Bu şekilde en ufak bir değişim, eğrinin daha yüksek sıcaklığın olduğu bölgeye doğru kaymasına neden olur ve bu durumda yaşanan sıcak hava dalgaları şiddetlenir ve daha sık meydana gelir.
Isı kubbesi nasıl oluşuyor?
Sıcak hava dalgalarının yoğunlaşmasına neden olan bir diğer faktör ise ısı kubbesi.
Basıncın yüksek olduğu bölgelerde sıcak hava aşağıya doğru bastırılıyor ve tek bir noktada yoğunlaşıyor. Bu durumda bir kıtanın tümünde hava sıcaklıkları aniden yükselebiliyor.
Atmosferin üst seviyelerinde dar rüzgar bantları olarak adlandırılan jet rüzgarların gidişatı bir fırtına tarafından bozulunca havadaki tüm hareket yavaşlıyor. Bu durumda ise hava sistemleri tek bir bölgenin üzerinde takılı kalabiliyor ve sıcak hava dalgaları daha uzun sürebiliyor.
Bu yıl Hindistan ve Pakistan’da çok sayıda sıcak hava dalgası yaşandı. Pakistan’da Mayıs ayında hava sıcaklığı 49 derece olarak kaydedildi.
Arjantin, Uruguay, Paraguay ve Brezilya’da da Ocak ayında rekor sıcaklıklar meydana geldi.
Avustralya’nın batısında Ocak ayında hava sıcaklığı 50,7 dereceye ulaştı.
Uluslararası iklim uzmanlarını bir araya getiren Dünya Hava Durumu İlişkilendirme Ağı (WWA), iklim değişikliği olmadan bu kadar yoğun sıcaklıkların yaşanamayacağını belirtti.
Uzmanlar, Arktik bölgede yaşanan yüksek hava sıcaklıklarının jet rüzgarlarının yavaşlamasına neden olduğunu düşünüyor.
2. Daha uzun süreli kuraklıklar
Sıcak hava dalgaları yoğunlaştıkça ve uzadıkça kuraklıklar da artabiliyor.
Sıcak hava dalgalarının meydana geldiği zaman dilimleri arasında daha az yağış olması bunun sebeplerinden bir tanesi.
Yer kurudukça ısı daha hızlı bir şekilde yükseliyor ve sıcaklık da artıyor.
Somali'da art arda üç sezon boyunca kuraklık yaşandı
Tarım ve hayvancılık gibi insanlık faaliyetleri dünyada su talebinin artmasına ve su tedariği üzerindeki baskının artmasına neden oluyor.
3. Orman yangınları için daha fazla yakıt
Orman yangınları doğrudan insanların müdahalesiyle meydana geldiği gibi doğal faktörlerin etkisiyle de başlayabiliyor.
İklim değişikliğinden kaynaklı yoğun ve uzun süreli sıcak hava dalgaları sırasında yerden ve bitki örtülerinden git gide daha çok nem atmosfere yükseliyor.
Yeryüzü kuruyunca orman yangınlarının çıkmasına yol açabilecek doğal yakıt oluşuyor.
Bu sene Kuzey Yarım Küre'de orman yangını sezonu bazı bölgelerde erken başladı. Uzmanlara göre bunun sebebi yağışın az, sıcaklığın ise fazla olmasıydı.
Fransa, İspanya, Portekiz, Yunanistan, Hırvatistan ve Arnavutluk’ta binlerce kişi yangınlar sebebiyle tahliye edildi, çok sayıda kişinin ise hayatını kaybettiği bildirildi.
Geçen yaz ise Kanada’da yaşanan bir sıcak hava dalgası orman yangınlarının o kadar hızlı bir şekilde yayılmasına neden oldu ki bölgede yeni bir hava sistemi ortaya çıktı ve fırtına bulutlarının oluşmasına neden oldu. Fırtına esnasında şimşekler ise yangınları şiddetlendirdi.
4. Aşırı yağış olayları
Normal hava döngülerinde sıcak hava atmosferde nem, su buharı ve yağış oluşumuna yol açıyor.
Ancak sıcaklıklar yoğunlaştıkça atmosferdeki buhar da artıyor. Bu yüzden yağışlar da şiddetleniyor.
Bu yıl dünyanın birçok yerinde aşırı yağış olaylarının ardından ciddi seller yaşandı.
Güney Amerika’nın farklı bölgelerinde yaşanan sellerde yüzlerce kişi hayatını kaybetti.
ABD Ulusal Bilim Akademisi’nde Su Uzmanı olan Peter Gleick, “Kuraklığın yaşandığı bölgeler arttıkça o bölgelerden çekilen buhar başka yerlerde, genellikle daha yoğun bir şekilde yağış olarak düşüyor. Bu da selleri artırıyor” diye anlatıyor.
Uzmanlar dünyada hava koşullarının her zaman değişken olduğunu, ancak iklim krizinin etkileriyle bu değişimlerin şiddetlendiğini ifade ediyor.
