ın hava savunma sistemleri, İranlı general Kasım Süleymani'nin Irak'ın başkenti Bağdat'ta ABD'nin hava saldırısıyla öldürülmesinin ardından en üst seviyeye çıkarılmıştı.
Kara kutu neden önemli?
Kara kutuda uçağın sistemlerine ve kurduğu iletişime dair önemli veriler bulunuyor.
İran daha önce kara kutunun incelenmesini, uçakta hayatını kaybedenlerin vatandaşı olduğu ülkelerle yaşadığı anlaşmazlıklar nedeniyle geciktirmişti.
Uluslararası havacılık kurallarına göre İran'ın soruşturmayı yönetme hakkı bulunuyor. Fakat soruşturmalara üretici şirketler de dahil oluyor ve uzmanlar yalnızca birkaç ülkenin elinde kara kutuları inceleyebilecek teknolojilerin bulunduğunu söylüyor.
İran kara kutuyu, uçağın üreticisi olan Boeing'in merkezinin bulunduğu ABD'ye göndermeyi reddetmişti.
Artık kara kutu Fransa'da, Fransız uzmanlar tarafından incelenecek. Uçakta 55 vatandaşını kaybeden Kanada'nın yanı sıra Ukrayna da Fransa'ya inceleme heyeti gönderecek.
İran neden hava sahasını kapatmamıştı?
İran uçağın yanlışlıkla düşürüldüğünü söylese de Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, bu tür açıklamalara inanmak için erken olduğunu ve uluslararası soruşturmaların sonucunu görmek istediklerini söyledi.
İran yetkilileri, olayda sorumluluğu bulunan altı kişiyi gözaltına aldı.
Öte yandan İran'ın neden hava sahasını sivil uçuşlara kapatmadığı da tartışma konusunu olmuştu.
Kanada merkezli CBC News'in kısa süre önce edindiği bir ses kaydına göre İran hava sahasını açık tutarak, Irak'taki ABD üssüne düzenlemeyi planladıkları saldırıyı gizlemek istedi.
İran Dışişleri Bakanı Vekili Muhsin Baharvand, saldırıda hayatını kaybedenlerden birinin ailesi ile İran'daki soruşturmayı yürüten Hasan Rezaeyfar arasında geçtiği iddia edilen konuşmanın gerçek olmadığını ve kanıt olarak kullanılamayacağını söyledi.
