Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi Politbüro Üyesi ve Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) Dışişleri Bakanı Wang Yi’nin davetine icabetle, 3-5 Haziran tarihlerinde bu ülkeyi ziyaret edecek. Ziyarette Filistin, Ukrayna ve Asya-Pasifik’teki gelişmeler ve Uygur Türklerinin temel hak ve özgürlükleri meseleleri değerlendirilecek.
Fidan, Dışişleri Bakanı sıfatıyla ÇHC’ye ilk kez bir ziyaret gerçekleştirmiş olacak. Wang Yi, 2023 Temmuz ayında Türkiye’yi ziyaret etmişti.
Diplomatik kaynaklara göre; Dışişleri Bakanı Fidan’ın mevkidaşı Wang Yi’nin yanısıra Devlet Başkan Yardımcısı Han Zheng ile ÇKP Politbüro Üyesi, Merkezi Siyasi ve Hukuki İşler Komisyonu Başkanı Chen Wenqing’le de görüşmesi öngörülüyor.
ÇHC’de yaşayan Türk vatandaşları ile de buluşması planlanan Bakan Fidan’ın Pekin’deki temaslarının ardından 4-5 Haziran tarihlerinde Urumçi ve Kaşgar şehirlerini ziyaret edeceği de öğrenildi.
Bakan Fidan’ın Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ni ziyareti, Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakanlığı döneminde 2012 yılı Nisan ayında bölgeye yaptığı ziyaretten sonra Türkiye’den en üst düzeyli ziyaret olacak.
Türkiye son dönemde ÇHC’nin tüm bölgeleriyle ilişkilerini güçlendirmek için adımlar atıyor. Bu çerçevede ÇHC’deki diplomatik mevcudiyetini Pekin Büyükelçiliği, Guanco, Şanhay ve Hong Kong Başkonsolosluklarına ilave olarak geçen sene açtığı Çengdu Başkonsolosluğuyla takviye etti.
Ziyaretin gündeminde neler var?
İki ülke arasında ticaret hacmi 2023 yılında 48 milyar doları geçti. ÇHC, Türkiye’nin Asya’da birinci, dünyada üçüncü büyük ticaret ortağı. Diplomatik kaynaklara göre; Görüşmelerde ekonomik-ticari ilişkiler önemli yer tutacak ve ikili ticaretin daha dengeli ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturulması ile ÇHC’den Türkiye’ye özellikle yeni teknolojiler alanında yatırımlara dair iş birliği imkanları da ele alınacak.
Ukrayna, Gazze ve Kızıldeniz’deki gelişmelerin küresel tedarik hatlarının güvenliğini ve bazı ulaştırma koridoru projelerini olumsuz etkilediği bir dönemde Kuşak ve Yol Girişimi ile Hazar Geçişli Doğu-Batı Orta Koridor Girişimimizin uyumlaştırılması çalışmaları hakkında da görüş alışverişinde bulunulacak.
Öte yandan enerji, sivil havacılık, turizm işbirliği de diğer gündem konuları arasında yer alıyor. Tek Çin politikası izleyen Türkiye, görüşmelerde ÇHC’nin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne verdiği öneme vurgu yapacak.
Filistin meselesi ele alınacak
Görüşmelerde, başta Gazze olmak üzere Ukrayna ve Asya-Pasifik’teki gelişmelerin de değerlendirilmesi öngörülüyor. ÇHC ve Türkiye özellikle Filistin meselesinde benzer görüşlere sahip. Gazze’de biran önce kalıcı ateşkes sağlanması ve iki devletli çözümün sağlanması için atılabilecek adımlar, Fidan’ın Pekin’de yapacağı temaslarda önemli bir yer tutacak.
ÇHC Devlet Başkanı Xi, Çin-Arap Ülkeleri İşbirliği Forumu 10. Bakanlar Konferansı Açılış Töreninde yaptığı konuşmada Çin'in, 1967 sınırları temelinde başkenti Doğu Kudüs olan tam bağımsız Filistin
devletinin kuruluşunu ve Filistin'in BM'ye tam üyeliğini savunduğunu; çözüm için geniş kapsamlı, yetkin ve etkili bir uluslararası barış konferansının toplanmasını desteklediğini belirtmişti.
Uygur Türkleri gündeme getirilecek
Türkiye, Uygur Türklerinin temel hak ve özgürlüklerinin korunması ve Çin Halk Cumhuriyeti’nde refah ve huzur içinde yaşamalarının önemini de tüm ikili temaslarda gündeme getirecek.
Ziyaret vesilesiyle yapılacak temaslar, bu konuların tekraren ele alınması bakımından önemli bir fırsat teşkil edecek.
