T24 Dış Haberler
İran’ın dokuzuncu üye olarak katılmasının beklendiği Şangay İşbirliği Örgütü, video konferans yoluyla Hindistan'ın ev sahipliğinde düzenlendi. İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin de oturumlara katıldığı zirvenin Batı ülkeleri tarafından yıllardır ambargoya maruz kalan ülke için anlamının büyük olduğu ifade ediliyor.
Örgütün en yüksek düzeydeki toplantısı olan Devlet Başkanları Konseyi Zirvesi’nin yirmi üçüncüsü üye ülkelerin devlet başkanlarının konuşmalarına sahne olurken, sekiz ülkeden oluşan örgütün başkanlığını bu yıl Kazakistan’ın devralacağı belirtildi.
Reuters’ın haberinde Avrasya grubunun nüfuzunu genişletme arayışında olduğu yazılırken Rusya’nın ülkeler arası ticaretin yerel para birimleriyle yapılmasını desteklediği belirtildi. Zirvede ayrıca Belarus’un üyeliğe ilk adımı atacağı ifade edildi.
Çin: “Barışa, kalkınmaya ve kazan-kazan işbirliğine giden tarihsel eğilim durdurulamaz”
Çin medyası Global Times’ın aktardığına göre zirvede konuşan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, bariyerlere ve ayrışmaya birlikte karşı çıkma çağrısı yaptı. Zirvede "Çin, ekonomik küreselleşmenin doğru yönüne sadık kalmak, korumacılığa, tek taraflı yaptırımlara ve ulusal güvenlik konseptinin aşırı genişletilmesine karşı çıkmak için diğer üyelerle birlikte çalışmaya hazırdır" şeklinde konuşan Cinping ayrıca, barışa, kalkınmaya ve kazan-kazan işbirliğine giden “tarihsel eğilimin” durdurulamayacağının altını çizdi.
Hindistan İran'ın ŞİÖ’ye katılmasından "mutluluk duyuyor"
Zirvede bir konuşma yapan Hindistan Başbakanı Narendra Modi, İran'ın Şangay İşbirliği Örgütü’ne üye oluyor olmasından mutluluk duyduğunu belirtirken, zirvenin Belarus'un da örgütün daimi üyesi olmasının önünü açacağını sözlerine ekledi.
Başbakan ayrıca Hindistan'ın dönem başkanlığı döneminde çok yönlü işbirliklerini yeni zirvelere taşımak için sürekli çaba sarf ettiğini söyledi.
BBC’nin haberinde Batı’nın Çin’e karşı Hindistan’ı bir denge unsuru olarak gördüğü belirtilirken Delhi’nin bu etiketi hiçbir zaman sahiplenmediği ifade edildi. Hindistan’ın ŞİÖ zirvesinde de bu rolü üstlenmediğini belli ettiği değerlendirildi.
Öte yandan Hindistan Başbakanı’nın “Bazı ülkeler sınır ötesi terörizmi politikalarında bir araç olarak kullanıyor, teröristlere barınak sağlıyorlar… ŞİÖ bu ülkeleri eleştirmekten çekinmemeli” ifadelerinin Pakistan’a yönelik olduğu değerlendirildi.
Pakistan : “Dini azınlıklar iç siyasi gündemler uğruna şeytanlaştırılmamalı”
Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif yaptığı konuşmada, devlet terörü de dahil olmak üzere “terörizm canavarını" engellemek için ortak çaba gösterilmesi çağrısında bulunarak İslamabad'ın terörizmin ve aşırıcılığın tüm biçimlerini kınadığını vurguladı.
Pakistan devlet televizyonunun haberine göre Şerif, Başbakan Narendra Modi'nin milliyetçi hükümetinin sık sık başta Müslümanlar olmak üzere dini azınlıkları hedef almakla suçlanan komşusu Hindistan'a üstü kapalı bir gönderme yaparak, dini azınlıkların "iç siyasi gündemler uğruna" şeytanlaştırılmaması gerektiğini vurguladı.
Putin: ”Rusya Batı yaptırımlarına karşı çıkmaya devam edecek”
BBC’nin haberine göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in zirvede yaptığı konuşmayı batıya meydan okuma mesajı vermek için kullandığı belirtildi. Putin konuşmasında ülkesine yönelik yaptırımlara, baskılara ve provokasyonlara karşı koyduğunu ve hiç olmadığı kadar gelişmeye devam ettiğini ifade etti.
Geçtiğimiz ay patlak veren ve kısa sürede çözüme bağlanan Wagner isyanından sonra Putin’in uluslararası arenadaki ilk görüntüsü olduğuna dikkat çekilen haberde Rus liderin zirvedeki konuşması Kremlin Sarayı’nda televizyondan yayınlandığı belirtildi. Putin, ülkesindeki anayasal düzeni ve vatandaşlarının yaşam ve güvenliğini korumaya yönelik eylemlerini desteklediklerini ifade eden mevkidaşlarına teşekkür etti.
Putin, Çin ve Rus halkları arasındaki ticaretin yüzde 80'inden fazlasının Ruble ve Yuan üzerinden yapıldığını sözlerine ekledi ve diğer ŞİÖ üyelerini de aynı süreci izlemeye çağırdı.
Putin ayrıca müttefiki Belarus’un önümüzdeki yıl örgüte daimi üye olmak için yaptığı başvuruyu da memnuniyetle karşıladığını belirtti.
