Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün 6 Eylül’deki Türkiye-Ermenistan milli futbol karşılaşması için Erivan’a gitme ihtimali çok yükseldi. Ziyaret için siyasi, protokoler ve güvenlik konularında ilk adım bu hafta Erivan’a gidecek olan Dışişleri Müsteşar Yardımcısı Ünal Çeviköz başkanlığındaki heyetle atılıyor. Gül, Erivan’a giderse en önemli gündemi Dağlık Karabağ sorunu olacak.
Dışişleri Bakanı Ali Babacan, Türk heyetinin Ermenistan’a gideceğini resmen doğruladı. Maça bir haftadan az bir süre kala Erivan’da incelemelerde bulunacak güvenlik ve protokol görevlileri, olası riskleri değerlendirecek ve programı hazırlayacak. Heyete başkanlık edecek olan Çeviröz de Sargisyan’ın ekibine hazırlık yapılması için Gül’ün gündemi hakkında bilgi verecek.
Güvenlik endişesi var
Ziyaretle ilgili Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sargisyan’ın verdiği ‘güvenlik güvencesi’ Ankara’da dikkate alınıyor. Taşnak Sütyun partisinin protesto hazırlığı ve Sargisyan’ın bunlara ‘kabul edilebilir’ diyerek bazı sınırlar çizdiği olası tepkiler Gül tarafından da göze alınıyor. Ancak Türk tarafı, güvenceyi tek başına yeterli görmediği için, Erivan’a gidecek heyetin izlenimleri siyasi, güvenlik ve protokoler açıdan ziyaretin önünde engel kalıp kalmadığını belirleyecek.
Karabağ’ı en üst düzeyden konuşacak
Bakanlık yetkilileri, Sargisyan’ın davet mektubuna dikkat çekip “Sayın Cumhurbaşkanı gitmeyecek olsaydı en başta olumsuz yanıt verirdi” derken, üst düzey bir yetkili ise, “Manası olacaksa gidecektir. Sadece maç seyredip gelmeyecek” diye konuştu.
Gül, Erivan’a giderse diye hazırlanan dosyanın ilk sırasında ise Dağlık Karabağ var. Bir yetkili, “Ziyaret gerçekleşirse, en önemli mesajı, Karabağ konusunun iki ülke arasında ilk kez en üst düzeyde konuşulması olacak” dedi.
Gül’ün ziyareti sonrasında olmayacaklar de belli. Sınır kapısının açılmayacağı kesin. İki ülkenin yeniden ‘diplomatik ilişki’ kurmayacağı da biliniyor. Yine de ziyaretin diplomatik trafiğe ve sorunların çözüm sürecine ivme kazandıracağı görüşü hakim.
Aliyev’e de izah edilecek
Gül, Erivan ziyaretinin Azerbaycan’da da tepki yaratma olasılığını dikkate alarak geçen hafta Türkiye’ye gelen Azeri Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov’a bunun ‘Karabağ konusundaki hassasiyetlerden ödün vermek’ anlamına gelmediğini iletti. Gül, Azeri Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’i de Memmedyarov aracılığıyla Ankara’ya davet etti.
Başesgioğlu: Haber bekliyoruz
Çalışma Bakanı Murat Başesgioğlu da konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı: ''Geçen hafta bölgenin başka konularını görüşmek üzere bir heyet Erivan'a gönderildi. Zannediyorum o görüşmeler neticesinde Cumhurbaşkanımızın Erivan'a gidip gitmeyeceği netleşecek. Kendi beyanatlarında henüz gidip gitmeyeceğinin net olmadığını anladık. Ama en azından bir düşüncesi var."
20 kişilik özel tim koruyacak
Gül henüz kararını vermedi ama, Cumhurbaşkanlığı Koruma Müdürlüğü'nün gitme ihtimalini dikkate alarak hazırlık yaptığı öğrenildi. Bu çerçevede, 15 kişiden oluşan Karşı Saldırı Timi'nin (KST) öncü olarak Ermenistan'a gönderilmesi planlandı. Bir amirin başkanlığındaki timin, Erivan'daki meslektaşları ile güvenlik tedbirlerini en ince ayrıntısına kadar planlaması düşünülüyor.
Maçın oynanacağı Razdan Stadı'nda olağanüstü güvenlik önlemleri alınacak. Gül'ün yakın korumalığını KST ile yakın koruma ekibi sağlarken, güzergah güvenliğini ise Erivan polisi temin edecek. KST, MP-5 otomotik silahlarının yanı sıra M-16 gibi silahlarıyla da görev yapacak. Tim ayrıca muhtemel saldırılarda Gül'ü korumak amacıyla bond çanta şeklinde kurşun geçirmez kalkan da taşıyacak.
Akyol: Büyük olasılıkla gidecek
Milliyet yazarı Taha Akyol'a göre de, Gül'ün Erivan'a gitme olasılığı daha yüksek. Akyol'a göre Gül, Dışişlerine bir talimat veriyor ve "Bu gezi turistik gezi gibi kalmamalı. Siyasi ve ekonomik alanda bir açılıma yol açacaksa gideyim, yoksa gitmeme gerek yok" diyor.
Akyol, bugünkü yazısında şöyle devam ediyor:
"Şimdi Gül'ün gezisi için Dışişleri iki konuyu Erivan'la görüşüyor:
Evvela güvenlik... Taşnakçılar gibi aşırıların Türk Cumhurbaşkanı'na ve Türkiye'ye karşı saygısızlık yapmasının önlenmesi.
İkincisi gündem... Sarkisyan'la yapılacak görüşmenin gündemine ilişkin Türkiye'nin talepleri.
Erivan'dan gelen ilk işaretler olumlu, Gül'ün Erivan'a gitmesi kuvvetli bir ihtimal; ama 'turistik gezi' olarak kalmayacağının kesinleşmesine bağlı.
Üç konu
Türkiye milli maç vesilesiyle yapılacak görüşmede üç gündem konusuna önem veriyor:
- Ortak Tarih Komisyonu önerisi
- Kafkas İstikrar İşbirliği Platformu
- Karabağ sorunu."
