Dünya

Gürcistan, Batı ile bozulan ilişkilerin gölgesinde seçime gidiyor

Nisan ve mayıs aylarında haftalar boyunca gösterilere neden olan "yabancı etkinin şeffaflığı" yasasını yürürlüğe koyan Gürcistan'ın, AB'ye katılım süreci askıya alınmıştı

25 Ekim 2024 12:44

T24 Dış Haberler

Gürcistan'da halk, ülkenin, 1991’de bağımsızlığını kazanmasından bu yana 11. parlamentoyu seçmek için yarın sandık başına gidecek. Gürcistan Merkezi Seçim Komisyonu'na göre, ülkede kayıtlı 3 milyon 508 bin 294 seçmen, 150 milletvekilini belirlemek için oy kullanacak.

Türkiye’nin sınır komşusu, Güney Kafkasya ülkesi Gürcistan'daki genel seçimler nispi temsil sistemiyle yapılacak.

Seçimde elektronik teknolojiler kullanılacak

Merkez Seçim Komisyonunun 6 Şubat 2023'te verdiği karar doğrultusunda, Gürcistan'da 2024 parlamento seçimlerinde, 3 milyon 113 bin 747 seçmen ilk kez elektronik teknolojilerle oylamaya katılacak.

Yurt dışında bulunan seçmenler ise 40 ülkenin 53 şehrindeki 67 noktada açılan sandıklarda oylarını kullanacak

Gürcistan’dan tek taraflı bağımsızlıklarını ilan eden Abhazya ile Güney Osetya bölgelerinde ise buralar Tiflis hükümetinin kontrolünde olmadığı için sandıklar kurulmadı.

Partiler, parlamentoya girmek için yüzde 5 barajını geçmeye çalışacak

Aralarında 4 seçim bloku olmak üzere toplam 18 parti, Gürcistan’ın 1991 yılında yeniden bağımsızlığına kavuşmasından sonra 11. kez seçilecek parlamentoya girmek için yüzde 5 barajını geçmek için yarışacak.

Seçim sonucu, parlamentoda 76 koltuğu elde edebilecek olan siyasi parti veya seçim bloku tek başına iktidarı kurabilecek.

"Gürcü Hayali" partisi 4. kez iktidarda kalmak için mücadele edecek

Gürcistan’da 2012’deki seçimleri kazanarak iktidara geçen Gürcü Hayali partisi, 4. kez üst üste seçimlerde galip gelmeye çalışacak.

Son aylarda ülkede yapılan birçok kamuoyu yoklaması ise birbirinden farklı sonuçlar verirse de sonuçlar, iktidardaki Gürcü Hayali partisinin seçimlerde önde olduğunu gösteriyor.

Bazı anket sonuçları, iktidardaki partisine vatandaşların yüzde 60’e yakın destek verdiğini gösterirken diğer anketlere göre ise bu oran yüzde 33 ile 36 arasında.

Anket sonuçlarında ikinci ve üçüncü sırada muhalefetteki "Gürcistan'ı Kurtarmak İçin Birlik" ile "Değişim İçin Koalisyon" adları taşıyan seçim blokları yer alıyor.

Farklı suçlamalardan dolayı Gürcistan’da tutuklu yargılanan eski Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili’nin de kurucusu olduğu ana muhalefet partisi Birleşik Ulusal Hareketinin öncülüğünde kurulan "Gürcistan'ı Kurtarmak İçin Birlik" ve bu partiden kısa bir süre önce ayrılan isimlerin yer aldığı partilerin oluşturduğu "Değişim İçin Koalisyon" seçim blokunun iktidar partisine en "büyük" rakipler görünüyor.

Anketlere göre iktidardaki Gürcü Hayali Partisi, Gürcistan'ı Kurtarmak İçin Birlik, Değişim İçin Koalisyon, Gürcü Gürcistan adlı bloklar ve "Gürcistan İçin" partisi yüzde 5 barajını geçecekleri öngörülüyor.

Gürcistan’daki seçimler, Tiflis yönetimi ve Batı arasındaki "bozulan" ilişkilerin gölgesinde geçecek

Gürcistan için NATO ve Avrupa Birliği (AB) ile entegrasyon süreci dış politikada öncelikli konular olarak kalmaya devam ederken son dönemlerde Tiflis yönetimi ve Batılı bazı ülkeler arasında ilişkilerde gerginlik var. 

Nisan ve mayıs aylarında haftalar boyunca gösterilere neden olan "yabancı etkinin şeffaflığı" yasasını yürürlüğe koyan Gürcistan'ın, AB'ye katılım süreci askıya alındı.

AB'nin Gürcistan Büyükelçisi Pawel Herczynski, temmuzda Tiflis'teki bir etkinlikte yaptığı konuşmada, "Maalesef Gürcistan'ın AB'ye katılım süreci şimdilik durdurulmuştur" ifadesini kullanmıştı.

