İktisatçı Prof. Dr. Erol Taymaz: Zengin doğal kaynaklar iyi kurumlar olmadığı zaman ekonomik kalkınma ve büyümeyi sağlamıyor

ODTÜ İktisat Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Erol Taymaz, Türkiye'nin Karadeniz'de bulduğu doğal gaz rezervlerinin 'kaynak laneti'ne neden olabileceğini belirterek, bu lanete yakalanmamak için ekonomi politikalarının değiştirilmesi gerektiğini yazdı. 

Yazısında daha önce T24'te yayınlanan “Doğal kaynak zengini ülkelerin çoğu neden fakir?” başlıklı Gülçin Özkan yazısına değinen Taymaz, "Özkan yazısında, iktisatçıların “kaynak laneti” olarak tanımladığı olguya dikkati çekiyor. Zengin doğal kaynaklar “iyi kurumlar” olmadığı zaman ekonomik kalkınma ve büyümeyi sağlamıyor. Aksine, özellikle imalat sanayiinin gelişimini engelleyerek uzun dönemde ekonomik durgunluğa ve gerilemeye neden oluyor. Özkan’ın da vurguladığı “Doğal kaynak keşifleri ne kadar büyük olursa olsunlar, iyi kurumlara alternatif oluşturmuyorlar, daha da önemlisi, bunlar olmadan nimet yerine lanete dönüşüyorlar.” “Kaynak laneti” kavramı bu sorunu tanımlıyor" diye yazdı. 

Türkiye'nin cari açığının kaynak eksikliği nedeniyle değil, üretmeyen sektörlere, inşaat ve gayrimenkul gibi alanlara öncelik verilmesi olduğunu belirten Taymaz şöyle devam etti: "Doğalgaz kaynaklarının keşfi nasıl bir etkide bulunabilir? Mevcut koşullarda doğalgaz geliri aslında dış kaynak bulunması gibi bir etkide bulunacaktır: daha fazla ithal ürün, imalat sanayiinin gerilemesi, inşaat ve gayri menkul sektörlerinin büyümesi ve sonuçta iktisatta “kaynak laneti” olarak tanımlanan sorunun bu kez Türkiye’de yaşanması. Kaynak lanetine yakalanmamak için ekonomi politikalarının değiştirilmesi, imalat sanayii ve üretken hizmet sektörleri temelinde üretkenliği ve ücretleri artıran bir büyüme politikasının benimsenmesi gerekiyor. Paradoksal olarak, pek çok başarılı ülke örneğinin gösterdiği gibi, böyle bir politika uygulandığında doğal kaynakların önemi azalıyor, keşif yerine icat ön plana çıkıyor."

Yazının tamamı için tıklayın.