Fransa, Ortadoğu'da büyük bir tehdit haline gelen Irak Şam İslam Devleti IŞİD'in terör eylemleri sonrası Fransız vatandaşlarının da örgüte katılımını engelleme adına terörle mücadele yasalarını olağanüstü sertleştirme kararı aldı.
Fransız parlamentosunda bugün oy çoğunluğuyla kabul edilen yeni terörle mücadele yasa tasarısı, Ceza Kanunu’na “bireysel terör örgütü” kavramını ekliyor. Yurtdışında terör eylemi yapma potansiyeli olanların Fransa dışına çıkmalarının engellenmesini öngören yeni yasada internette sakıncalı görülen içeriklerin yargı kararı olmaksızın idarenin talebiyle silinmesine olanak tanınacak.
Fransız hükümeti tarafından hazırlanan ve parlamentonun alt kanadı olan Millet Meclisi tarafından bir hafta boyunca tartışıldıktan sonra kabul edilen yasa tasarısı, resmi olarak, yürürlükteki terörle mücadele yasasını “yeni tehditlere”, özellikle de “terörün radikal İslami birey veya gruplardan kaynaklanan biçimlerine” uyarlamayı hedefliyor.
Kayhan Karaca'nın Deutsche Welle Türkçe'deki haberine göre yasa tasarısı, “terör eylemlerine, savaş suçlarına, insanlığa karşı suçlara karışacakları veya terörist gruplaşmaların olduğu yerlere gidecekleri ya da Fransa’ya dönüşlerinde kamu düzenini tehdit edebileceklerine dair haklarında ciddi şüpheler bulunan” kişilerin Fransa’dan çıkışlarını yasaklayan bir madde içeriyor. Yasak, bu kişilerin kimlik kart ve pasaportlarına derhal el konulmasını da kapsıyor. Ülkeyi terk etme yasağına karşı gelenlerin 3 yıl hapis ve 45 bin Euro para cezasına mahkum edilmeleri öngörülüyor. Sol partiler ve Fransız İnsan Hakları Danışma Ulusal Komisyonu, seyahat özgürlüğü önünde engel teşkil edebileceği ve idari karar üzerinde yargı kontrolü olmadığı için maddeye karşı çıkıyorlar.
Taslak yasanın bir diğer maddesinde, terör örgütleriyle bağlantılı oldukları gerekçesiyle haklarında sınır dışı edilme kararı bulunan kişilerin sınır dışı edilene kadar terör örgütleriyle irtibatlarının kesilmesi için ev hapsinde tutulmalarına olanak sağlayan hükümler de içeriyor.
İngiltere'nin örnek alınmasını istiyorlar
Fransa yeni terörle mücadele yasasıyla sonradan Fransız vatandaşı olmuş ve terör olaylarına bulaşmış vatandaşlarına yeniden mesaj da gönderiyor. Fransa 1998 yılında vatandaşları arasında “Fransız doğmuşlar” ve “sonradan Fransız olmuşlar” şeklinde iki kategori yaratmış, sadece “sonradan Fransız olmuşların” vatandaşlıklarının ellerinden alınabileceğine dair yasal düzenlemeye gitmişti. O tarihten bu yana terör eylemlerine bulaşmış veya terör propagandası yapmış altı kişi vatandaşlıktan çıkarıldı. Sağcı vekiller bu uygulamanın daha da yaygınlaşması ve İngiltere’nin örnek alınmasını istiyor.
Tasarıya göre, “terörist” terimi, bundan böyle, bomba ve dinamit gibi patlayıcı yapımıyla ilgili bilgi dağıtan ve patlayıcı madde veya ürün bulunduranlar için de kullanılabilecek. Yasa tasarısı “terör veya korkutma yoluyla kamu düzenini tehdit eden” bireyler için “bireysel terör örgütü” kavramını da yaratıyor. Bu tür kişilerin 10 yıl hapis ve 150 bin Euro hapis cezasına mahkûm edilmelerini öngörüyor.
İnternet üzerinden işlenen terör suçları
Tasarısının en tartışmalı bölümü ise internet aracılığıyla işlenen terör suçlarıyla ilgili. Yasa tasarısı, internet hizmeti veren şirketlerinin, “terörizmi teşvik eden veya terör eylemlerini öven” yasadışı içerikleri ihbar etme mecburiyetlerinin kapsamını genişletiyor. Gerektiğinde bu içeriklerin yargıdan geçilmeden idari kararla bloke edilmesine zemin yaratıyor. Terör veya terör propagandası amaçlı organize suçlara yönelik cezalar arttırılıyor. Bu tür suçlara karışanlar bundan böyle 10 yıl hapis ve 150 bin Euro hapis cezası istemiyle yargılanabilecekler. Tasarının Meclis’te tartışılması sırasında ana muhalefetteki sağ eğilimli Halk Hareketi Birliği (UMP) üyesi vekiller “terör eylemlerine katılmak için yurtdışına gitmeye hazırlananların” internet hizmeti sağlayıcıları bünyesinde fişlendiği bir “kara liste” hazırlanmasını istemiş, en az beş yıl boyunca internete erişimlerinin yasaklanması talebinde bulunmuşlardı.
Meclis’ten geçen metnin yasalaşmadan önce Senato tarafından da onaylanması ve Cumhurbaşkanı tarafından imzalanması gerekiyor. Fransız Yargıçlar ve Savcılar Sendikası yasanın bazı hükümlerinin Fransız Anayasası ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’yle bağdaşmadığını söylüyor. Fransız basını da yeni yasayı ABD’de 11 Eylül 2001 saldırılarının hemen ardından yürürlüğe giren ve kısaca “Patriot Act” olarak bilinen terörle mücadele yasasına benzetiyor.