Ayrıca AB, Gürcistan ordusuna yönelik 2024 için 30 milyon avroluk mali yardımı da dondururken, ABD de bazı yaptırımlar açıkladı. Daha sonra da ABD yönetimi, Gürcistan'a yapacağı 95 milyon dolarlık yardımı, söz konusu yasa nedeniyle askıya aldığını duyurdu. Gürcistan tarafıyla bu yıl yapılması planlanan ortak askeri tatbikatını da askıya alan ABD, bazı Gürcü yetkililere vize yasağı da getirdiğini bildirdi.

En son ise Birleşmiş Milletler (BM) 79. Genel Kurulu'na katılmak için New York’a giden Gürcistan Başbakanı İrakli Kobakhidze’nin, ABD Başkanı Joe Biden'in liderler için verdiği akşam yemeğine davetinin de iptal edilmesi dikkati çekmişti.

Bazı AB üyesi ülkelerin yetkilileri ayrıca, Gürcistan Parlamentosunun eşcinsel evliliği, bu kişilerin evlat edinmesini, cinsiyet değiştirmeyi ve eşcinsellik propagandasını yasaklayan yasal düzenlemenin onay sürecinin eylülde tamamlamasına da tepki gösterdi.

Gürcistan Başbakanı Kobakhidze ise yasanın onaylanmasının ardından yaptığı açıklamasında, "Şeffaflık Yasası'nın kabul edilmesiyle sadece Gürcistan'ın egemenliği ve güvenliği kazanmış oldu. Buna göre de bu yasanın kabul edilmesiyle yalnızca ülkemize yönelik kötü niyetli olanlar kaybetti." ifadesini kullanmıştı.

Kobakhidze, Batı’nın desteklediği bazı güçlerin, Gürcistan'da ana muhalefetteki Birleşik Ulusal Hareket partisi ile bu partiye destek veren partilerin Gürcistan'ı Rusya'ya karşı savaşa sürükleme girişiminde bulunarak suçladı.

Kobakhidze aynı güçlerin, 2020'den bu yana Gürcistan'da şiddet yoluyla hükümeti değiştirmeye de çalıştığını ifade etmişti.

Başbakan Kobakhidze, Gürcistan’ın AB ile entegrasyonu süreci ve ABD ile stratejik ortaklık ilişkilerini sürdürmek istediklerini ama bunu "dışarıdan" gelen talimatlara göre değil, ülkenin çıkarları doğrultusunda yapacaklarını belirtiyor.

Ülkesinin 2030’da AB üyesi olacağını iddia eden Kobakhidze, Ukrayna’da devam eden savaşın sona ermesinden sonra Gürcistan’ın ABD ile ilişkilerinin yeniden başlatılmasının mümkün olacağını savunuyor.

İktidardaki Gürcü Hayali Partisi’nin Kurucu Onursal Başkanı, iş adamı Bidzina İvanişvili ise bu seçimlerden önce, siyasete tekrar geri dönerek, partisinin seçim kampanyasına katıldı.

Ana muhalefetteki Birleşik Ulusal Hareketi partisi ve onu destekleyenleri 2008’de Gürcistan-Rusya arasında yaşanan "Güney Osetya" savaşını başlatan ve ülkede "karışıklığa" neden olmakla suçlayan İvanişvili, seçimlerde anayasal çoğunluğu elde etmeleri durumunda söz konusu partileri yasaklayacakları ve sorumluları yargılayacaklarını söyledi.

Gürcistan Cumhurbaşkanı Zurabişvili ve "Gürcistan Tüzüğü"

"Şeffaflık" yasasını, AB ile müzakerelerde "tehdit" olarak gören Salome Zurabişvili, Avrupa ile entegrasyon sürecinin kolaylaştırılması için muhalefet partilerini haziranda birlik olmaya çağırmıştı.

Zurabişvili, parlamentoya girmek isteyen partilere "Gürcistan Tüzüğü"nü sundu.

Tüzüğe imza atan partilerin, Gürcistan'ın demokrasisi ve AB üyeliği için sorumluluk alacağını kaydeden Zurabişvili, "Tam da bu yüzden, bu seçimler aslında bir halk referandumu olacak. 'Avrupa'yı istiyor muyuz' sorusuna cevap vermemiz gereken bir referandum olacak." ifadesini kullanmıştı.

Muhalefetin seçimi kazanması durumunda söz konusu tüzük çerçevesinde parlamentonun belli bir süre çalışmasından sonra yeniden seçimlerin düzenlenmesini öneren Zurabişvili, "Bu parlamentonun tüzük kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekiyor. Bundan sonra görevi seçmenlere iade edecek ve yeni, özgür bir ortamda olağanüstü parlamento seçimleri yapacak." diye konuşmuştu.

Belge, imzalayan partilerin kazanması durumunda geçici bir koalisyon hükümetin oluşturulması maddesini içeriyor.