T24 Dış Haberler
Derleme: Gonca Tokyol
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, pazartesi günü İran’a sürpriz bir ziyarette bulundu. Bu ziyaret, Suriye’deki çatışmanın başlamasından bu yana bir ilkti. Esad, İran’ın başkenti Tahran’da dini lider Ali Hamaney, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve üst düzey yetkililerle bir araya geldi.
Yine aynı gün Instagram’dan duyuran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif görüşmelerde yer almazken; ‘İran’ın Ortadoğu’daki kılıcı’ olarak da bilinen, Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleyman ise hem Ruhani hem de Hamaney görüşmelerine dair fotoğraflarda yer alıyordu.
Suriye devlet televizyonu, Esad’ın Tahran’da yaptığı görüşmelerde ABD Başkanı Donald Trump’ın aralık sonunda duyurduğu ‘Suriye’den geri çekilme’ planı ve Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinde bir tampon bölge kurma konusundaki girişimler ele alındı.
ABD’nin Suriye’den geri çekilineceğini açıklamasının ardından, ülkenin kuzeyinde bir güvenli bölge oluşturulması yeniden gündeme gelmişti. Güvenli bölge oluşturulmasına hem Ankara hem Washington sıcak bakarken; Şam yönetimi ise topraklarına dair yapılan bu planlara karşı çıkıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘çok yakında uygulamaya konacağını’ söylediği güvenli bölgenin kontrolünün kimde olacağına ise Ankara ve Washington henüz karar verebilmiş değil. Türkiye, kontrolün kendisinde olmasını isterken; ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) da yaptığı son açıklamada, güvenli bölge oluşturmak için uluslararası bir gücün parçası olarak Suriye'nin kuzeydoğusunda birkaç yüz asker bırakılacağını duyurmuştu.
Hamaney'den güvenli bölge yorumu: Reddedilmesi gereken tehlikeli bir plan
Ankara ile Washington, güvenli bölgenin kontrolünün kimde olacağı konusunda anlaşmaya varmaya çalışırken; Suriye’nin ise bu fikre karşı çıkış konusundaki en büyük destekçilerinden biri İran. Yarı resmi haber ajansı Fars’ın aktarımına göre Hamaney, Tahran’da ‘oldukça sıcak bir şekilde’ karşıladığı Esad’a, “ABD’lilerin Suriye’de kurmayı planladığı tampon bölge reddedilmesi gereken tehlikeli bir plan” dedi. Hamaney’e göre, ABD’nin Suriye’de Irak sınırı yakınında kalmaya yönelik planları da bu kurgunun başka bir örneği.
İran Cumhurbaşkanı Ruhani ise Esad'la görüşmesinde Hamaney kadar sert bir mesaj vermedi. Ancak geçen haftalarda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'la birlikte Soçi'de yaptıkları ve 'Suriye'nin toprak bütünlüğünün öneminden' bahsettikleri toplantıyı hatırlattı.
"Tahran, Suriye’deki yeni gelişmeler ve ‘tehditler’ karşısında geri adım atmayacak"
Esad’ın Tahran ziyaretine dair Al Monitor’de yayınlanan analizde ise Suriye Devlet Başkanı’nın Hamaney ve Ruhani’yle gerçekleştirdiği görüşmelerin bir başka önemine dikkat çekildi. Analize göre, İran ve Suriye’nin Tahran’da verdiği ‘birlik pozları’nın, İran’ın bölgesel partnerleri Türkiye ve Rusya ile Suriye’nin geleceğine dair bazı anlaşmazlıklar yaşadığı bir dönemde gerçekleşmesi, Türkiye ve ABD’ye yönelik bir mesaj da içeriyor. Al Monitor, Esad’ı ağırlayarak İran’ın hem ABD’ye hem de Türkiye’ye bir mesaj verdiği yorumunda bulunuyor: Tahran, Suriye’deki yeni gelişmeler ve ‘tehditler’ karşısında geri adım atmayacak ya da pes etmeyecek.
