Dünyanın önde gelen ülkeleri ile Avrupa Birliği’ni bir araya getiren G20, küresel sorunları görüşmek için ilk defa Türkiye’ye geliyor.
Antalya’da düzenlenecek olan toplantı Paris’te yaşanan saldırıların gölgesinde geçecek. Saldırı sonrası bölgedeki mevcut güvenlik önlemleri daha da artırıldı ve planlanan müzik dinletileri iptal edildi. Toplantıların yapılacağı yer “kırmızı bölge” olarak isimlendirilirken 12 bin polis bölgede görevli olacak.
Liderlerin 30 farklı otelde kalması dikkat çekerken ABD Başkanı Barack Obama, ABD heyetinin de konakladığı Belek'teki Calista Luxury Hotel'in 240 metrekarelik kral dairesininde kalacak.
AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, zirvenin başlangıcından önce düzenlediği toplantıda mülteciler konusunu gündeme getirmek istediğini söylerken Çin’in mülteci konusunun Avrupa bölgesinin problemi olduğunu, G20’nin gündemine giremeyeceğini belirttiği söylendi.
Viyana’da yapılan toplantıda Suriye konusunda anlaşılmasından sonra zirvede Türkiye, özellikle Suriye’deki durum, Suriyeli mülteciler ve terörle mücadele konularını gündeme getirmek istiyor.
Kimler katılıyor?
G20 zirveleri ilk başlarda sadece maliye bakanları düzeyinde toplanırken 2008’deki küresel ekonomik krizinin ardından devlet başkanları düzeyinde toplanmaya başladı. Türkiye’nin ev sahipliği yapacağı 15-16 Kasım’daki zirveye aralarında ABD Başkanı Barack Obama, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İngiltere Başbakanı David Cameron, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Xi Jinping’in de aralarında bulunduğu çok sayıda ülkenin devlet ve hükümet başkanları katılacak. Fransa Cumhurbaşkanı Francois Hollande ise cuma akşamı, Paris'te gerçekleşen saldırılar nedeniyle zirveye katılmayacak. Türkiye’yi zirvede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan temsil edecek. Zirveye toplamda 25 bine yakın kişinin katılması bekleniyor.
Liderler G20’de ne konuşacak?
1999’da kurulan G20’nin ilk zirvelerinde daha çok uluslararası finansal istikrarın arttırılmasına ilişkin görüşme ve çalışmalar yapılıyordu, ancak son yıllarda yapılan zirvelerde sadece finansal sorunlar değil, küresel terörden iklim değişikliğine ve sürdürülebilir kalkınmaya kadar dünyayı ilgilendiren önemli siyasal ve toplumsal sorunlar da konuşulmaya başladı. Antalya’daki zirveye de - özellikle ikili görüşmelerde- küresel ekonomik sorunların yanısıra son dönemde dünyayı sallayan mülteci krizi ve IŞİD terörü konularının da damgasını vurması bekleniyor.
Dünyanın en büyük 20 ekonomisinin liderlerini bir araya getirecek G20 Zirvesi'nde büyüme, yatırımlar, ticaret, istihdam ve rekabetçilik başlıkları altında, reformlar ve küresel durgunluktan çıkışa yönelik stratejiler ele alınacak. Zirvede ayrıca BM’nin 2015 Genel Kurulu’nda ele aldığı ‘Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri- 2030 Ajandası’ kapsamında atılacak adımların da görüşülmesi bekleniyor. Dünya liderlerinin gündeminde uluslararası büyük şirketlerin dahil olduğu vergi kaçakçılığıyla mücadele kapsamında yeni bir eylem planının onaylanması da yer alıyor. Bu eylem planıyla Google, Apple ve McDonald’s gibi şirketlerin bulundukları ülkelerde daha yüksek miktarda vergi ödemesi hedefleniyor. ABD Başkanı Obama’nın ise zirvede “güçlü, sürdürülebilir ve dengeli bir küresel ekonomik büyümenin” altını çizmesi bekleniyor.
Türkiye’nin öncelikleri
Zirvede Türkiye, özellikle Suriye’deki durum, Suriyeli mülteciler ve terörle mücadele konularını gündeme getirmek istiyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önerisiyle özellikle zirvenin ilk gününün akşamı gerçekleştirilecek çalışma yemeğinde terör ve mülteci krizi ele alacak. Dışişleri yetkililerinin verdiği bilgiye göre, Türkiye; Suriye’deki istikrarsızlığın ve akan kanın sadece Suriye’de yaşayanlara ya da Suriye’nin çevresindeki ülkelere değil, mülteci krizi nedeniyle Avrupa ülkeleri dahil bölgedeki tüm ülkeler üzerindeki olumsuz etkilerine de dikkat çekecek.
Kaç gazeteci izleyecek?
Zirveyi yerli ve yabancı yaklaşık 2500 medya mensubunun akredite olduğu belirtilirken, haberciler için yaklaşık 3000 kişilik bir medya merkezi kuruldu. Zirveyi takip edebilmek için Başbakanlık tarafından verilen sarı basın kartı ile birlikte internet üzerinden bireysel başvuru yapılması gerekiyor.
Sözcü ve Zaman gazetelerinin muhabirlerine, zirveyi takip etmek için başvuruda bulunmalarına rağmen herhangi bir cevap verilmedi. Basın Konseyi konuya dair yayınladığı kınama yazısında durum, “Dünyanın gözü önünde hükümetin medyaya uyguladığı bir sansür” olarak değerlendirildi. Konuyla ilgili soruları cevaplayan John Kirby, “Daha önce söylediğimiz gibi, Türkiye’de medya kuruluşları ve hükümeti eleştiren diğer kurumların hedef gösterilmesi gibi sıkıntılı örnekler konusunda endişeliyiz” dedi.
Güvenlik önlemleri
Saldırı sonrası mevcut güvenlik önlemlerinin daha da artırıldığı bölgede Zirve sırasında pazar günü ABD Başkanı Obama ile Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın gerçekleştireceği ikili görüşmenin yapılacağı alandaki otellerin çatılarında özel harekatçıların nöbet tuttuğu gözlendi.
Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz Al Suud ile Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Xi Jinping'in de ikili görüşme yapacağı alanda havadan ve denizden güvenlik önlemleri sıklaştırıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, G20 öncesinde de Malezya Başbakanı Necip Rezak, Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall, Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz Al Suud, Güney Afrika Cumhurbaşkanı Jacop Zuma, Avustralya Başbakanı Malcolm Turnbull, Singapur Başbakanı Lee Hsien Loong ile görüştü.
Türkiye Azerbaycan'ı davet etti
Her yıl G20 Dönem Başkanı olan ülkenin kendi belirleyeceği ülkeleri zirveye davet etme hakkı bulunuyor. Türkiye bu kapsamda Azerbaycan’ı davet etti. Ayrıca İspanya, Singapur, Malezya, Zimbabwe ve Senegal de üye olmadıkları halde zirveye katılabilecekler.
Bir sonraki zirve nerede toplanacak?
Antalya'dan önce G20 Liderler Zirvesi 2014’te Avustralya'nın Brisbane kentinde yapılmıştı. Antalya'dan sonraki organizasyona da 2016’da Çin'in Hangzhou kenti ev sahipliği yapacak. Ondan sonraki zirvenin Almanya’da yapılacağı ise konuşulanlar arasında.
