HDP, İstanbul Havalimanı’nda 36 dil 80 lehçede çeviri hizmetlerinin başladığını anımsatarak, bunlar arasında Kürtçe’nin olmamasını eleştirdi. Konuyu Meclis gündemine taşıyan HDP milletvekili Meral Danış Beştaş, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan’ın yanıtlaması istemi ile soru önergesi verdi. Beştaş, uçak ve diğer toplu taşıma araçlarında Türkçe’nin yanı sıra İngilizce ve Arapça anonslar yapıldığını belirterek, “Nitekim bu uygulama anadili farklı olan yurttaşlar için olduğu kadar yurt dışından gelenler için de elzem bir uygulamadır” dedi.
İstanbul Havalimanı’nda başlanılan anlık çeviri sistemi ile 36 dilde ve 80 lehçede yolculara hizmet verildiğini ifade eden Beştaş şu bilgileri verdi: “Çeviri sistemi her bankoda bulunan ve özel yazılıma sahip akıllı tabletler sayesinde gerçekleşmektedir. Tablet ekranındaki 36 dil ve 80 lehçenin bulunduğu panelden tercihini yapan yolcu, buradaki mikrofona konuşarak danışma görevlisiyle iletişim kurabiliyor ve sesli olarak hoparlörden duyulabilen çeviri aynı zamanda tabletin ekranına da yansıyor.”
Beştaş, uygulamada kullanılan bazı dillerin Çinçe, Japonca, Korece, Tayca, Teluguca, Tamilce, Hintçe, Endenozce, Vietnamca, Malayca, İtalyanca, Almanca, Portekizce, Katalanca, Felemenkçe, Danca, Norveççe, İsveççe, Fince, Rusça, Kazakça, Çekçe, Lehçe, Macarca, Slovakça, Hırvatça, Bulgarca, Rumence, Arapça, İbranice, Slovence, Urduca olduğuna işaret ederken, bunlar arasında Kürtçe’nin olmamasını eleştirdi. Beştaş, şunları kaydetti:
“20 milyondan fazla Kürt yurttaşın ulaşımda ve sair diğer kamu hizmetlerinde anadillerini kullanamamalarının önündeki engel bu uygulamada da kaldırılmamış; söz konusu teknolojik ve 36 dil ve 80 lehçeye kadar geniş bir yelpazede sunulan hizmette Kürtçe’ye yer verilmemiştir. Oysa hastanelerden kamu kurumlarına değin ve ulaşımda Türkçe bilmeyen yurttaşların yaşadıkları zorluklar çok çeşitlidir. Bilhassa uçak gibi anonsların çok kritik olduğu bir platformda anlık çeviri hizmetlerine Kürtçe’nin eklenmemiş olması izaha muhtaçtır.”
Beştaş, Meclis Başkanlığı’na verdiği önergesinde Bakan Turhan’dan şu sorulara yanıt istedi:
1- Kamusal alanda anadil kullanımının en kritik olduğu alanlardan birisi de toplu taşıma araçları olup neden Türkçe ve İngilizce’nin yanı sıra Kürtçe çeviri yoktur ve Kürtçe hizmet verilmemektedir?
2- Uçak anonslarının son derece kritik olduğu ve bu konuda çokça idari başvuru da olduğu halde neden bugüne değin uçaklarda ve havalimanlarında Kürtçe anons yapılmamakta ve Kürtçe çeviri hizmeti verilmemektedir?
3- İstanbul Havalimanı için geliştirilen ve 36 dil, 80 lehçede çeviri olanağı sunan sisteme neden Kürtçe eklenmemiştir?
4- Kürtler neden ayrımcılığa maruz kalmaktadır?
5- Urduca çeviri Kürtçe çeviriden daha mı elzemdir?
6- Kürtler yurttaş değil mi?
7- Kürtler yolculuk yapmıyor mu, Kürtler uçağa binmiyor mu?
8- Kürtler ulaşıma dair vergi vermiyor mu? Neden Kürt yurttaşların ödediği vergiler kendilerine kamu hizmeti olarak dönmüyor?
9- Anonsları anlamadığı için zarara uğrayan Kürt yurttaşların mağduriyetleri gideriliyor mu?
10- Uçaklar ve havalimanları başta olmak üzere toplu taşıma araçlarında Kürtçe anons yapılması ve Kürtçe çeviri olanağının sağlanması için gerekli çalışmalar nede zaman yürütülecektir? (ANKA)
