Gazze, bölgedeki güç mücadelesinin karanlığında

Güneş ortadan kaybolduğunda Gazze Şeridi karanlığa gömülürken, çevreyi aydınlatan tek ışık sokaktan geçen arabalardan geliyor.

Ebu Şaban ailesinin çocukları bu sırada evlerinde mum ışığı altında yıl sonu sınavlarına hazırlanıyorlar.

"Çocuklarımıza ders çalıştırırken elektrikler kesik oluyor. Bu onların notlarını etkileyecek." diyor anneleri Suniya.

"Mumdan korkuyorlar. Biz de tehlikeli olduğunu biliyoruz ancak fener ya da ışıldak için pil almaya yetecek paramız yok."

"Buzdolabı ve diğer aletlerimiz de elektrik bağlantısı sık sık kesildiği için bozuldu. Tüm günümüzü elektrik kovalayarak geçiriyoruz."

Gazze uzun süredir elektrik kesintileri yaşıyordu. Ancak son dönemde koşullar daha da kötüleşti. Artık şehirde 16 - 20 saat boyunca elektriklerin kesik olduğu günler yaşanıyor.

Bu krizin arkasında Filistin'in yaşadığı güç kavgası yatıyor: Hamas ve El - Fetih önderliğindeki Filistin yönetimi arasındaki husumet.

Hamas yaklaşık 10 yıl önce, parlamento seçimlerinden bir yıl sonra, Başkan Mahmud Abbas destekçilerini saf dışı bırakarak Gazze'nin kontrolünü ele geçirdi.

Şu ana dek uzlaşma çabaları da bir sonuç vermedi.

Son dönemde ise Abbas, Gazze üstündeki otoritesini geri kazanmak için maddi kartlarını oynamaya başladı.

Bölgedeki 60,000 devlet memurunun maaşında azalan uluslararası yardımı gerekçe göstererek kesintiye giden Filistin yönetiminin daha sonra da benzindeki vergi muafiyetini kaldırması yakıt fiyatlarının iki katına çıkmasına sebep oldu.

Bu maliyeti kaldıramayan bölgedeki tek elektrik santrali de geçtiğimiz ay kapatıldı. Santral bölgenin elektrik ihtiyacının yaklaşık %30'unu karşılıyordu.

Filistin yönetimi ayrıca artık İsrail'den ithal edilen enerjinin faturasını da karşılamayacağını belirtti.

Filistin yönetiminin son hamleleri ABD hükümetinin bölgede sönmeye yüz tutan barış sürecini tekrar canlandırma çabaları ile eş zamanlı olarak gerçekleşiyor.

Önümüzdeki hafta başkan Donald Trump'ın İsrail ve Batı Şeria'yı ziyaret etmesi bekleniyor.

Hamas'ı bir "terör organizasyonu" olarak kabul eden ABD, Avrupa Birliği ve İsrail ve bazı diğer ülkeler, ablukaya aldıkları Gazze'de Hamas'ın hareket alanını kısıtlamaya çalışıyorlar.

Gazze'deki El - Ezher Üniversitesinden profesör Mkhaimar Abusada, Abbas'ın son hamlelerinin kendisinin bu ülkeler gözündeki imajını düzeltmek için planlanmış olduğunu düşünüyor:

"Amerikalılar ve İsrailliler, Abbas'ı, Gazze üstünde herhangi bir gücü olmadığı için, zayıf bir lider olarak görüyorlar ve bu yüzden onun barış görüşmelerinde bir taraf olarak değerlendirmiyorlar."

"O da Gazze üstündeki gücünü arttırmak ve daha ciddiye alınmak istiyor."

Elektrik konusunda yaşanan güçlükler sebebiyle hastanelerde acil olmayan ameliyatlar iptal edilmek zorunda kalıyor.

Birleşmiş Milletler (BM), jeneratörlerde kullanılması için bölgeye benzin yardımı yapıyor.

BM deniz suyu arıtma tesislerinin de çalışmasına yardımcı oluyor, ancak kapasitelerinin ancak %15'inde çalıştırılan bu tesisler, bölgedeki su ihtiyacını karşılamakta yetersiz kalıyor.

Şehirde atık sular da arıtılmadan denize dökülüyor. Yani körfezden denize lağım pisliği akıyor.

BM'nin Orta-Doğu koordinatörü Nikolay Mladenov bölgede zaten "oldukça ciddi" olan insani koşullarının İsrail'den enerji temin edilememesi halinde bir felakete dönüşebileceğini söylüyor.

"Birleşmiş Milletler olarak bölgede yaşanan insani krizden en çok etkilenenlere, bir noktaya kadar yardımcı olabiliriz. Ancak İsrail'in yolladığı elektrik faturasını ödememiz mümkün değil."

Batı Şeria ve Gazze Şeridi Bölgelerinde Hükümet Faaliyetleri Koordinatörlüğü (COGAT) ise açıklamasında, "Filistin yönetiminin ödemeleri yapmayı bırakması durumunda, ödemeler uluslararası komünite ya da özel şirketler tarafından yapılabilir" diyor.

Enerji için yapılması gereken aylık ödeme tutarı yaklaşık 11.1 milyon dolar.

Gazze, Mısır'dan az miktarda da olsa enerji ithal ediyor. Ancak Sina Yarım Adası'ndaki olaylar sebebi ile bu hatta da sık sık engellerle karşılaşılıyor.

Katar ve Türkiye daha önce Gazze'ye yaptıkları yardımlarda bölgeye yakıt da gönderdiler.

Mladenov, bu konuda bir politik mutabakata varılmasının gerekli olduğu mesajını tüm politik taraflara iletmeye çalıştığını söylüyor. Ona göre bu sorunun tek çözümü Gazze'nin yönetiminin Filistin yönetimine devredilmesi.

Başkan Abbas, Hamas tarafından bölgenin yönetimi için geçtiğimiz günlerde kurulan komitenin dağıtılmasını istiyor. Sınır geçişlerinin de Filistin yönetimine devredilmesi ve bölgenin yeni bir seçime hazırlanması için bir yönetim birimi kurulması da Abbas'ın talepleri arasında.

Ancak Abbas'ın talepleri Hamas tarafından kabul görmüyor.

Filistin'in iç işlerinde yaşadığı karışıklık barış sürecinin karşısındaki en büyük engel olarak gözüküyor.

Nüfusu iki milyona yaklaşan Gazze halkı ise bu soruna kısa vadeli bir çözüm bulunmasını talep ederken, Ramazan ayının yaklaştığını ve sıcaklıkların gitgide arttığını vurguluyor.

Ancak şimdilik bırakıldıkları karanlıkta onları nelerin beklediğini düşünüyorlar.