İnsan Hakları Derneği (İHD), hapishanelerdeki yaşam koşullarını iyileştirmek ve insan onuruna yaraşır bir ortam sağlamak amacıyla kamuoyunu bilgilendirme ve resmî kurumları harekete geçirme sorumluluğunu vurguladı. Dernek, mahpuslardan ve onların yakınlarından gelen şikayetleri değerlendirerek, 2023 yılında Türkiye genelinde en az 23 bin 899 hak ihlali vakasının yaşandığını bildirdi.
Rapor, hapishanelerde yaşanan çok çeşitli ihlalleri belgeleyerek, resmi kurumlara ve kamuoyuna bilgi veriyor. İHD, tespitlerini hapishane ziyaretleri, mahpus mektupları ve ailelerinden gelen başvurular üzerinden yapıyor. Türkiye'nin dört bir yanından toplanan bilgilerle hazırlanan bu rapor, sadece İHD'nin erişebildiği bilgilerle sınırlı kaldığını da belirtiyor.
Adalet Bakanlığı'nın hapishanelerde LGBT+ bireyler, siyasi mahpuslar, yabancı uyruklu mahpuslar, hasta mahpuslar, engelli mahpuslar ve bebekleriyle kalan kadın mahpuslar gibi çeşitli gruplardan topladığı verileri paylaşmadığı eleştirileri de raporda yer alıyor. Türkiye'deki hapishane kapasitesi artışına rağmen, mahpus sayısındaki artış, mevcut yönetim anlayışının insanları hapsetme üzerine kurulu bir gelecek tasavvurunu gözler önüne seriyor.
Raporda, özellikle 2023 İnfaz Düzenlemesi'nin ardından 110 bin mahpusun tahliye edilmesiyle hapishanelerdeki yoğunluğun geçici olarak azaldığı belirtiliyor. Ancak 1 Eylül 2023 tarihinden itibaren sekiz ayda 78 bin 050 kişilik bir artış yaşandığına dikkat çekiliyor. İHD, bu durumu toplumun dikkatine sunarak, adalet sistemindeki mevcut sorunları gündeme getirmeye devan ediyor.
İHD'nin 2023 Yılı Türkiye Hapishanelerinde Hak İzleme Raporu'nun tamamını buradan okuyabilirsiniz.