Hastalık zeytini vurdu; üretici ve ihracatçı zarara uğradı

Birim fiyat düştü

Cumhuriyet'ten Gamze Bal'ın haberine göre EZZİB Yönetim Kurulu Başkanı Davut Er, “Maliyetler ihracatı zorlaştırmışken zeytinde oluşan hastalık da kaliteyi düşürdü. Geçen yıl ülkede üretilen zeytinyağının yüzde 80’i, yemeklik olmayan zeytinden yapıldı. İhracat birim fiyatında ton başına 1000 dolarlık kayıp yaşandı. İhracatçıya verilen destek 2 katına çıkarılmalı” dedi. İhracat birim fiyatlarının dünyada da 3 bin Avro’dan 2 bin Avro’lara gerilediğini belirten Er, bunda 2018’de İspanya’nın tek başına 1 milyon 750 bin tonluk üretim yapmasının da etkili olduğunu dile getirdi.

Zeytin üreticisi ve ihracatçısı, 2019 mahsulünün kaliteli olduğunu, yeni sezondan umutlu olduklarını belirtiyor. Buna göre, toplam dane zeytin üretiminin 2018’de 1 milyon 433 bin ton iken 2019’da 1 milyon 532 bin 500 tona çıkması öngörülüyor. Sofralık zeytin üretiminin 2018’de 380 bin ton iken, 2019’da 414 bin 85 tona, zeytinyağının 193 bin ton iken, 224 bin 575 tona çıkacağı tahmin ediliyor.

Tüketim yetersiz

Üretim ve ihracatta bu sorunlar yaşanırken, zeytin ve zeytinyağının tüketim ayağında da sıkıntılar mevcut. Avrupa’da kişi başına zeytinyağı tüketimi ortalama 15 litre iken, bu miktar Türkiye’de özellikle ekonomik krizin de artırdığı alım gücü yetersizliği nedeniyle 2 litrede kalıyor.

"Üreticilere destek iki kat artmalı"

Zeytinciliğin küçük aile çiftçiliğine dayandığına, son iki yılda yüzde 35-40 oranında artan maliyetler karşısında üreticinin olumsuz etkilendiğine dikkat çeken Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Yönetim Kurulu Başkanı Ümmühan Tibet, desteklerin artırılması gerektiğini dile getirdi.

Litresi 100 bin lira

Muğla Milas’taki yaklaşık 3 bin yıllık anıt ağaçtaki zeytinden elde edilen yağın litresi 100 bin liradan açık artırmaya sunulacak. Gelir okullar için kullanılacak. Geçen yıl bu ağaçtan 3 litre yağ üretilmişti. Üretici kadınlar ise hasada yerel giysileriyle katıldı.