İtalya'da hükümet krizinin yol açtığı siyasi çatışma ortamı, ülkeyi cumhurbaşkanı etrafında dönen bir sistem karşıtlığı tartışmasında ikiye bölmüş görünüyor.
Her ikisi de sistem karşıtı olan aşırı sağcı Lig partisi ile popülist 5 Yıldız Hareketi'nin koalisyon ortaklığı planı cumhurbaşkanının engellemesiyle karşılaşınca, son yılların en derin siyasi krizi baş gösterdi.
Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella, 5 Yıldız ve Lig'in ekonomi bakanlığına aday gösterdiği Paolo Savona'yı, Euro karşıtı olduğu gerekçesiyle veto etti.
Mattarella, Lig lideri Matteo Salvini'nin yardımcısı Giancarlo Giorgetti'nin bu bakanlığa getirilmesini önerse de, Salvini buna yanaşmayınca koalisyon hükümeti müzakereleri çöktü.
Cumhurbaşkanı Mattarella'nın bu hamlesi bazılarınca İtalya'nın çıkarlarını korumaya yönelik yerinde bir müdahale olarak görülürken, karşıtları ise cumhurbaşkanını halkın iradesini yansıtan partilerin bakan seçimine saygı duymamakla suçluyor.
Cumhurbaşkanında vücut bulan "sistem"e karşı çıkanlar ile devletin en üst makamının savunuculuğunu yapanlar arasında bariz bir kutuplaşma yaşanıyor.
Mattarella'nın engeliyle karşılaşan 5 Yıldız ve Lig partileri, Cumhuriyet Bayramı'nın kutlanacağı 2 Haziran'da halkı sokaklara dökülerek protesto gösterileri düzenlemeye çağırdı.
5 Yıldız'ın siyasi lideri Luigi Di Maio, halktan pencerelerine bayrak asarak tepki göstermelerini de istedi. Devlet erkanının Roma'da Cumhuriyet Bayramı töreninde olduğu saatlerde, Roma ve Milano'da Cumhurbaşkanı'na karşı "alternatif" etkinlikler planlanıyor.
Buna karşılık, merkez soldaki Demokratik Parti ise cumhurbaşkanını savunmak amacıyla 1 Haziran'da bir gösteri yapacaklarını duyurdu.
İtalyan gazeteleri bugün bu bölünmeyi yansıtan manşetlerle çıktı. La Repubblica, "Mattarella'ya meydanlarla meydan okuma", La Stampa "Lig ve 5 Yıldız'dan cumhurbaşkanlığına saldırı", Avvenire "İki meydan", Il Dubbio "Salvini mi Mattarella mı? İki İtalya var" başlıklarını attı.
Sol kanattaki Il Manifesto ise, "yeni düzen" terimine atıfla "Yeni düzensizlik" manşetiyle çıktı.
Lig partisinden bazı belediye başkanları da Cumhurbaşkanı Matteralla'yı protesto amacıyla ofislerindeki portresini kaldırmaya başladı. Kuzeyde, Lig'in en güçlü olduğu bölgelerden Lombardia'da en az 6 belediyede Mattarella'nın fotoğraflarının duvarlardan indirildiği belirtiliyor.
Popülist partilerin "demokrasiye saldırmakla" suçladığı Cumhurbaşkanı Mattarella'ya sosyal medya üzerinden çok sayıda ölüm tehdidi de geldi.
Cumhurbaşkanı'nın kardeşi Piersanti Mattarella'nın 1980'de Sicilya'da mafya tarafından öldürülmesine atıfla, "Bu Mattarella'nın sonu da kardeşi gibi olmalı" şeklinde mesajlar yazıldığı belirtiliyor. Polis bu gibi mesajları incelemeye aldı.
Öte yandan Cumhurbaşkanı'nı savunanlar da sosyal medyada bir kampanya başlatarak "Matarella'nın yanındayım" etiketiyle destek mesajları yazıyor. Mattarella'ya destek amaçlı imza kampanyasına da 230 binden fazla kişi katıldı.
5 Yıldız'ın Mattarella'nın azledilmesi çağrısı ise diğer partilerden destek bulmamış görünüyor.
4 Mart'ta yapılan genel seçimlerin ardından siyasi hükümet kurulamaması ve Cumhurbaşkanı'nın geçici hükümeti kurma görevini dün ekonomist Carlo Cottarelli'ye vermesinin ardından, gelecek Eylül ayında yeniden seçimlere gidilmesi bekleniyor. Bu atmosferde seçim kampanyasının da kutuplaşmayı artırmasından endişe ediliyor.
Cumhurbaşkanı, piyasalar ve "sistem" tarafından iktidara gelmelerinin engellendiğini savunan popülist partiler 5 Yıldız ve Lig'in seçim kampanyasını bu temalar üzerine kuracağı tahmin ediliyor. Bu durumda, gelecek seçimlerin sistem ve AB kurumlarına karşı bir referanduma dönüşebileceği yorumları yapılıyor.
