Avrupa Birliği Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) Fonu gelecek 3 yılda 1,6 milyar avro ile milli geliri Türkiye ortalamasının yüzde 75'inin altında kalan Doğu ve Güneydoğu illeri ağırlıklı olmak üzere 43 kente hibe destekleri sağlayacak.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası ile Diyarbakır Ticaret Borsası'nın işbirliğiyle kurulan Diyarbakır Girişimci Destekleme Merkezi (GİDEM) Direktörü İlhami Birkan AA muhabirine yaptığı açıklamada, IPA ile gelecek 3 yılda 1,6 milyar avro ile, milli geliri Türkiye ortalamasının yüzde 75'inin altında kalan 43 kente hibe destekleri sağlanacağını ifade ederek, bu kentlerin ağırlıklı olarak Doğu ve Güneydoğu illerini kapsadığını söyledi.
AB'nin bölgeler arası ekonomik eşitsizliği giderme stratejisi çerçevesinde 1,6 milyar avroluk bütçenin Geçiş Desteği ve Kurumsal Yapılanma, Sınır Ötesi İşbirliği, Bölgesel Kalkınma, İnsan Kaynakları ve Kırsal Kalkınma gibi 5 bileşende dağıtılacağını belirten Birkan, bu dağıtımın da Sanayi ve Ticaret, Çevre, Ulaştırma, Çalışma ve Sosyal Güvenlik ile Tarım ve Köyişleri Bakanlıkları koordinasyonunda yapılacağını kaydetti.
Birkan, tüm bakanlıkların ilgili olduğu bileşenler için programlarını hazırlamaya devam ettiğini, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda yürütülen Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programının 76 milyon avroluk kaynağın, sanayi, Ar-Ge, inovasyon, bilgi teknolojileri altyapısının geliştirilmesi, KOBİ'lere bilgi-danışmanlık ile kümelenme projelerine destek sağlamak üzere kullanıma açıldığını anımsattı.
Bu kapsamda hazırlanacak proje önerilerinin 16 Ocak 2009'a kadar yapılması gerektiğini anlatan Birkan, şunları söyledi: ''Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesindeki başta sivil toplum kuruluşları olmak üzere, üniversiteler, belediyeler, kamu kurum ve kuruluşları, organize sanayi bölge müdürlükleri, ticaret ve sanayi odaları, ticaret borsaları, esnaf ve sanatkârlar odaları, dernekler, vakıflar, kooperatifler gibi kuruluşlar bu fonlardan yararlanabilecektir. Bunun için öncelikle her bileşen ve alt bileşenle ilgili koordinasyon işini yürüten bakanlıkların iyi bilinmesi gerekir. Bu bakanlıklar program çağrılarını yaparak proje başvurularını kabul edecek. Özellikle bakanlıklar proje başvuru çağrılarını ilgili resmi internet siteleri üzerinden yapacaklar. Bu nedenle ilk yapılması gereken proje çağrıları ile proje başvuru formları ve rehberlerini bakanlık sitesinden takip etmektir. Daha sonra yaklaşık 2-3 ay içerisinde projelerin hazırlanarak ilgili bakanlığa başvurusu gerekmektedir.''
Birkan, çevre, ulaşım, sanayi altyapısının geliştirilmesi, işsizliği azaltmak için istihdam projeleri, kırsal kalkınma alanında tarım ve hayvancılık projelerinin sunulabileceğini ifade ederek, proje çağrısı yapıldığı zaman bu alanlardan ne tip projeler sunulabileceğinin ayrıca proje rehberlerinde ayrıntılı olarak belirtileceğini kaydetti.
Özellikle fonların çok yüksek rakamlarda verilmesinin, hazırlanacak projelerin sivil toplum kuruluşlarının mali ve teknik güçlerini birleştireceği çok ortaklı projeler olmasını da gerektirdiğini anlatan Birkan, şöyle dedi:
''GİDEM olarak amacımız bölge illerimizdeki tüm kurum, kuruluşların IPA hibe programlarına hazırlıklı olmalarını ve bundan sonraki 3 yıl içinde IPA fonlarından en üst düzeyde faydalanmalarını sağlamaktır. Çünkü Türkiye'nin AB aday ülke olması ile hibe fonları yaklaşık 5 kat artmıştır. Daha önce geçen 5 yılda AB mali yardımları toplam 500 milyon avro iken, IPA fonları ile gelecek 3 yılda bu rakam 1,6 milyar avroya çıkmıştır. Bu rakamlar bile gelecek 3 yılda fonların ne denli yüksek olacağını göstermektedir. Bu nedenle bölge illerimizdeki STK'lar ve kamu kurumlarının IPA programına hazırlıklı olmaları ve bu fonların geri gitmemesi için özel çaba sarf etmeleri gerekmektedir.''
Kendilerinin GİDEM olarak geçen ay başta Diyarbakır olmak üzere Batman, Mardin, Siirt, Şırnak'ta IPA tanıtım toplantıları düzenlediklerini ifade eden Birkan, ''Gittiğimiz her ilde yoğun ilgiyle karşılaştık. Bu yeni süreç hakkında STK'ların ve kamu kurumlarının çok istekli olduğunu, aynı zamanda bu fonların geri gitmemesi için güçlü projeler oluşturmak isteklerini gördük. Çünkü bu fonlardan yararlanmanın en temel yolu projeler yarışı olacaktır. Gelecek 3 yılda dağıtılacak hibe tutarının tamamı bahsi geçen bölgelerde kullandırılacak. Dolayısıyla bu fonlar o bölgelerde harcanırken ekonomide yaratacağı çarpan etkisi çok daha yüksek olacaktır'' şeklinde konuştu.
'Ayrıca tüm projelerde nihai faydalanıcı bölgede yaşayan halk olacaktır. Özellikle istihdama etkisinin çok yüksek olacağı öngörülmektedir. Çünkü tüm projeler doğrudan ve dolaylı olarak istihdamı arttıracak. Dolayısıyla işsizlikte yaratacağı etki için kesin bir rakam verememekle birlikte çok yüksek istihdam olanakları yaratacağı kesindir. Hibe çok büyük istihdam olanağı yaratacak.''
Söz konusu programa, 'Proje Teklif Çağrısı Rehberi'ne, Proje Tanımlama Dokümanına ve IPA'ya ilişkin diğer ilgili belgelere www.sanayi.gov.tr ile http://ipa.stb.gov.tr/ adresinden ulaşılabiliyor.
Hibe kapsamında 76 milyon avroluk fondan hibe desteği sağlanacak 43 il ise şöyle: Adıyaman, Ağrı, Amasya, Ardahan, Artvin, Batman, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Çankırı, Çorum, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkâri, Hatay, Iğdır, Kahramanmaraş, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kilis, Malatya, Mardin, Muş, Ordu, Osmaniye, Rize, Samsun, Siirt, Sinop, Sivas, Şanlıurfa, Şırnak, Tokat, Trabzon, Tunceli, Van, Yozgat.
