-İKRAZATÇININ FAİZİ YÜZDE 100'E YAKLAŞTI ANKARA (A.A) - 24.07.2010 - Dünyada geçen yıl yaşanan ekonomik kriz finansal piyasaları alt üst ederken, Türkiye'de, bankacılık kesimi dışında vatandaşa kredi sağlayan ''ikrazatçılık'' müessesesinin borç para verme faizlerinin de ''fırlamasına'' neden oldu. Devletten belgeli ikrazatçılık yapanların aylık borç faizi, bankacılık kesiminin faizinin 5,3 katına çıkarken, basit ortalama faiz yüzde 100'e yaklaştı. Bankanın 5,3 katı faizine karşın vatandaşlar, geçen yıl ikrazatçılardan 455,3 milyon lira borç aldı. Hazine Müsteşarlığı'nın verilerine göre, 2008 yılında 28 olan resmi ikrazatçı sayısı, 2009'da da değişmedi. İkrazatçılar, 2008'de 63 bin 567 işlem karşılığında 417 milyon 895 bin liralık işlem hacmi gerçekleştirirken, geçen yıl, işlem sayısı yüzde 12,7 azalarak 55 bin 472'ye geriledi. İşlem sayısındaki azalmaya karşın işlem hacmi yüzde 8,9 artarak 455 milyon 326 bin liraya yükseldi. İkrazatçılardan, bir işlemde yapılan ortalama borçlanma tutarı, 2008 yılında 6 bin 574 lira iken, geçen yıl 8 bin 208 liraya çıktı. Verilere göre, 2009 yılı sonu itibariyle, 18'i İstanbul'da, 6'sı Ankara'da, İzmir, Antalya, Denizli ve Yalova'da birer tane olmak üzere toplam 28 ikrazatçı faaliyet gösteriyor. 2008 yılında 98 milyon 150 bin lira olan ikrazatçıların toplam sermayesi, geçen yıl 99 milyon 197 bin liraya yükseldi. İkrazatçıların dönen varlıklarının tutarı, aynı dönemler itibariyle 141,7 milyon liradan 178,5 milyon liraya çıktı. Kayıtlı en büyük ikrazatçının sermayesinin 11,5 milyon lira, dönen varlıklarının toplamının 25 milyon lira olduğu belirlenirken, sermayesi 10 milyon lira olan 3 ikrazatçı daha bulunuyor. İkrazatçılar, 2008'de 18 milyon 561,7 bin lira olan karlarını, geçen yıl yüzde 13,58 artırarak 21 milyon 83,3 bin liraya yükseltti. -''RİSK ARTTI, FAİZLER YÜKSELDİ''- Hazine Müsteşarlığı verilerine göre, 2004 yılında yüzde 4,1 olan ikrazat işlemlerindeki ortalama aylık faiz, 2005'te yüzde 3,9, 2006'da yüzde 3,6, 2007'de yüzde 3,7, 2008'de yüzde 3,1, 2009'da yüzde 7,9 düzeyinde gerçekleşti. Önceki yıllarda yüzde 100'ler düzeyinde olan bankalar ile ikrazatçıların aylık kredi faizi arasındaki fark, geçen yıl tam anlamıyla ''fırlayarak'' 5,3 kata çıktı. Geçen yıl bankaların aylık kredi faizi yüzde 1,25 düzeyindeyken, ikrazatçıların ''resmi faizi'' yüzde 7,9 oldu. Banka kredilerinin yüzde 15 olarak hesaplanan basit faizi, ikrazatçıların kredilerinde yüzde 94,8'e ulaştı. İkrazatçıların aylık ortalama borç verme faizi ile banka kredilerinin aylık faizi arasındaki fark, 2005 yılında yüzde 121,6 iken 2006'da yüzde 72,24'e geriledi. Bu oran 2007'de yüzde 125'e çıktı, 2008'de ise yüzde 40,9'a kadar düştü. Verilere göre, 2005 yılında, aylık ortalama borç faizi, banka kredilerinde yüzde 1,76 iken, ikrazatçılık kesimi banka faizinin yüzde 121,6 fazlası ile, aylık yüzde 3,9 faiz ile borç verdi. 2006'da bankaların aylık ortalama kredi faizi yüzde 2,09 iken ikrazatçılarınki yüzde 3,6 oldu. 2007'de aylık ortalama borçlanma faizi, banka kredisinde yüzde 1,64, ikrazatçıda yüzde 3,7 oldu. 2008'de, iki kesim arasındaki aylık borçlanma faizi farkı çok azaldı ve banka faizi yüzde 2,19 iken, ikrazatçı faizi yüzde 3,1 düzeyinde gerçekleşti.
