Dünya
BBC Türkçe

İklim krizi: Dünya Meteoroloji Örgütü'ne göre aşırı hava olayları 'yeni normal' oldu

Çalışmaya göre, küresel deniz seviyeleri 2021'de rekor düzeylere çıktı

01 Kasım 2021 14:33

Dünya Meteoroloji Örgütü'ne göre yoğun sıcak hava dalgaları ve yıkıcı seller gibi aşırı hava olayları şu anda dünyanın "yeni normali" oldu.

2021 İklimin Durumu raporunda "gözlerimizin önünde değişen" bir dünyaya dikkat çekiliyor.

2002'den sonraki 20 yıllık sıcaklık ortalaması, sanayi devri öncesine kıyasla 1 dereceyi aşma yolunda.

Çalışmaya göre küresel deniz seviyeleri de 2021 de rekor düzeylere çıktı.

Dünya Meteoroloji Örgütü'nün (WMO) 2021 verileri, Glasgow'da düzenlenen COP26 İklim Konferansı'na denk gelmesi için bu yıl erken yayımlandı.

İklimin Durumu raporunda, sıcaklıklar, aşırı hava olayları, deniz seviyelerindeki artış ve okyanuslardaki koşullar gibi iklim göstergelerinin bir fotoğrafı çekiliyor.

Çalışmaya göre atmosferdeki sera gazı birikimi rekor seviyelere ulaşırken, 2021 dahil son 7 yıl büyük ihtimalle kayıtlara geçen en sıcak dönem olacak.

Raporda artan sıcaklıkların gezegenimiz üzerindeki etkisi artarken, dünya daha önce görülmemiş bir yere doğru gidiyor.

WMO'dan Prof. Petteri Taalas, "Aşırı hava olayları artık yeni norm. Bunların bazılarında insan faaliyetlerinden kaynaklanan iklim değişikliğinin ayak izlerinin rol oynadığına dair büyüyen bilimsel kanıtlar var" dedi.

Prof. Taalas, bu yıl dünya genelinde görülen aşırı hava olaylarının bazılarını şöyle aktardı;

  • Kayıtların tutulmaya başlanmasından bu yana ilk kez Grönland buz örtüsünde kar değil, yağmur yağdı
  • Kanada ve yakınındaki ABD topraklarındaki sıcak hava dalgası yüzünden British Columbia eyaletindeki bir köyde sıcaklık neredeyse 50 dereceyi buldu.
  • ABD'nin güneybatısındaki Ölüm Vadisi'nde sıcaklıklar 54,4 dereceye ulaştı.
  • Çin'in bir bölgesinde normalde aylar içinde düşen yağmur saatler içinde düştü.
  • Avrupa'nın bazı bölgelerinde ağır sel felaketleri yaşandı, yüzlerce kişi ölürken, milyarlarca euro maddi hasar oluştu.
  • Güney Amerika'nın sub-tropik bölgelerinde üst üste iki yıl görülen kulaklık nehir havzalarındaki su akışını azalttı ve bu durum, tarım, ulaşım ve enerji üretimine olumsuz yansıdı.

WMO'ya göre bir diğer kaygı veren gelişme, küresel deniz suyu seviyelerindeki yükseliş.

Uydu sistemleri tarafından tam ölçümlerin yapılmaya başlandığı 1990'lı yılların başından bu yana deniz seviyeleri, 1993-2002 arasında yılda 2,1 milimete yükseldi.

Ancak 2013-2021 arasında çoğunlukla buzul kaybı yüzünden iki kattan fazla artıp, 4,4 milimetreye çıktı.

Bristol Buzul Merkezi'nden Prof. Jonathan Bomber, "Deniz seviyeleri 2000 yıllık dönemdeki en büyük hızla artıyor. Şu anki gibi devam edersek, bu artış 2100'de 2 milyonu aşabilir ve dünya genelinde 630 milyon kişi evlerinden olabilir. Bunun sonuçları hayal bile edilemez" dedi.

2021 kayıtlara geçen en sıcak altıncı ya da yedinci yıl olacak.

Bunun nedeni de bu yılın ilk aylarında, küresel sıcaklıkları düşüren La Nina hava olayının etkili olması.

Ancak rapora göre, 20 yıldaki küresel sıcaklıklar 1 derecelik artışı aşma yolunda.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, raporla ilgili yaptığı açıklamada dünynın gözlerimizin önünde değiştiğini söyledi.

Guterres, "Okyanusların derinliklerinden, dağların zilvelerine, eriyen buzullardan, aman vermeyen aşırı hava olaylarına, dünya genelindeki ekosistemler ve topluluklar yıkıma uğruyor. COP 26 insanlık ve gezegenimiz için bir dönüm noktası olmalı" dedi.

Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir