Siyasi anlaşmazlıkların sürdüğü Filistin'de bir Arap Hristiyan aile 25 yıldır bira üretiyor. Müslüman ve Yahudiler için üretilen bira koşer ve helal sertifikasına sahip."İnsanlar kafalarını dağıtmak için her fırsattan yararlanıyor." Bu sözlerin sahibi, Filistin'in ilk bira fabrikasının kurucu sahibi Nedim Houri. "Alkollü olsun alkolsüz olsun, bir şişe bira insanların rahatlamalarını sağlıyor ve siyaseti bir süreliğine unutturuyor."
Houri'nin akrabalarıyla birlikte yaklaşık 25 yıl önce kurduğu Taybeh bira fabrikasında işler iyi gidiyor. Yazar kasa susmuyor. Burada yapılan iş her ne kadar ticaret olsa da siyasetten de etkileniyor. Houri'nin 1994 yılında Batı Şeria'da başladığı bira üretimi, ilhamını 1993 yılında imzalanan Oslo Anlaşması'nın beraberinde getirdiği coşku ve ruhtan almış. O yıllarda anlaşmanın bir Filistin devletinin kurulmasını beraberinde getirmesi umut edildiği için Houri'nin bira fabrikasının internet sitesinde de açık biçimde bu tarihi olguya atıfta bulunulmuş.
Yaser Arafat'ın desteği
"Kendi devletin, kendi bira fabrikan." Bu fikir o zamanlar Filistin lideri Yaser Arafat'ın da çok hoşuna gitmiş. 2004 yılında hayata gözlerini yuman Arafat'ın, Filistin'de bir bira fabrikası kurulması planını şahsen desteklediğini söylüyor Houri. Taybeh adını verdiği işletmesinin konuklarına da bu öyküyü büyük bir zevkle anlatıyor. Biranın yanı sıra şarap ve zeytinyağı üreten işletme, aynı zamanda otel hizmeti de veriyor.
Bira fabrikasında hem yurtiçi hem de yurtdışındaki müşteriler için bira üretiliyor: "Golden", "Light", "Dark", "Amber", "White" ve "Alkolsüz.". Şef bira üreticisi Houri, altı çeşidin de ilgili Alman Bira Saflık Kanunu'na uygun bir biçimde üretildiğini söylüyor. Houri'nin ürettiği biraların yüzde 60'ı Filistin'de, yüzde 30'u İsrail'de, geri kalan yüzde 10'luk kısmıysa yurtdışında tüketiliyor. Filistin birasının ihraç edildiği ülkeler arasında ABD, İspanya, İngiltere, Şili, Japonya ve Almanya da bulunuyor.
59 yaşındaki Houri, ailesinin İsrailli biraseverler için bira ürettiğini gururla ifade ediyor. Söz konusu bira, bir hahamın onayıyla resmi "koşer ürün" sertifikası almış. Böylece Houri için İsrail pazarının kapıları açılmış. Ancak İsrail Filistinlilere göre yalnızca bir komşu değil, aynı zamanda işgalci güç. Bu çerçevede Houri, İsrailliler ve Filistinliler arasında ve Hristiyanlar, Yahudiler ve Müslümanlar arasında barışçıl yaşama katkıda bulunmayı istiyor. Houri'nin ürettiği biraların altı çeşidi de "koşer" sınıfına dahil. "Helal" sınıfına giren alkolsüz bira da inançlı Müslümanlar tarafından içilebilir özelliğe sahip.
"Barışın yolu: Bira!"
Bir yandan "Filistin'in tadı" sloganıyla birasının reklamını yapan Houri, diğer yandan da kendileri tarafından her yıl düzenlenen "Oktoberfest'e" değiniyor. "Ekim festivali" anlamına gelen Oktoberfest, anlaşılacağı gibi Bavyera-Alman modelinden esinleniyor. Houri, "Konuklarımız yalnızca Filistin ve İsrail'den gelmiyor. Aynı zamanda Avrupalı ve Amerikalı biraseverleri de ağırlıyoruz" diyor ve ekliyor: "Bira yalnızca insanları bir araya getirmekle kalmıyor. Bira barışa bile katkı sağlayabilir!"
Taybeh bira fabrikası, elbette Filistin ve İsrail arasında yaşanan toplumsal, siyasi ve askeri çatışmalardan da günü gününe nasibini alıyor. Örneğin radikal İslamcı Hamas, Taybeh biralarının kendi kontrolleri altında bulunan bölgelerine girmesini engelliyor. Bu ablukaya da alkolsüz bira da dahil.
İsrail-Filistin arasında barış rüzgarları dinmiş görünüyor. Dolayısıyla "kutsal topraklarda" süregelen anlaşmazlık yakın bir gelecekte çözülecek gibi görünmüyor. Bunu bira üreticisi Houri ailesi de hissediyor. Filistinli ailenin en büyük endişesi, İsrail tarafından getirilen kısıtlamaların artması. Houri ailesi şerbetçiotu, malt ve mayayı Avrupa'dan ithal ediyor olmasına rağmen, Filistin birasının kaynağı olan su, İsrail kontrolü altındaki bir kaynaktan geliyor. Dolasıyla İsrail'in musluğu kapatma tehlikesi her an mümkün. Houri İsrail makamlarının bunu geçmişte zaten birçok kez yaptığını söylüyor, "Su olmadan çalışmamızın mümkünatı yok" diyor.
Houri en çok da iki toplumu birbirinden ayıran duvar ve İsrail'in Filistin'deki kontrol noktalarından şikayetçi: "Bugün biramızı yurtdışına İsrail üzerinden ihraç edebiliyoruz. Ancak kontroller günler alıyor."
Houri, tüm zorluklara rağmen umutlu. Nihayetinde yılda 600 bin litrelik bira üretiminde imzası var.
Jamal Saad
© Deutsche Welle Türkçe
