ABD’de insan hakları alanında çalışan önemli sivil toplum kuruluşlarından Freedom House Başkanı Mark P. Lagon, "Türkiye’ye tam bir demokrasi ya da özgür ülke diyemememizin sebebi ifade ve basın özgürlüklerinin tehdit altında olması" dedi. "2015 istatistiklerine bakarsanız Cumhurbaşkanı Erdoğan ortalama 4 günde bir kendisini eleştiren bir kişiye dava açmış" diyen Lagon, "Bu çok ciddi anlamda bir sindirme politikasıdır" ifadesini kullandı. "2015’te bazı yorumların silinmesi için Facebook ve Twitter’a tüm dünyadan yapılan başvuruların yüzde 90’ı Türk hükümetinden gittiğini" belirten Lagon, "Bunlar da basın özgürlüğü açısından hep sorunlu noktalar" dedi.
Hürriyet'ten Cansu Çamlıbel'in sorularını yanıtlayan (8 Şubat 2016) Lagon'un açıklamalarından bazı bölümler şöyle:
"Erdoğan ortalama 4 günde bir
eleştiriye dava açıyor"
- Türkiye’nin en büyük açığı nerede?
Türkiye’ye tam bir demokrasi ya da özgür ülke diyemememizin sebebi ifade ve basın özgürlüklerinin tehdit altında olması. Mesele sizin meslektaşınız Ahmet Hakan’ın uğradığı saldırıya bakalım. Bunların yaşandığı bir ortam özgürlüklerin kullanımı açısından son derece problemli bir ortamdır. Ve bütün bunlardan da hükümet sorumludur. Keza Cumhurbaşkanının 19 gazeteci ve 2 karikatüriste açtığı tazminat davalarını düşünün. Bütün bu kişilerin hapse girme ihtimali iktidar gücünün sindirme amaçlı kullanımıdır. Tek kabahatleri de hükümeti eleştiren şeyler yazıp çizmiş olmalarıdır. 2015 istatistiklerine bakarsanız Cumhurbaşkanı Erdoğan ortalama 4 günde bir kendisini eleştiren bir kişiye dava açmış. Bu çok ciddi anlamda bir sindirme politikasıdır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de bu alandaki sorunlara sık sık dikkat çekiyor ve bizim tespitlerimize katılıyor. Yine 2015’te bazı yorumların silinmesi için Facebook ve Twitter’a tüm dünyadan yapılan başvuruların yüzde 90’ı Türk hükümetinden gitmiş.
Bir de son derece merkeziyetçi bir medya yapısı var. Bazı medya gruplarıyla hükümet arasında son derece yakın bir ilişki var. Bunlar da basın özgürlüğü açısından hep sorunlu noktalar.
"Türkiye, Facebook’ta yorum sildirme ve hesap kapattırma başvurularında dünya ikincisi"
- Türkiye’den giden talep sayısı yüksek olabilir ancak sonuçta Türk hükümeti de aynen Amerikan hükümeti gibi çoğu kez ‘ulusal güvenlik tehdidi’ ve ‘terörle mücadele’ argümanlarını kullanıyor. Bu durumda Türkiye ile ABD aynı kategoriye girmiş olmuyor mu?
ABD de mükemmel değil elbette. Hem de belirttiğiniz gibi terörle mücadele adına sosyal medyayı gözetim altında tutmaya bu kadar yoğunlaşarak diğer hükümetlere de bahane vermiş oluyor. Dolayısıyla diğer bazı hükümetler de sosyal medyayı kontrol altına almaya dönük eylemleri için ‘terörle mücadele’ deyip işin içinden çıkıyor. Bizim internet özgürlükleri konusunda hazırladığımız diğer raporda da Türkiye ‘kısmen özgür’ ülkeler arasında. Türkiye, Facebook’a yapılan yorum sildirme ve hesap kapattırma başvurularında dünya ikincisi. Birincinin devasa nüfusu olan Hindistan olduğu dikkate alındığında Türkiye’nin durumunun ne kadar abartılı olduğu daha rahat anlaşılabilir belki.
Söyleşinin tamamı için tıklayın
