HDP’nin Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’nin (TMMOB) yapı denetimi yetkisinin elinden alınmasının yarattığı olumsuz etkilerin araştırılması amacıyla verdiği önergenin TBMM Genel Kurulu’nda bugün görüşülmesi önerisi, AKP ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla reddedildi. HDP Bitlis Milletvekili Mahmut Celadet Gaydalı, "Rant düzenine karşı durduğu için mimar ve mühendis odaları bu sürecin dışında bırakıldı. Bunların sonucunda AKP iktidarı; denetimsiz, akılsız ve vicdansız bir düzen yarattı" dedi.
HDP Grubu, TMMOB’un yapı denetimi yetkisinin elinden alınmasının yarattığı etkilerin araştırılması amacıyla daha önce verdiği önergenin TBMM Genel Kurulu’nda bugün görüşülmesini önerdi.
"Müteahhitler projeleri kendi çiziyor, binayı kendi yapıyor, denetimi de kendi yapıp onaylıyor"
Önerge üzerine söz alan HDP Bitlis Milletvekili Mahmut Celadet Gaydalı, “TMMOB, meslek etiği ve ilkeleri çerçevesinde hizmet veren en onurlu birliklerden biridir. 2013 yılına kadar denetim yetkisi TMMOB’ye aitti, fakat 2013 yılında 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8’inci maddesinde yapılan değişiklikle Mühendis ve Mimar Odalarına bağlı olan odaların yapılara ilişkin vize, rapor ve onay yetkileri, yani yapı denetim yetkileri elinden alınarak özel şirketlere verilmesi yasal düzenlemesi yapıldı. Sanki siyasi bir zafer kazanırcasına o günün büyük bir sevinci vardı. Peki bu durum neye yol açtı? Müteahhitlerin kendi denetim şirketlerini kurmasına neden oldu. Yani müteahhitler projeleri kendi çiziyor, binayı kendi yapıyor, denetimi de kendi yapıp onaylıyor” dedi.
"AKP iktidarı; denetimsiz, akılsız ve vicdansız bir düzen yarattı"
Gaydalı, “Mimar ve mühendis odaları gibi bir meslek örgütünün denetim mekanizma ağının içerisinden çıkarılmasının ana nedeni ise birliğin, özellikle kamu tarafından yapılmak istenen bilim ve tekniğe uygun olmayan projelere onay vermemesiydi. Kısacası, rant düzenine karşı durduğu için mimar ve mühendis odaları bu sürecin dışında bırakıldı. Bunların sonucunda AKP iktidarı; denetimsiz, akılsız ve vicdansız bir düzen yarattı” sözleriyle AKP iktidarını eleştirdi.
"Gezi olaylarından sonra, 12 Temmuz 2013 tarihinde TMMOB proje tasdiki kaldırılmıştır"
İyi Parti Eskişehir Milletvekili Arslan Kabukcuoğlu ise “Bir inşaatın tüm safhalarının projelendirilmesi, inşaatın kontrolü ve onayı aşamasında sorumluluğu vardır. Denetim firması binanın doğru şekilde bitirdiğini onaylayıncaya kadar sorumluluğu devam eder. TMMOB proje tasdiki, 1960 yılından bu tarafa ülkemizde uygulanmaktaydı. Gezi olaylarından sonra, 12 Temmuz 2013 tarihinde TMMOB proje tasdiki kaldırılmıştır. TMMOB proje tasdikinin iptali, anlamsız bir karardır. Tasdik iptali, hükümetin ideolojik uygulamalarından biridir. Böylece, proje onayından bir kademe iptal edilmiş oldu” diye konuştu.
"Tayfun Kahraman gibi, Mücella Yapıcı gibi, Can Atalay gibi kent savunmacılarını hapse atmakla aslında rant düzeninin devam etmesini istiyorsunuz"
CHP Kastamonu Milletvekili Hasan Baltacı, “Doğru zeminlere dayanıklı binaları inşa etmenin en kesin, en garanti yolu, denetim yapmaktan geçer. Denetimin de en kesin yolu, binlerce mimar, mühendis ve şehir plancısını sürecin içerisine yetkili olarak dâhil etmekten geçer. TMMOB'un devre dışı bırakılmasını istiyorsunuz, çünkü denetimden korkuyorsunuz. Mühendislerin örgütlü olmasından ve TMMOB 'un denetim yapmasından korkuyorsunuz. Gerçeğin ortaya çıkmasından korkuyorsunuz. TMMOB'u devre dışı bırakarak aslında kentleri savunmasız bırakmak istiyorsunuz. Kentleri savunmasız bırakarak da kentleri ranta, talana ve yağmaya açık bırakmak istiyorsunuz. Tayfun Kahraman gibi, Mücella Yapıcı gibi, Can Atalay gibi kent savunmacılarını hapse atmakla aslında rant düzeninin devam etmesini istiyorsunuz” dedi.
Baltacı, “Yıkılan binaların yüzde 98’i, 1999 yılından önce yapılan binalarmış. Ama yandaş gazeteniz ne diyor biliyor musunuz? ‘Riskli yapıların yenilenmesine engel olan TMMOB.’ Bir taraftan yandaşlarınız eliyle riskli yapıların yıkılmadığını, TMMOB’un engel olduğunu iddia ediyorsunuz, bir taraftan da Bakan’ın ağzıyla ‘1999 depreminden önceki binalar yıkıldı’ diyorsunuz ve aynı yandaş gazetenin yazarları, ‘TMMOB için hesap verme vaktidir’ diyerek aslında Türkiye'nin en önemli denetim kuruluşu olan TMMOB’u hedef göstermekten asla çekinmiyorsunuz” dedi. Baltacı, “Zaman azaldı. Bu ülkenin yurtsever, devrimci, aydınlık mimar, mühendis ve şehir plancılarına çağrımdır; denetim yapacağız, örgütlü olacağız, bu kötülüğü yeneceğiz, bu karanlığın altından kalkacağız. Bu enkazı yine bilimle, akılla, mücadeleyle, vicdanla bizler kaldıracağız” diye konuştu.
"Pratikte vize uygulaması devam etmektedir"
AKP Mardin Milletvekili Şeyhmus Dinçel de “Şu ana kadar yapılan çalışmalarda, meydana gelen yıkımların büyük bir kısmının 2000 yılı öncesine ait yapılar olduğu öngörülmektedir. Bu yapıların da büyük bir bölümünün, odalardan vize almış, incelenmiş, onaylanmış projeler olduğu aşikârdır. Her onay almış projenin yıkılmayacağı, ayakta kalacağı gibi bir sonuca varmak da doğru değildir. Ayrıca TMMOB’un 2005 tarihli 25833 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Mesleki Denetim Yönetmeliği’nin 4, 6, 15, 16 ve 18’inci maddeleri uyarınca vize tescili hâlâ zorunlu hâlde yaptırılmaktadır. TMMOB’un buna uymayan üyelerinin zorla Onur Kurulu’na sevki yapılmaktadır. Yani pratikte vize uygulaması devam etmektedir. Mimar ve mühendisler olarak TMMOB’dan beklentimiz, meslek gruplarının daha kaliteli hizmet verebilmeleri için çalışma sağlamaları, bu yönde çaba sarf etmeleridir” dedi.
HDP’nin önerisi, AKP ve MHP milletvekillerinin oylarıyla reddedildi. (ANKA)
