Gözaltına alınan erlerin durumu ne olacak?

15 Temmuz TSK'daki cunta yapılanması tarafından düzenlenen başarısız darbe girişiminde yer alan erlerin durumuna ilişkin Ceza Hukukçusu Prof. Dr. Ersan Şen silahlı eyleme karışıp karışılmadığının değerlendirilmesi gerektiğini belirtti. Şen “Anayasa uyarınca suç teşkil eden emir yerine getirilemez. Ama hepimiz askerlik yaptık, bu çocuklar 21 yaşında, komutanlara karşı gelemezlerdi. Geçmişlerinde Cemaat’le bağ yoksa, en azından tutuklanmamaları lazım“ dedi.

Sekiz soruda 15 Temmuz darbe girişimi

Bu konuya ilişkin en çok gündeme gelen hüküm, Anayasa’nın “Kanunsuz emir” başlıklı 137. maddesinde şu şekilde yer alıyor: “... üstünden aldığı emri, yönetmelik, tüzük, kanun veya Anayasa’ya aykırı görürse, yerine getirmez ve bunu emri verene bildirir. Ancak, üstü ısrar eder ve yazı ile yenilerse, yerine getirir, sorumlu olmaz. Suç teşkil eden emir, hiçbir suretle yerine getirilmez; yerine getiren sorumluluktan kurtulamaz. Askeri hizmetler ve acele hallerde kamu düzeni ve kamu güvenliğinin korunması için kanunla gösterilen istisnalar saklıdır.”

"Geçmişlerinde Cemaat’le bağ yoksa, en azından tutuklanmamaları lazım"

TCK ise şu hükmü içeriyor: “Kanunun hükmünü yerine getiren kimseye ceza verilmez. Yetkili merciden verilip, yerine getirilmesi zorunlu olan emri uygulayan sorumlu olmaz. Suç teşkil eden emir hiçbir surette yerine getirilemez. Aksi takdirde yerine getiren ile emri veren sorumlu olur. ”

Konuya ilişkin Habertürk’ten Fevzi Çakır’a değerlendirmelerde bulunan Ceza Hukukçusu Prof. Dr. Ersan Şen ise erlerin durumuna ilişkin "Suç teşkil eden emir yerine getirilemez" ibaresini hatırlatarak şunları söyledi: “Anayasa uyarınca suç teşkil eden emir yerine getirilemez. Ama hepimiz askerlik yaptık, bu çocuklar 21 yaşında, komutanlara karşı gelemezlerdi. Erler ‘Biz yapmadık, etmedik’ demek yerine; ‘Bizi şu çağırdı, şu komutan götürdü, şöyle yapın dedi’ gibi samimi anlatırlarsa ve geçmişlerinde Cemaat’le bağ yoksa, en azından tutuklanmamaları lazım. Silahlı eyleme karışmamışlarsa, konuyu anlar anlamaz teslim olmuşlarsa, o noktada bunları ayırmak gerekir. Farklı maksatla geldiklerini bilmeyenleri sorumlu tutamazsın.”