Yıllardır süregelen bir inanç kültürü olan bahar bayramı Hıdrellez 6 Mayıs’ta kutlanıyor.
Kimileri ateş yakıp üstünden atlayınca, kimileri dileğini kağıda çizip gül ağacına asınca,
kimileri de kırlardan topladığı bitkileri kaynatıp suyunu içince dileklerinin gerçekleşeceğine
inanıyor. Hem de asırlardır…
Hıdrellez dileklerin kabul edileceği gün olduğuna inanılıyor. Hıdrellez gecesi Hızır’ın uğradığı yerlere ve dokunduğu şeylere bereket vereceği inancıyla çeşitli uygulamalar yapılıyor. Hızır bir kişiye verilen addan çok aslında bir doğasal durumu, baharla yaşamın tazelenmesini imgeliyor. İnanışlara göre Hızır; kalbi temiz, Allah'a inanan insanlara yardım ediyor. Uğradığı yerlere bolluk, bereket, zenginlik sunuyor. İnsanların şanslarının açılmasına yardım ediyor. Aynı zamanda Hızır, adeta uğur ve kısmet sembolü, mucize ve keramet sahibi olarak da kabul ediliyor.
‘Acı çektim yerine aşk yeşerecek’
‘Acı ektim yerine aşk yeşerecek’ Adetlere göre Hıdrellez’de yiyecek kaplarının ve para keselerinin ağızları açık bırakılıyor. Ev, bağ-bahçe, araba isteyenler, Hıdrellez gecesi gül ağacının altına istediklerinin küçük bir modelini yaparlarsa ya da kağıda çizip ağacın dalına dileklerini kırmızı kurdeleyle bağlayıp asarlarsa Hızır’ın kendilerine yardım edeceğine inanıyorlar. Bir yıl boyunca da dileklerinin yerine gelmesini bekliyorlar. Bazıları ise ateş yakıp, dilek diliyor ve dileklerinin gerçekleşmesi için yaktıkları ateşin üstünden atlıyor.
Hıdrellezde baharın taze bitkilerinin yanında kuzu eti ya da kuzu ciğeri yeme adeti de uygulanıyor. Çünkü baharın ilk kuzusu yenildiği zaman sağlık ve şifa bulunacağına inanılıyor. Ayrıca Hıdrellez’de kırlardan çiçek veya ot toplayıp, onları kaynattıktan sonra suyu içilirse hastalıklara iyi geleceğine ve bu su ile kırk gün yıkanılırsa gençleşileceğine duyulaninanç da yüzyıllardır devam ediyor.
Anadolu’nun bazı yerlerinde ise Hıdrellez’de edilen duaların ve isteklerin kabul olması için sadaka verme, oruç tutma ve kurban kesme adedi uygulanıyor. Kurban ve adaklar ‘Hızır hakkı’ için oluyor. Tüm bunlar Hızır’a rastlamak ve dileklerin kabul olması amacına yönelik yapılıyor.
Orta Asya’dan günümüze kadar gelmiş bir kültür kalıbı olan Hıdrellez, Anadolu, Rumeli ve
Orta Asya’daki halklar arasında İslam inanç motifleriyle de örtüşerek, günümüzde de Türk
kültüründe canlılığını koruyor. Hıdrellez, Hıristiyanlarca da baharın ve doğanın uyanmasının ilk günü olarak kabul ediliyor ve bu günü Ortodokslar Aya Yorgi, Katolikler St. Georges Günü olarak kutluyor.
Aşk için boğulmayı beklemek
Can Yücel de “Bütün kızlar, erkeklerin lodoslarına karşı hem giyinmiş, hemsoyunmuşlar… Hem de kapanmışlar içlerine, badem taneleri gibi. Ve lodos vurdukça, o eteklerini kaldıran lodos doğdukça doğurdukça kendilerini kocasız bir bebek gibi... Öpüp okşayacakmış... Başka ve o yaşta ne beklersin ki kayaların başında… O dallı giysileriyle kimi bekler ki onlar Poseydon'dan başka… Bu kayalarda durmuş bu kızlar ne bekler ki bir aşk için boğulmaktan başka...” dizeleriyle Hıdrellez Bayramı’nı kutlayanlardan. Kim bilir belki de ritüelleriyle de kutlamıştı…
Başka baharı müjdeliyor
Sezen Aksu ise Hıdrellez adlı parçasında umudunu yitirenler için başka baharı müjdeliyor. “Bahar oldu aman al kese astım gül dalına, adadım yarin adına iki göz oda…Dağ yeşil, dallar yeşil uyandılar bayrama…Her gönül şen bir benim bahtım kara. Kokuyor buram buram fulyalar, vakit tamam. Bir bana uğramadı bu bahar bayram… Ağlama Hıdrellez ağlama be bana… Acı ektim yerine aşk yeşerecek başka bahara…”
Ahırkapı Hıdrellez Şenlikleri 2009
Tarih: 5 Mayıs 2009, Salı
Yer: Ahırkapı Parkı, Çatladıkapı
Saat: 19.00 – 24.00
Giriş Ücreti: Yok
PROGRAM
19.00 - Ahırkapı Park’ta ‘Hıdrellez 2009’ açılışı
20.00 - Konserler
23.40 - Hıdrellez ateşleri... Barış, bereket, sağlık, mutluluk dilekleri...
Konserler: Birçok sahne ve konser alanında akustik müzik yapacak gruplar arasında Buzuki Orhan, Lüleburgazlı Küçük Hasan ve Tamer Kum, Göksenin ileri ve Anadolu Folk, Makedon Koçani Orkestrası, Trakya All Stars, Ahırkapı Roman Orkestrası, Pire Mehmet ve Roman
Orkestrası, Babaeski Roman Orkestrası, Kolektif ‹stanbul, Semaver Kumpanya Tiyatro Topluluğu, Mısırlı Ahmet Ritim Grubu ve Türkiye’nin ve Dünya’nın farklı bölgelerinden Roman grupları yer alıyor.
Yiyecek ve içecekler: Döner, kokoreç,nohutlu pilav, köfte, balık-ekmek, midyedolma, midyeli pilav, börek, baklava, dondurma, kuruyemiş, limonata, şerbet ve diğer her türlü içecek seyyar arabalarda sembolik ücretlere satılacak.
Toplu taşıma ile etkinlik alanına ulaşım
• Kabataş - Zeytinburnu tramvayı ile Sultanahmet durağında inin ve Çatladıkapı’dan sahile çıkın.
• Sirkeci’den banliyö treni ile Kumkapı durağında inin ve sahil yolundan yürüyerek ulaşın.
• Sirkeci-Yeşilköy hattında çalışan 81 no’lu otobüsle Çatladıkapı durağında inin.
Özel araç ile etkinlik alanına ulaşanlara otopark önerileri
• Eminönü Belediye Otoparkı
• Sarayburnu Otoparkı
• Cankurtaran Turist Otobüsleri Parkı
• Sultanahmet Meydanı
• Çatladıkapı Turist Otobüsleri Parkı
• Yenikapı İDO