Araştırmalara göre fen bilimlerindeki işgücü açığı 2020 yılına kadar 1 milyon 400 bine çıkacak. Almanya'nın Aşağı Saksonya eyalet hükümetinin yasayla yürürlüğe koyduğu ve başarılı da olduğu uygulamanın adı ‘gönüllü fen yılı'. Hannover Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin fen gönüllüleri için ayırdığı 80 öğrencilik kontenjana her yıl en az 200 liseli genç başvuruyor.
18 yaşındaki Corinna Kleinholz yaklaşık bir yıldır Hannover'deki Fraunhofer Enstitüsü'nde gönüllü bilim yılını geçiriyor. Corinna, "Laboratuvardaki bu santrifüjle kanı tahlile hazırlıyoruz. Kandaki serum ayrışıp üstte toplandığı için pipetle çekip dondurabiliyoruz. Benim projemde, verilen nefesten numune alıp hastalık teşhis etme yöntemini deniyoruz. Önce denek bulup sonra deney için uygun olanları seçmek gerekiyor. Her denekte alınan sonuçların dökümünü yapmak da bu çalışmaya dahil" diyor.
Matematik, kimya ve fizik seçmeli dersleriyle lise diploması alan Corinna fen derslerine çok meraklı. Liseyi bitirdikten sonra hangi branşı tercih edeceğine karar veremediği için gönüllü fen yılı yapmaya karar vermiş. Fraunhofer Enstitüsü'ndeki fen stajı önünü daha iyi görmesine yardımcı olmuş. Corinna, "Birçok kişiden mesleği hakkında bilgi alabildim. İlgi duyduğum mesleklerin gereklerini ve icra etmek için neler yapmam lazım, onları sordum. Tıbba büyük ilgi duyuyorum. Hekimlik kadar tıp araştırmacılığı da bana enteresan geliyor. Moleküler tıp ve biyolojik kimya alanlarını da ilerde tercih edebilirim" ifadelerini kullanıyor.
80 kişi alındı
200 lise mezununun başvurduğu ve 80 kişinin alındığı fen staj yılındaki proje çalışmaları Tıp ve Veterinerlik fakülteleriyle Hannover lazer enstitüsü ve Fraunhofer Enstitüsü tarafından ortaklaşa yürütülüyor. Staj yılı programının koordinatörlüğünü yapan Nadine Dunker amaçlarının fen dallarında yüksek öğrenime başlamak isteyen lise mezunlarının bilim ve araştırmanın temel ilkeleriyle tanışmalarına yardımcı olduklarını anlatıyor: "Fen dallarına duyulan ilgiyi bu mesleklerde çalışmak isteyenlerin kafalarında canlandırdıklarıyla bağdaştırmak her zaman kolay olmuyor."
Araştırmacılık gerçekten zor bir meslek. Deneyler devam ederken özel hayatı ikinci plana düşürmek gerekebiliyor. Gönüllü fen stajının tek amacı, umduğunu bulamadığı için öğrenimini yarıda bırakanların sayısını azaltmak değil ama aynı zamanda yetenekli gençlerin fen dallarına ilgi duymasını da sağlamak. Ancak gönüllü staj yılını tamamlayan lise mezunları arasından araştırma ağırlıklı fen branşlarında yüksek öğrenim görmekten vazgeçenler de oluyor.
Dunker, "Gönüllülerin yarısı fen dallarından birini seçiyor. Ama hepsi staj yılının son derece faydalı olduğunu söylüyor. Stajyerlerin yarısı, umduğunu bulamadığını ama bu bir yılın kendisini sonradan fakülte değiştirme zahmetinden kurtardığını söylüyor. Stajyerlerin diğer yarısı ise gönüllü fen yılının sonunda ‘matematik, enformatik, mühendislik ve tıp gibi fen dallarından birini seçmekle ne kadar doğru bir tercihte bulunmuşum" diyor.