İstanbul'da ekmeğin değişik bölgelerde farklı fiyat ve gramajlardan satılması "gramaj oyunu" tartışmalarını gündeme getirdi. İstanbul Fırıncılar Odası Başkanı Erdoğan Çetin'den açıklama geldi.
Tüketicinin temel gıdalarından ekmek, şu sıralar fiyatı ve gramajı ile gündemde. İstanbul’un farklı ilçelerinde farklı fiyat ve gramajla satılan ekmeğin fiyatı, fırıncılara göre maliyeti karşılamıyor.
İstanbul Ticaret Odası’nın belirlediği azami fiyat listesine göre bugün 200 gram ekmek 1,50 liradan, 240 gram ekmek ise 1,80 kuruştan satılıyor. İstanbul’un pek çok semtinde ekmek fiyatları ise farklılıklar gösteriyor. Bazı fırıncılar 220 gram ekmeği 1,65 liradan satması gerekirken 2 liradan satıyor.
TIKLAYIN - İstanbul Ticaret Odası'ndan ekmeğe zam
“Ortada ya gram ya fiyat hilesi var"
Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu, “220 gram ekmek bugün 2 liradan satılabiliyor. Oysa 1 kg ekmeğin 7,5 lirayı geçmemesi gerekiyor. Bu durumda ortada ya gram ya fiyat hilesi var. Gram hilesine baktığımızda 1000 gramı 7,5 lira ise 220 gram aslında 266 gram olmalı ki, 2 liraya satılabilsin. Aradaki 46 gram adeta çalınmış. 220 gram ekmek yüzde 10 fazlasıyla ancak 1,65 liradan satılabilir. Tüketici böyle bir durumla karşılaştığında, fiyatlar fahişse mutlaka zabıtaya şikayette bulunmalıdır. Bu fiyat haksız fiyattır" dedi.
İstanbul Fırıncılar Odası Başkanı konuştu
İstanbul Fırıncılar Odası Başkanı Erdoğan Çetin, ekmek fiyatlarının semtlere göre değişiklik göstermesini yorumladı. Çetin, “Farklı semtlerde ekmeğin fiyat ve gramajlarının farklı olmasının olağan bir durum olduğunu belirterek, “İşletmelere göre bence normal. Kilogram fiyatı çok oynamadıktan sonra farklı gramlarda farklı fiyatlarda ürün satılabilir. Gram ile fiyat örtüşüyorsa birbiri ile entegre olabiliyorsa satılabilir, yani 200 gramdan da bir işletmeci ekmeğini yapabilir, 210 gramdan da 300 gramdan da. Yani tebliğ buna müsaade ediyor. 10’ar gram artırılarak müşterinin talebine cevap vermemize müsaade ediyor. Yani bir fırıncı ekmeğin gram fiyatı üzerinden kaç liraya satacağını kendisi belirleyebiliyor" diye konuştu.
“Ülkedeki en ucuz şey ekmek"
İstanbul Fırıncılar Odası Başkanı Çetin, ekmek fiyatlarının pahalı olmadığını savunarak fırıncıların zor durumda olduğunu söyledi.
Çetin, “Ekmek aslında pahalı değil. Hatta ülkede en ucuz şey ekmek. Mayıs ayında 1 lira 35 kuruş olan buğday fiyatları bugün 2 lira. Yani mayıs ayında 100 liralık bir un bugün 140 lira, 150 lira. Yani ekmeği hala ucuza satıyoruz ama fırın işletmeleri şu anda ekmek satışından zarar ediyorlar. Ben de fırın işletmecisiyim, bugün 200 gram ekmeğin 2 liradan satılması gerekiyor. Yani ekmeğin kilosunun İstanbul için 10 lira olması gerekiyor. Artan maliyetlerden dolayı" dedi.
“Bence haksızlık, ekmeğin halk için aynı fiyata satılması lazım"
Bağcılar'da fırın işletmecisi Mehmet Ayhan, 200 gram ekmeği 1,5 liradan sattığını söyledi. Ayhan, herkesin ekmeği aynı fiyattan yemesi gerektiğini söyledi. Ayhan, “Un çuvallarının fiyatı eskiden uygundu. Şimdi yükseldi. 135 lira oldu. Bazı yerlerde 1,5 liraya bazı yerlerde 2 liraya satılıyor. Bence haksızlık. Un çuvalını onlar da aynı fiyata alıyor biz de aynı fiyata alıyoruz. Ama onların kirası yüksek oluyor demek ki maliyete göre belirleyip satıyorlar ama müşteri için, halk için aynı fiyata satması lazım" şeklinde konuştu.
“Fırıncı işin içinden çıkamıyor"
Zeytinburnu’da 20 yıldır fırın işleten Hakan Kaya, maliyetler yüzünden ekmek fiyatlarının semtlere göre farklılık gösterdiğini söyledi.
Kaya, “Pazar gününden beri biz de 220 gram ekmek 2 lira oldu. Önceden 200 gram 1,5 liraydı. Bunun olmasının sebebi un fiyatlarının arka arkaya zamlanması, kiranın artmasından dolayı. Maliyetlerin artmasından dolayı ekmek 2 lira oldu. Semtten semte değişiyor. Bölgeden bölgeye değişiyor. Şimdi kimisi veriyor 10 lira kira ya da kimi kaliteli un kullanıyor 100 liraya 110 liraya alıyor. Hatta 130 liraya. Mesela bizim geçen sene aldığımız un 80 liraydı, bu sene aynı un 130 lira. Ondan dolayı işin içinden çıkamıyor fırıncı" ifadelerini kullandı.
“Semtlerdeki kira fiyatlarının eşit olmasını kimse beklemesin, bu durum satışa yansıyor"
Bağcılar'da fırın işleten Heba Adıyaman ise, ekmek gramaj ve fiyatlarının semte göre farklılık göstermesinin sebeplerinin kira bedelleri ve un fiyatlarının yüksek olması olduğunu söyledi.
Adıyaman, “İşletmelerin kullanmış oldukları un da fiyat farklılıklarına sebep oluyor. Fırınlar Derneği olarak tek tip un yapmaları lazım. Gramajı standarda çektiler yalnız hangi unu kullanmaları gerektiği belli değil. Fiyat farkları var. Bu da gramaja yansıyabiliyor. Bizde 200 gram ekmek 1,5 lira. Semte göre de bu durum değişiyor tabi. Örnek veriyorum, burada verdiğimiz kira ile daha elit bir semtdeki kira fiyatlarının eşit olmasını kimse beklemesin. Bu da dolayısıyla satışa yansıyor" diye konuştu.
“Kimse zarar etmek istemez, üstüne fark koyan olabiliyor"
Etiler’de 10 yıldır fırın işleten Tarık Karaman, “Bölgelere göre fiyatlar değişiyor. Bazı bölgelerde birlik oluyorlar. Diyelim ki Etiler'de 5 fırın varsa Bağcılar’da oluyor 15-20 tane. O yüzden rekabet daha fazla oluyor. Fiyat da ister istemez düşüyor. İllaki müşterilerden şikayet geliyor. Fiyata itiraz eden oluyor. Zeytinburnu, Bağcılar, Kâğıthane diyelim, Etiler'de kiralar fark ediyor. O yüzden de fiyat olarak ister istemez üstüne fark olabiliyor. Kiralar fazla olunca üstüne koyan da vardır yani kimse zarar etmek istemez" şeklinde konuştu.
Vatandaş tepkili: Ekmeğin her semtte aynı fiyatta olması lazım
Etiler’de bir fırından ekmek alan Levent Binici, ekmek fiyatlarının semte göre değiştiğini söyleyerek duruma tepki gösterdi.
Binici, “Benim oturduğum yerde ekmek 1,5 lira. Etiler'de 2 lira. Semte göre ekmek fiyatı değişiyor. Bir sabiti yok bunun. Herkes kafasına göre takılıyor yani. Ortada haksızlık var. Arada 50 kuruş fark var. Bir aile için önemli bir miktar. Herkes ekmeği aynı fiyattan yemeli. Orada 1,5 liraya satılıyorsa burada da aynı olması lazım" dedi.
Gültepe’de oturan ve Etiler’de çalışan Mustafa Atabey ise, “Burada 2 lira. Bizim orada 1,75 lira. Semte göre değişiyor fiyat. Aslında değişmese daha iyi olur. Sonuç itibari ile Gültepe'de ya da x bir yerde yaşayan bir vatandaşımız 1,75’e alırken, burada 2 lira olması hoş değil. Yani bir standart gelmeli. Her semtte her yerde ekmek fiyatı aynı olmalı" şeklinde konuştu.
