T24 - Orta yaş ve üzerindeki kadınların korkulu rüyası olan göğüs kanseri, gelişen teknoloji sayesinde artık daha erken teşhis edilebiliyor. Yeni geliştirilen üç boyutlu ultrason cihazıyla olası bir tümörü sadece görmek ve hissetmekle kalmayıp, aynı zamanda duymak da mümkün.
Osnabrück Marien Hastanesi radyologlarından Alexander Mundinger, göğüs kanserinin erken teşhisiyle ilgili bugüne kadar birbirinden farklı yöntemleri denemiş. Bunlar arasında bugün en yaygın olarak kullanılan ultarson ve mamografi yöntemleri de bulunuyor. Mündinger, klasik muayene yöntemini şöyle anlatıyor: "Normal bir muayenede doktor, ultrasonografi cihazını göğüs üzerinde hareket ettiriyor. Göğüs içine sinyal gönderiliyor ve geriye bir yankı geliyor. Bu esnada birtakım veriler elde ediyor ve bunları değerlendirebiliyoruz."
Her yöntemin kendine has birtakım avantajları mevcut. Örneğin mamografi erken tanı yöntemiyle en küçük tümörleri bile teşhis etmek ve kanserin hangi evrede bulunduğunu saptamak mümkün. Ultrason yönteminde ise tümörün habis olup olmadığı, doku örneği almaya gerek kalmadan anlaşılabiliyor.
Araştırmalara göre göğüs kanserinin erken teşhisinde en garanti yol, "üçlü kombinasyon" diye tabir edilen dokunma, mamografi ve ultrasonografi yöntemlerinin birarada uygulanması. Günümüzde yaygın olaraksa mamografi yöntemi kullanılıyor.
Otomatik Göğüs Hacim Tarayıcısı
Ancak gelişen teknoloji ile birlikte göğüs kanserinde de yeni teşhis yöntemleri üzerinde çalışılıyor. Bunlar arasında şu sıralar en gözde olan "Automated Breast Volume Scanner" yani "Otomatik Göğüs Hacim Tarayıcısı" diye adlandırılan bir cihaz yardımıyla yapılan erken tanı muayeneleri. Bu aslında sesli ve üç boyutlu bir ultrason cihazından başka bir şey değil. Berlin'deki City Göğüs Hastalıkları Merkezi'nin yöneticisi Jens-Uwe Blohmer, bu yeni cihazı bir süredir kullanıyor.
Blohmer, yöntemi şu şekilde tarif ediyor: "Tıpkı normal bir göğüs ultrasonunda olduğu gibi hasta sırtüstü yatıyor. Ellerini başını arkasına koyuyor. Sonra göğsüne bildiğimiz ultrason jeli sürülüyor. Yeni cihazın muayene başlığı, normal ultranson başlıklarına göre çok daha büyük. Bu başlık, göğüs üzerinde belirli bir çerçeve dahilinde gezdiriliyor. Hasta kesinlikle acı hissetmiyor, sadece hafif bir basınç oluşuyor. Kesinlikle zararlı ışınlara maruz kalmıyor. Sonuçları hemen görüyoruz ve bu veriler ışığında hemen durumu hastayla konuşma imkanına kavuşuyoruz."
Jens-Uwe Blohmer, elde edilen üç boyutlu görüntüleri kaydedip daha sonraki görüntülerle karşılaştırmanın da mümkün olduğunu belirtiyor ve ekliyor: "Bu sayede, menfi ya da müsbet bir değişiklik olup olmadığını görebiliyoruz. Örneğin göğüs kanseri ameliyatlarından sonra yaptığımız muayeneler ya da hastalığın ön evreleriyle ilgili kontrollerde. Bazen çok küçük ama önemli değişikliler olabiliyor ve bunları sadece bir önceki muayene görüntüleriyle mukayese ederek anlayabiliyorsunuz."
Üç boyutlu teşhis yöntemi yaygınlaşıyor
Almanya'da ilk Otomatik Göğüs Hacim Tarayıcısı bundan yaklaşık bir yıl önce Bielefeld kentinde kullanılmaya başlandı. Hâlihazırda bu cihaz Almanya genelinde 25 ayrı merkezde hastaların hizmetine sunuluyor. Berlin City Göğüs Hastalıkları Merkezi'nden Jens-Uwe Blohmer, üç boyutlu teşhis yönteminin daha da yaygınlaşacağını düşünüyor: "Bu yöntem, özellikle tümör tespit edilen hastalar için çok uygun. Bu sayede tümörün tam yerini belirlemek mümkün. Hakezâ herhangi bir teşhis konulmamış kadınlarda tümör olup olmadığını belirlemek için de üç boyutlu ultrasonografi son derece uygun. Aynı şekilde kanserin ön aşamalarının teşhis ve tedavisinde de önemli bir rol oynayabilir. Henüz bu işlevi kesin olarak kanıtlanmadı. Ama gözlemlerimiz bu yönde."
(Murat Çelikkafa - Deutsche Welle Türkçe)
