Gündem

“İlk kez oy kullanacak genç seçmenin sandığa gitmesini engelleme amaçlı sinsi hazırlık, seçmen kütükleriyle ilgili değişikliğe yerleştirilmiş”

22 Mart 2022 08:07

CHP İstanbul Milletvekili, Genel Başkan Koordinatör Başdanışmanı Erdoğan Toprak, AKP ve MHP’nin seçim yasası teklifinin seçmen kütüklerinde seçime doğru adres değişikliğini düzenleyen maddesine dikkati çekti. “İlk kez oy kullanacak milyonlarca genç seçmenin sandığa gitmesini engelleme amaçlı sinsi hazırlık, seçmen kütükleriyle ilgili değişikliğe yerleştirilmiş” diyen Toprak, “Seçim kurullarını, seçmen kütüklerini, sandık kurullarını içeren değişiklikler seçime, sandığa, oylara müdahale, hileyle seçim kazanma arayışlarının ürünüdür” eleştirisi getirdi.

Korkusuz yazarı Ahmet Takan’ın aktardığına göre, Erdoğan Toprak’ın iddiası şöyle:

“2017’de yeni yönetim sistemi iddiasıyla hazırladıkları anayasa değişikliğini, mühürsüz oylarla hayata geçirdikten sonra seçim yasasını değiştirip, ittifak düzenlemesini getiren iktidar ittifakının ortakları, getirdikleri sistemin kendilerine seçimi kaybettireceğini, oylarının dibe vurduğunu görünce yeni bir arayış telaşına kapıldılar.

Öncelikle genç seçmenin sandığa gitmesini engelleme yönündeki sinsi hazırlık, seçmen kütükleriyle ilgili değişiklikte ortaya çıkıyor.

Seçmen kütüklerinde seçime doğru adres değişikliğinin, ikamet taşımanın engellenmesi ve kütüklerde son bir yıldaki adresin esas alınacağının değişiklik teklifinde yer alması, kanımca iktidarın en çok çekindiği gençlerin, seçimlerde ilk kez oy kullanacak milyonlarca gencin engellenmesi amaçlı. Büyük bölümü üniversite öğrencisi olan bu gençler, eğitim öğretim için başka şehirlere gidiyor. Ancak ikamet kayıtları, kütükleri ailelerinin yaşadığı kentlerde, seçim dönemi eğitim dönemiyle çakışırsa, bu genç seçmenler ya ailelerinin kayıtlı oldukları kentlere giderek oy kullanacak ya da yol parası yoksa, kritik bir sınavı varsa vb. nedenlerle oy kullanamayacak.

İktidar ittifakı, oylarını kazanamadığı, geleceklerini yok ettiği, işsiz, parasız bıraktığı, yurt bile sağlayamadığı gençlerin tepkisinin farkında. Önümüzdeki seçimde en az 6,5-7 milyon genç ilk kez oy kullanacak. Kafa kafaya veren iktidar ortakları, anlaşılan bu gençlerin oyunu alamayacakları korkusundan, seçmen kütükleri ve adres düzenlemesiyle genç seçmenlerin sandığa gitmelerini olabildiğince önlemeyi, en azından bir kısmını seçimin dışında tutmayı hesap ediyor."

"Mevcut düzenleme, mahalle muhtar seçiminde şaibenin yolunu açıyor"

Toprak’ın söz konusu teklife ilişkin değerlendirmelerinin devamı da şöyle:

"21 yıl önce kurulduğunda, 12 Eylül’ün askeri darbe düzenlemesi yüzde 10 barajını kaldırma vaadini parti programına ve seçim beyannamesine koyarak iktidar olan AK Parti, bugüne kadar barajın düşürülmesi veya kaldırılması yönünde gelen tüm teklifleri reddetti. Temsilde adaletin yerine yüzde 10 barajının arkasına sığınıp, siyasi nemasını kullandı. Şimdi Cumhur İttifakı’nın küçük ortağını kurtarma amaçlı bu baraj düzenlemesi, ittifak oyunun yüzde 7’yi aşması halinde, ittifaka dahil tüm partilerin barajı aşmış sayılacağı hükmüyle baraj gereksiz hale gelmektedir.

Milletvekili dağılımının hesaplanmasında ittifakın aldığı toplam oyun esas alınmasını içeren düzenlemeyi 2017’de kendileri yaptı. Şimdi kaybetme telaşıyla milletvekili dağılımında ittifakın oy toplamı yerine her seçim çevresinde ittifaktaki partilerin kendi aldıkları oyların esas alınmasını getiriyorlar. Pek çok partinin vekil çıkartma ve TBMM’de temsil imkânını ortadan kaldırıp, tasfiye etmeyi amaçlıyorlar.

İl-İlçe seçim kurullarında en kıdemli hakimlerin başkan ve üye olmasını kaldırıp, birinci dereceye ayrılan hakimler arasından kura çekilmesini öngören değişiklik, iktidar ortaklarının yargı üzerindeki siyasi kontrollerini seçim kurullarına da yaygınlaştırma, seçim kurullarını kontrollerine alma planıdır.

Muhtarlık seçimlerinde seçimi kazanan adayın bir ay içinde seçilme yeterliliğiyle belgeleri tamamlaması öngörülürken, belgesini tamamlamaması halinde ikinci, o da olmazsa üçüncü sıradakinin muhtarlık mazbatasını alması seçmen iradesini yok saymaktır. Mevcut düzenleme, mahalle muhtar seçiminde şaibenin yolunu açıyor.”

Yazının tamamını okumak için tıklayın.