İngiltere'nin iki eski dışişleri bakanı Jack Straw ve Sir Malcolm Rifkind'in özel bir şirkete binlerce sterlin karşılığında çeşitli kolaylıklar sağlamayı önerirken görüldükleri gizlice çekilmiş bir film, yoğun tartışmalar başlattı. Daily Telegraph gazetesi ve ticari Channel 4 televizyonunda yayımlanan Dispatches programının ortak araştırmasından oluşan belgeselde, muhabirler, sahte bir Çin firmasının temsilcisi gibi davranarak eski bakanlardan yardım istiyorlar.Jack Straw ve Sir Malcolm Rifkind, hatalı bir davranışları olmadığını belirterek kendiliklerinden Meclis Soruşturma Komisyonu'na başvurdu. BBC'nin siyasi muhabiri Robin Brant, tam kapsamlı bir soruşturmanın aylarca sürebileceğini kaydediyor.
Bakanların bu kararı, Türkiye'de eski dört bakan hakkında yolsuzluk iddiaları ile başlatılan 17-25 Aralık operasyonları sonrası AKP hükümetinin ve bakanların operasyonu "darbe girişimi" olarak niteleyip, haklarında soruşturma açılmasını reddetmelerini akıllara getirdi.
BBC Türkçe'de yer alan habere göre, bu akşam Channel 4'da yayımlanacak belgeselde, İşçi Partili eski bakan Jack Straw'un, 'nasıl kimseye yakalanmadan hareket ettiğini' ve 'kendisine yılda 60 bin sterlin ödeyen bir şirket adına AB kurallarının değiştirilmesi için nüfuzunu kullandığını anlattığı' öne sürülüyor.
Filmde, ödeme konusunda, Straw'un "Normal olarak bir konuşma filan yaparsam bunun günlüğü 5 bin sterlin. İstediğim para bu." dediği işitiliyor.
Aynı filmde, Muhafazakar Partili eski bakan Sir Malcolm'ın ise dünyadaki tüm İngiliz büyükelçilerine 'yarar getirecek' erişim imkanı sağlayabileceğini öne sürdüğü belirtiliyor.
Halen Kensington milletvekili ve Parlamento İstihbarat ve Güvenlik Komisyonu Başkanı olan Sir Malcolm Rifkind, "Ben kendi hesabıma çalışıyorum. Kimse bana maaş ödemiyor. Paramı kazanmam lazım." diyor ve yarım günlük çalışmasının "5 ile 8 bin sterlin arasında olduğunu" söylüyor.
Jack Straw, kendi isteğiyle Mayıs ayında İşçi Partisi milletvekilliğinden ayrılıyor. Parti lideri Ed Miliband'in Straw'a pek fazla şefkat göstermesinin beklenmediğini kaydeden BBC siyaset muhabiri Robin Brant, Sir Malcolm Rifkind'in ise partiden atılmasının söz konusu olmadığını belirtiyor.
Sir Malcolm: Komisyon başkanlığını bırakmayacağım
Sir Malcolm, ortaya atılan iddiaların, MI5 ve MI6'in çalışmalarını denetleyen parlamento komisyonunun başkanı olması üzerinde bir etki yapmayacağını savunarak, komisyondaki arkadaşlarından talep gelmedikçe bu görevi bırakmayacağını, zira gündemdeki konunun güvenlik ve istihbarat ile hiçbir ilişkisinin olmadığını bildirdi.
Başbakanlık bu konuda herhangi bir görüş belirtmezken, bir kaynak, bu konuda verilecek kararın Avam Kamarası'na ve söz konusu komisyona ait olduğunu söyledi.
Sir Malcolm, BBC Radyo 4'ün Today programına verdiği mülakatta "utanılacak birşey yapmadığını, iddiaların asılsız olduğunu ve tüm gücüyle savaş vereceğini" söyledi.
Sir Malcolm Rifkind, asılsız şirketten hiçbir zaman bir teklif kabul etmediğini ve söz konusu görüşmenin, ne istediklerini anlamak için yapılmış bir ön toplantı olduğunu söyledi.
Yılda 67 bin sterlin maaş alan Sir Malcolm, "Şirkete, herhangi bir maaş almadığını söylemek aptalca birşey olurdu" dedi. Eski bakan, "Elbetteki ki milletvekili maaşı alıyorum. Ama ben iş ilişkilerimden söz ediyordum. Bunların hiç birinden maaş almıyorum. Sadece sağladığım hizmetler karşılığında ücret alıyorum." dedi.
Parlamentodaki milletvekillerinden 200 kadarının çeşitli alanlarda diğer işleri de olduğunu söyleyen Sir Malcolm, kazandığı paranın parlamento kayıtlarında ayrıntılarıyla yer aldığını bildirdi. Sir Malcolm, Channel 4'dan 'nüfuzu sayesinde elde edilmiş veya gizli bir bilgiye erişim teklifinde bulunmadığını' doğrulayan bir mektup aldığını da kaydetti.
Straw: Usulsüz birşey yapmadım
Straw ise, gazetecilerin tuzağına düşmüş olmaktan büyük utanç duyduğunu belirtti; ancak usulsüz hiç birşey yapmadığını savundu.
"2010 yılında hükümetteki görevimin bitmesinden bu yana çeşitli dış faaliyetlerim oldu. Yazılar yazdım, konuşmalar yaptım ve ED&F Man Holdings'de danışmanlık görevi üstlendim. Bütün bunlar milletvekillerinin uyması gereken kurallar çerçevesinde oldu." diyen Jack Straw, gelecek Mayıs'tan önce, diğer her danışmanlık teklifini reddettiğini, ama Mayıs'tan sonra dikkate almak üzere bazı tekliflerle 'ilgilendiğini' belirtti.
Sir Malcolm Rifkind ve Jack Straw, yapılan kayıtların deşifre edilmiş metinlerini talep ettiklerini; ancak Channel 4 ve Daily Telegraph'ın bunu sağlamadığını belirttiler.
'Rifkind ve Straw öne çıkan isimler oldu'
Eski bakanlardan nüfuzlarını kullanmalarını talep eden gazeteciler, kendilerine Hong Kong merkezli hayali iletişim şirketi PMR'da çalışıyor süsü vermişlerdi.
Channel 4'ün internet sayfasındaki duyuruda, 'önemli dış ilişkileri olan' 12 milletvekilinin, çeşitli işler için, 'çok fazla parası olan ve danışma kuruluna etki sahibi İngiliz siyasetçilerini kiralamak isteyen' PMR şirketince davet edildiği belirtiliyor.
Duyuruda, "Tüm politikacıların kiralık olmadıkları görüldü. Teklif götürülenlerin yarısı yanıt vermedi. Biri bizim Hong Kong'daki varlığımızın gerçekliğini araştırmak istediğini belirtti; dolayısıyla o kişinin peşini bıraktık. Bir diğeri o kadar ilgilenmediğini söyledi. Geri kalanlar arasında öne çıkan iki isim ise, Sir Malcolm Rifkind ve Jack Straw oldu." deniyor.
"Kiralık politikacılar" başlıklı belgesel bu gece TSİ 22.00'de Channel 4'te yayımlanacak.
