T24 - Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, ''Afganistan'da sadece askeri harcamalarla, asker gücüyle bir neticeye varılamaz, orada huzur olmaz, istikrar, güvenlik sağlanamaz'' dedi.
Cumhurbaşkanı Gül, Portekiz'in başkenti Lizbon'da kaldığı Four Seasons Oteli'nden, NATO zirvesine katılmak için ayrılırken gazetecilere değerlendirmelerde bulundu. Gül, zirve kapsamında dün stratejik konseptin kabul edildiğini anımsatarak, konseptin Türkiye'nin arzu ettiği şekilde çıkmasının sevindirici olduğunu söyledi.
Burada iki önemli konunun bulunduğunu, bunlardan birinin balistik füzelere karşı bir savunma sisteminin kurulması olduğunu dile getiren Gül, bu konunun aslında uzun süredir konuşulduğunu ve hazırlıklarının yapıldığını belirtti.
Burada da yine başından beri Türkiye tarafından çok ilkesel bir tavır alındığını vurgulayan Gül, şöyle konuştu: ''Bu savunma sistemi balistik füzelere karşı alınıyor. Şu ülke, bu ülke değil. Kimde varsa, kimde olacaksa ve bu savunma sistemi üye ülkelerin tamamını, herkesi koruyacak şekilde ve bütün bunların masraflarına da herkesin ortak şekilde iştirak edeceği biçimde... Bunlar, ilkesel meselelerdir. Zaten kabul edilen dünkü karar da bu ilkeler. Bunun dışında başka bir şey değil. Dolayısıyla bu konularda arzu ettiğimiz çerçeve içerisinde bir karar çıktı. Bundan da memnuniyet duyuyoruz.''
Bir başka önemli konunun da NATO-Avrupa Birliği ilişkileri olduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Gül, birçok problemli konuda AB ile NATO'nun beraber çalıştığına, Türkiye'nin uzun süredir NATO üyesi olduğuna ve Avrupa Birliği ile tam üyelik müzakerelerini sürdürdüğüne işaret etti.
''Bu ilişkilerde zaman zaman bazı problemler söz konusu oluyordu. NATO'nun üyesi olmayan ama AB'nin üyesi olanlar da var. Bu konularda da bizim bir önemli duruşumuz söz konusuydu'' diyen Cumhurbaşkanı Gül, stratejik konseptte bu konunun da dikkate alındığını ve buna göre yazımın yapıldığını görmekten de memnuniyet duyduklarını söyledi. Afganistan'da sadece askeri değil, sağlık, eğitim, ekonomi alanlarında, aynı zamanda halkın gelirlerinin çoğaltılması yönünde Türkiye'nin çalışmalarının bulunduğunu vurgulayan Gül, bugün de Afganistan'da bu tip faaliyetleri olan ülkelerle toplantı yapılacağını söyledi. Cumhurbaşkanı Gül, Türkiye'nin ileri sürdüğü ilkesel bazdaki duruşunun büyük takdir gördüğünü belirtti.
''Füze savunma sistemi"
Cumhurbaşkanı Gül, bir gazetecinin, füze savunma sistemi konusundaki detayların daha sonra açıklanacağının belirtildiğini anımsatarak, Türkiye'nin rolünün nasıl olacağını sorması üzerine, ''Tabii, böyle bir şey söz konusu değil. Bu anlattığım çerçeve içerisindedir, kabul edilen şeyler. Ama buradan hareket ederek tabii ki, birçok teknik çalışmalar yapılınca, hangi ülkenin bu konuda ne tür katkısı olacak, bunlar hep ileride görülecek, konuşulacak konulardır'' dedi.
