T24 - Dünyada yaşanan ekonomik krizin etkileri Amerka'da hala devam ediyor. ABD Merkez Bankası (FED) 2008-2010 yılları arasında piyasa sürdüğü 1 trilyon 750 milyar dolara ile olarak Haziran ayına kadar 600 milyar dolar daha aktaracak. Milliyet gazetesi yazarı Güngör Uras piyasaya aktarılan bunca kaynağın faydalı olup olmadığını sorarak "1 trilyon 750 milyar dolar buhar olup gitti. Bakalım 600 milyar dolar ne işe yarayacak?" dedi.
Güngör Uras'ın Milliyet gazetesinde "ABD boyuna dolar basıyor, üretim ihracat tarafında artış yaşanmıyor" başlığıyla yayımlanan (8 Kasım 2010) yazısı şöyle:
ABD’de Başkan Obama’nın danışmanları ve FED (Amerikan Merkez Bankası) yetkilileri krizin başından beri piyasaya para akıtarak ekonomiyi canlandırma arayışındalar.
Piyasaya para akıtanların 2 farklı bekleyişi var.
-Piyasaya akan parayı bankalar tüketiciye, üreticiye, yatırımcıya kredi olarak kullandıracak. Böylece talep (harcama) artacak. Talep artışını karşılamak için ABD’de üretimde, istihdamda bütünü ile ekonomide büyüme başlayacak.
- Fazla miktarda dolar basılınca, doların değeri düşecek. (Dolaylı olarak dolar devalüe edilmiş olacak.) Böylece Amerika’nın ihracat gücü artacak. Amerika daha çok ihracat, daha az ithalat yapacak. Bu sayede Amerikan ekonomisinde üretim artışı ve büyüme hızlanacak.
FED, 2008- 2010 arasında tahvil alım programı kapsamında piyasaya 1 trilyon 750 milyar dolar para çıkardı.
Geldik 2010 yılının sonlarına... Acaba piyasaya salınan 1 trilyon 750 milyar dolar işe yaradı mı? Amerika’da tüketici, üretici, yatırımcı bu parayı kullanarak daha çok tüketti, daha çok üretti, daha çok yatırım yaptı mı? Değeri düşen dolar sayesinde ihracat artarken ithalat yavaşladı, dış ticaret açığı küçüldü mü? Neticede ABD ekonomisinde büyüme başladı mı?
Buhar olup gider mi?
Federal Hükümet’in yayınladığı göstergelere göre bugüne kadar piyasaya salınan paralar işe yaramamış.
Milli gelir rakamlarına göre, ekonomide büyüme pek hem de pek yavaş. Hissedilmeyecek ölçüde olmuş. Özel tüketim bir türlü canlanamıyor. Özel yatırımlar 2008 yılının gerisinde kalmış.
Dolar değerinin düşürülmesine rağmen ihracat artmıyor. İthalatta pek az daralma var. Dış ticaret açığı azalmıyor. Bütün bunların sonunda işsizlik oranı yüzde 10’un altına düşürülemiyor.
Ve bütün bunlara rağmen FED ekonomik büyümeyi desteklemek amacıyla 2011 yılı Haziran ayı sonuna kadar piyasaya 600 milyar dolar daha akıtmaya karar verdi.
ABD ekonomisinde toparlanma hızının hâlâ yavaş olduğuna dikkat çekilerek, FED’in kredi musluklarının açılmasını teşvik etmek ve işsizlikle boğuşan ekonomiyi desteklemek için ayda ortalama 75 milyar dolar tutarında yeni hazine bonosu ve tahvil alımı gerçekleştireceği açıklandı.
Bugüne kadar piyasaya salınan
1 trilyon 750 milyar dolar buhar olup gitti. Bakalım 600 milyar dolar ne işe yarayacak?
