Şiirlerin, şarkıların bile vazgeçilmez unsurlarından biri olan kuruyemişlerin, insan vücuduna kattığı yararlar saymakla bitmiyor.
Şiirlerin, şarkıların vazgeçilmez unsurlarından biri de kuruyemişlerdir. Sevgili badem gözlü, fındık burunludur. Güzel ve alımlı kadın ‘fıstık gibi’ denilerek bir çırpıda özetlenir. Esmer sevgili fındık fıstıkla beslenir, bir fındığın içi sevgiliden ayrı yenmez. Özetle kuruyemişlerin her biri yararlı etkileriyle, tatları ve görünüşleriyle başımızın tacıdır.
Yanında bir bardak mis kokulu çayla ne de güzel olur kavrulmuş fındık içi, badem ya da fıstık. Adı üstünde çerezdirler. İki arada bir derede dururlar durmasına, ama davet mönüsünü bile tamamlarlar. Kış gecelerinde sıcacık sohbetlerin, yaz gecelerinde soğuk bir biranın, yılbaşı gecelerinde eğlencenin olmazsa olmazlarıdır kuruyemişler.
Eve bereket getirdikleri gibi düşlere girdiklerinde de müjdeli durumlara vesile olurlar. Rüyasında kuruyemiş görenler yorumlara göre sıkıntılarından kurtulur, işleri yoluna girer. Son yıllarda yalnızca meze ya da eğlencelik değil, sağlık için de yararlarıyla öne çıkan kuruyemişler, özellikle dozunda yenildiğinde kolesterolü düşürüp stresten koruyor, sindirimi düzenleyip kan yapıyor.
Giresun’un fındığı, Antep’in fıstığı, Datça’nın bademi, Çorum’un leblebisi…
Envai tür kuruyemişin yetiştiği ülkemizde, bu ürünleri işleyip pazarlayan kuruluş sayısı da çok... Birçoğu B vitamini, Folik asit, Omega 3 ve Omega 6 içeren kuruyemişlerin evlerde saklanması da özen istiyor. Cam kavanozlar kuruyemişler için en ideal saklama kapları. Ancak bu kapların kesinlikle mutfaklarda tutulmamasını öneriyor işin erbapları. Çünkü yemek yaparken artan nem oranı mutfağı kuruyemiş için ideal mekân olmaktan çıkarıyor. O nedenle uzmanlar kuruyemişin azar azar alınıp yine az miktarda tüketilmesini öneriyor.
İlle de ‘finduk’la ceviz
“Bir finduğun içini yar senden ayrı yemem" diyen Karadenizli ozan bunu yalnızca sevgilisine duyduğu muhabbetten söylemiş olmasa gerek. Beslenme uzmanları, eski çağlardan beri bilinen bu kabuklu yemişi, günlük dengeli beslenmede artık hayati bir besin maddesi olarak kabul ediyor. Kalsiyum, magnezyum, demir, fosfor ve potasyum başta olmak üzere iyi bir mineral kaynağı...
Anlaşılan o ki, her gün bir avuç fındık yemek gerekiyor. Bu kadarcık fındık günlük E vitamini ihtiyacının yüzde yüzünü karşılıyor. Halk arasındaki deyişle de kalbe iyi geliyor; Fındık yağında yüzde 83 oranında bulunan oleik asitin, kanda kolesterolün yükselmesini önlediği, kolesterolü düşürdüğü, kan şekerini düzenlediği, kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucu bir etkiye sahip olduğu biliniyor.
Ceviz ağaçlarının evlere çok yakın dikilmemesi ve etrafı kapalı ceviz bahçelerinde saatlerce şekerleme yapmanın sakıncalı olduğuna dikkat çekilse de, kökü, yaprakları, kabuğu ve meyveleriyle tam bir şifa kaynağı olduğu artık herkes tarafından biliniyor. Bilimsel çalışmalar cevizin damar koruyucu, ishal kesici, cildi temizleyici, siğil giderici, hipoglisemi ve tümör engelleyici özelliklerinin olduğunu da gösteriyor.
Cevizi öne çıkaran özelliğin ise; Omega 3 ve Omega 6 gibi çoklu doymamış yağ asitlerini içinde barındırması olduğu söyleniyor. Yapılan çalışmalarda, haftada toplam 2–3 avuç ceviz yiyenlerin kalp krizi geçirme riskinin yemeyenlere göre yüzde 50 daha az olduğu belirtiliyor.
KALORİ DEĞERİ 100 GR
Yerfıstığı 582 Kalori
Patlamış Mısır 478 Kalori
Badem 600 Kalori
Fındık 650 Kalori
Çam Fıstığı 600 Kalori
Ceviz 549 Kalori
Kabak Çekirdeği 571 Kalori
Ay Çekirdeği 578 Kalori
Beyaz Leblebi 376 Kalori
Şekerli Leblebi 378 Kalori
Kuru İncir 260 Kalori
Kuru Üzüm 295 Kalori
Kuru Kayısı 182 Kalori
Keçiboynuzu 308 Kalori
Yaban Mersini 62 Kalori
Her derde deva
En sağlıklı atıştırmalıkların başında yer alan kuruyemişler, dozunda yenildiğinde neredeyse birçok hastalıktan koruyor; hatta derman bile oluyor. İşte mucizevî etkileriyle kuruyemişlerimiz
Fındık
Fındık ananas ile birlikte yenirse kalp çırpıntısını keser, böbrek zafiyetini ve idrar yanmasını giderir. Fındık, şeker veya bal ile macun yapılarak yenirse öksürüğü keser, bağırsakları kuvvetlendirir. Kalp sağlığını korur, kanseri önler, kolesterolü düşürür, şeker oranını ayarlar. Ayrıca kemik ve dişlerin gelişimi için gerekli olan kalsiyum, kan yapımında görevli demir, büyüme için gerekli çinko açısından en iyi besindir. Sağlıklı yaşam için her gün bir avuç fındık öneriliyor. Fındık yağından 6 gr. içilirse yüz ve göz felcine iyi gelir.
Ceviz
Kalp dostu olarak bilinen ceviz cinsel gücü ve isteği arttırır. Mikrop öldürücü, kan temizleyici ve kuvvetlendirici, ayrıca yara kapatıcı faydaları vardır. Ceviz incir ve sedef çiçeği ile birlikte yenirse zehirlenmelere karşı iyi gelir. Göğüs ve nefes borusu ağrılarında, öksürükte, hazım bozukluklarında da faydalıdır. Saç dökülmesi, el ve ayak tırnağı iltihaplarında çok etkilidir. Cildi besler ve cilt hastalıklarına da iyi gelir. Sabah kahvaltısında bir miktar ceviz yenilmesi zekâyı geliştirir.
Badem
Öksürüğü azaltır, balgam söktürür. Vücutta kan yapımını arttırır. Bedenin ve zihnin yorgunluğunu giderir. Böbrek, mesane ve üreme yollarındaki iltihapları yok eder. Baş ağrısı, karaciğer ve böbrek ağrılarını hafifletir.
Leblebi
Nohudun işlenmesinden beyaz, sarı leblebi, şekerle kaplanmasından, şekerli leblebi elde edilir. Şişmanlatmaz, mide suyunu, asidini çekerek mide ekşimesini ve yanmasını önler.
Çam Fıstığı
Şifa deposu olarak bilinir. Günde 100 gram tüketildiğinde günlük kalori gereksiniminin yüzde 20'si, proteinin yüzde 33'ü, yağın yüzde 73'ü, magnezyumun yüzde 28'i, fosforun yüzde 62'si, demirin yüzde 73'ünü karşılar. Kolesterol içermez. Kandaki kolesterolü düşürür. Koroner kalp hastalığı riskini azaltır. Kan şekerinin yükselmesini önler.
Ay Çekirdeği
Tohumundan yağ elde edildiği için yetiştirilmektedir. Taşıdığı maddeler açısından kolesterol, yüksek tansiyon, anjin, damar sertliği, ateş, sinir bozukluğu ve sıtmaya iyi geldiği biliniyor.
Kuru İncir
Kuru incirden, suda kaynatılarak veya şurup haline getirilerek ilaç elde edilir. Şeker, organik asitler, sabit yağ ve A, B, C vitaminleri ihtiva eder. Kuru incir suyu şurubu, küçük çocuklarda tehlikesizce kullanılabilecek bir müshildir. Ayrıca göğsü yumuşatıcı ve balgam söktürücü olduğu da bilinmektedir.
Yaban Mersini
Kansere karşı vücudu koruyan enzimleri aktif hale getirir. Kan şekerini düşürüp bağırsak metabolizmasını düzenler. Kalp krizi riskini azaltır. Göz yorgunluğunu giderir. Şeker hastalığından kaynaklanan görme bozukluklarını engeller.
Yer Fıstığı
En önemli özelliği yağlı oluşudur. Yer fıstığı yağı, dışkıyı yumuşatıcı özelliği sebebiyle tıpta kullanılmaktadır. Fıstık zekâyı arttırır, akla kuvvet verir, mideyi kuvvetlendirir.
Kabak Çekirdeği
Kabukları soyulduktan sonra erişkinler bu soyulmuş çekirdeklerden en az 40 gr. olmak suretiyle yer ve ardından yaklaşık 3–4 saat sonra 30–49 gr. Hint yağı içerse, felç olmuş parazitlerin dışarı atılması sağlanmış olur. Bağırsak kurtlarını düşürür.
Kuru Kayısı
Yaygın olanı Malatya kayısısıdır. Kayısı vücuda enerji verir. Çekirdeklerinin acı tohumları az miktarda olmak kaydıyla, öksürük kesmek, bağırsak parazitlerini dökmek için kullanılır. Kalp yetmezliği, böbrek hastalıkları ve hepatit tedavisinde olumlu etkisi bilinmektedir.
Kuru Üzüm
İçerdiği maddeler açısından en önemlisi glikozdur. Ayrıca elma ve limon asidi ile tanen de mevcuttur. Çok kuvvetli bir gıdadır. Üzüm ayrıca idrar arttırıcı ve müshil etkiler de gösterir. Diş çürümelerini engeller. Sindirim sorunu olanlara iyi gelir. Mideye çok faydalıdır. Ayrıca unutkanlığa iyi gelir.
Keçiboynuzu
İdrar arttırıcı etkileri vardır. Suda kaynatılır ve günde 4 bardak içilirse ishale ve şişmanlığa faydası vardır.
