HDP Hatay Milletvekili Barış Atay ile İstanbul Milletvekili Erkan Baş Tükiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) kayıt yaptırırken milletvekilliği rozeti almadı. Bugün yemin törenine katılan iki ismin Türkiye Komünist Partisi’nin kurucusu Mustafa Suphi ve Türkiye İşçi Partisi’nin lideri Behice Boran’ın resimlerinin olduğu rozetleri taktığı görüldü.
Mustafa Suphi ve Behice Boran kimdir?
Türkiye Komünist Partisi’nin ilk merkez komitesi başkanı olan Msutafa Suphi; Tanin, Servet-i Fünun ve Hak gazetelerine yazılar yazdı. İttihat ve Terakki Fırkası’nın 1911 yılındaki genel kongresine Anadolu delegesi olarak katıldı. 1912 Ağustos'unda partiden tamamen ayrıldı ve kurucuları arasında Yusuf Akçura'nın da bulunduğu Millî Meşrutiyet Fırkası'nın kurucuları arasında yer aldı. Suphi, muhaliflere karşı 1913 yılının sonlarında başlayan sürgün furyasında Sinop'a sürüldü. 1914 yılında bir grup arkadaşıyla Rusya'ya kaçtı ve komünizmle tanıştı. 10 Eylül 1920’de 15 bölgeden gelen 75 delege ile Türkiye Komünist Partisi'nin kuran Suphi bazı iddialara göre 1921 yılının 28 Ocağı'nı 29'a bağlayan gecesi 14 arkadaşı ile birlikte Trabzon'dan Sovyetler'e geri gönderilmek için bindirildikleri teknede Kayıkçılar Kahyası Yahya Kahya tarafından öldürüldü.
Behice Boran Michigan Üniversitesi’nde sosyoloji doktorasını tamamladıktan sonra 1939'da Türkiye'ye döndü ve Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nin (DTCF) sosyoloji bölümüne doçent olarak atandı. Aynı dönemde Yurt ve Dünya ve Adımlar dergilerinin yayın faaliyetine katıldı. 1946'da Nevzat Hatko ile evlenen Boran, 1948'de siyasi görüşleri nedeniyle üniversiteden uzaklaştırıldı. 1950 yılında kurucusu ve başkanı olduğu Barışseverler Cemiyeti, Menderes hükümetinin Kore'ye asker göndermesini kınayan bir bildiri yayımlayınca 15 ay hapis cezası aldı. 1962'de Türkiye İşçi Partisi'ne üye olan Boran, 1965 seçimlerinde Urfa'dan milletvekili seçildi. Birkaç dönem Avrupa Parlamentosu'nda Türkiye'yi temsil etti. TİP genel başkanı Mehmet Ali Aybar'a karşı tavır aldı ve 1970 yılındaki parti kurultayında genel başkan seçildi. 12 Mart 1971 muhtırası ile birlikte tutuklandı ve partisi kapatıldı. Boran, 15 yıl hapis cezası aldı. 1974 yılında ilan edilen genel aftan yararlanarak serbest kaldı. 1981'de yurttaşlıktan çıkarıldı. Yurtdışında iken TKP ile TİP'in birleşme kararı aldıklarını duyurdu ve iki gün sonra da öldü.