Cumhurbaşkanı Gül, bir gazetecinin, ''Füze sistemi konusunda ortak karar mı olacak? Ayrıca, 2015 yılına kadar teknik çalışmaların süreceği ifade ediliyor ve genişliği ne kadar olacak? Kuzey Kore'yi de kapsayabileceği, Rusya'nın da bunun içine girebileceği belirtiliyor'' sözleri üzerine, şunları söyledi: ''Şüphesiz tabii ki, yani bütün dünyada, onun için özellikle söylüyorum. Bazıları şöyle görüyorlar, 'İşte Türkiye'nin komşularıyla ilgili bir konuymuş' gibi görüyorlar. Bunu şöyle açıkça ifade etmek isterim. Türkiye aslında bölgesinde komşularıyla istikrara, barışa, güvenliğe çok fazla önem vererek, aslında bir noktada NATO misyonunu kendi başına bile gerçekleştirmektedir. NATO niçin vardır? Güvenliktir, istikrardır. Barış olsun bölgelerde, krizler çıkmasın diye. Bu anlamda Türk dış politikasının, komşularıyla ve bölgesindeki faaliyetlerine bakarsanız, bunların hepsi aslında bu anlayış çerçevesinde takdir edilmesi gereken konulardır. Dünyada birçok ülkede balistik füzeler var. Bunların menzilleri farklı farklı. Kısa, orta, uzun menzilli füzelere sahip olanlar var. Dolayısıyla bu savunma sistemi füzelere karşı. Bugün, 'Şu şu ülkelerde var' denilebilir. Belki bazılarında var bilinmiyor. Belki yarın başka ülkelerde söz konusu olacak. Belki var olan ülkeler vazgeçecek, bu işleri masraflı göreceklerdir. Dolayısıyla bu sistemle bütün NATO üyesi ülkelerin toprakları, halkları ve tabii ki askeri tesisleri füze saldırılarına karşı korunacak.''
Stratejik konseptin metnine bakıldığında AB'ye de Türkiye'nin AB'nin en azından askeri misyonlarına dahil edilmesi yönünde çağrıda bulunulduğunun belirtilerek, bu konuda NATO'nun da üyesi olan Fransa, Almanya gibi ülkelerin Türkiye'ye taahhütte bulunup bulunmadığının sorulması üzerine de Gül, dünkü görüşmelerde Türkiye'nin çok konu olduğunu, Türkiye'nin ilkesel duruşunun, özellikle batı Avrupa ile ilişkilerinin çok konuşulduğunu bildirdi. Batı Avrupa Savunma Birliği'nin dağıldığını, Avrupa Savunma Ajansı'nın kurulduğunu anımsatan Gül, o zaman Türkiye'ye bazı sözler verildiğini, 2004'de NATO genişleyince bazılarının bunu engellemeye çalıştıklarını belirtti.
Cumhurbaşkanı Gül, ''Memnuniyetle şunu ifade ederim ki, başta genel sekreter olmak üzere, AB'nin birçok önemli üyesi bu sorumluluklarını hatırlayarak, hepsi toplantılarda Türkiye'ye karşı bu sorumluklarını yerine getirmek zorunda olduklarını ifade ettiler'' dedi.
Afganistan
Cumhurbaşkanı Gül, bir gazetecinin, NATO'nun Afganistan'dan çekilmeye başlamasının söz konusu olduğunu anımsatarak, Türkiye'nin konumunun ve Türk askerlerinin 2011'den itibaren çekilip çekilmeyeceğini sorması üzerine de şöyle konuştu:
''Bütün bunları konuşmak erken tabii ki, takvimler koymak da öyle tabii ki. Ama bizim özellikle NATO toplantılarında söylediğimiz şey şu: Afganistan'da sadece askeri harcamalarla, asker gücüyle orada bir neticeye varılamaz, orada huzur olmaz, istikrar, güvenlik sağlanamaz. Bütün bunlardan önce Afgan halkının gönlünü ve kalbini kazanmak gerekir. Afganistan, Afganlarındır. Bunu önce herkesin anlaması gerekir ve daha sonra da Afgan halkının kültürü, gelenekleri, inançlarına, bütün bunlara saygı duyulacak şekilde hareket etmek gerekir. Yoksa çok askeri harcama herhangi bir şekilde neticeyi garanti etmez. Netice de nedir? Huzur, barış ve istikrardır. O bakımdan Türkiye bunu NATO toplantılarında her platformda güçlü bir şekilde dile getirir.''
Gül, NATO ile Rusya arasındaki işbirliğinin artmasının Türkiye'yi nasıl etkileyeceğinin sorulması üzerine de bunların Türkiye'nin desteklediği konular olduğunu söyledi. Rusya'nın birçok Avrupa ülkesinin komşusu olduğunu hatırlatan Gül, şöyle dedi: ''Nükleer silahlar, uzun menzilli füzeler, bütün bunlar söz konusu olduğunda ayrıca bir süper ülkedir. Dolayısıyla NATO ve Rusya arasındaki ilişkiler uzun süredir çok önem taşımakta. NATO-Rusya Konseyi toplantıları her NATO zirvesinde yapılmaktadır. Bugün de yine yapılacaktır. Bu noktada karşılıklı istişareler yapılıyor, bu da tabii ki barış ve istikrar için çok önemli.''
