Sağlık Bakanlığı verilerine göre, akciğer kanserine yol açan asbest içeren malzemelerin kullanıldığı su boruları 58 ildeki bin 240 köye ulaşıyor. Asbestli su borularının hangi illerde kullanıldığı ise bilinmiyor.
Sağlık müdürlüklerince köylere gidip muhtar ve vatandaşlarla görüşerek toprakla temasın olabileceği yerlerin tespit edilmeye çalışıldığını belirten Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, “Asbeste mağduriyetin önüne geçmek için 2009’dan itibaren birçok evin boyanması sağlandı. Maddi durumu olmayanların evleri kaymakamlıkların yardımlarla boyadı. Birçok köy yolu asfaltlandı. Farkındalık ve eğitim çalışmaları yürütüldü. Sonuçlar tamamlandığında asbest saptanan köylerde ıslah çalışmaları başlatılacak, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca yürütülecek” diye konuştu.
Akciğerde birikiyor
Kamil Elibol’un Bugün gazetesinde yer alan haberine göre, asbest borularının kanserojen etkisi olup olmadığı sorusuna da Müezzinoğlu, “Solunum yoluyla alınan asbest, başta akciğer kanseri olmak üzere çeşitli kanserlere yol açtığı çok sayıda bilimsel çalışmada gösterilmiştir. Solunum yoluyla alınan asbest liflerinin kansere yol açmasında en önemli mekanizma akciğerde birikim göstermeleri ve burada birtakım değişikliklere yol açmaları ve ya diğer organlara ilerleyerek orada birikme ve benzer değişikliklere neden olmalarıdır” yanıtını verdi.
O boruları niye döşediler?
Prof. Dr. İdris Yücel (Tıbbi Onkoloji Derneği Genel Başkanı ve OMÜ Tıp Fakültesi Onkoloji Bilim Dalı Başkanı):
“Asbestin kanser yaptığı tüm dünya tarafından bilinen bilimsel bir gerçek. Asbestin insan vücuduyla teması asla istenen bir şey değildir. Bu, yıllar önce de biliniyordu. Neden içme suyu borularında bu maddeyi açığa çıkaran ürünlerin kullanıldığını anlamak çok güç. Asbest sindirim sistemiyle alındığında özellikle karın bölgesinde kanser türlerine yol açar. Kaç kişinin kanser olduğu öğrenilebilir.”
Akciğer kanserine yol açan asbestle ilgili 58 ildeki bin 240 köyün tehlike altında olduğu ortaya çıktı. Bu köylerden alınan “şüpheli” bin 250 örnek incelenmek üzere TÜBİTAK’a gönderildi. Asbest saptanacak köylerde Faz-2 adı verilen ıslah çalışmaları başlatılacak. Asbest alarmına karşı izlenecek yol haritası da belirlendi. Bu kapsamda; asbestli boyalar sökülüp yeniden badana edilecek, çatı izolasyonları değiştirilecek, yollar asfaltlanacak ve köylerin yeşillendirilmesi sağlanacak.
1975-1995 arası döşenen borular asbestli
MHP Bilecik Milletvekili Bahattin Şeker asbest tespit edilen 30 il ve 473 köyde alınan önlemlere ilişkin Meclis’e soru önergesi verdi. Önergeyi yanıtlayan Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’ndan önemli bir itiraf geldi. Müezzinoğlu, 1975-1995 yılları arasında İLBANK tarafından yaptırılan içme suyu ve kanalizasyon tesislerinde asbestli çimento boru kullanıldığını belirterek şöyle dedi: “2000’den bu yana asbestli boru kullanılmamaktadır. Ancak, bizzat belediyelerin yaptırılan içme suyu tesislerinde Asbestli Çimento boru kullanılıp kullanılmadığı veya daha önce döşenen boruların değiştirilip değiştirilmediği İLBANK tarafından bilinmemektedir.”
500 bin kişi ölecek
Müezzinoğlu, önümüzdeki 30 yıl boyunca gelişmiş ülkelerde endüstriyel asbest teması yüzünden 500 bin kişinin hayatını kaybetmesinin beklendiğini kaydederek, çok önemli bir kanserojen madde olan ‘asbest’le ilgili dünya genelinde 60 ülkede gerekli önlemlerin alındığını söyledi.